Jeżeli podjęliśmy decyzję o współpracy z architektem, powinniśmy zapoznać się z całym procesem twórczym i wykonawczym. Praca nad projektem i jego realizacją przebiega na kilku etapach. Skupiając się na fazie przedwykonawczej, musimy pamiętać o kilku ważnych aspektach. Forma kooperacji inwestora z projektantem stanowi fundament do prawidłowego rozwoju inwestycji i procesu kreacji. Klientem może być zarówno przedstawiciel korporacji jak również osoba indywidualna. Rolą architekta jest dostosowanie się do potrzeb i oczekiwań danego inwestora. W swojej pracy powinien on dokonać analizy i spięcia wszystkich pomysłów w całość i uformować je do postaci idealnie wykreowanej przestrzeni. W tym celu niezbędne jest zebranie wszelkich potrzebnych informacji o inwestorze, użytkownikach wnętrza i jeśli jest to projekt komercyjny – zbadać kontekst ekonomiczny działalności firmy. Należy także zwrócić uwagę na umiejętność współpracy specjalisty, adaptacji do zmieniających się okoliczności i reagowania na wątpliwości.
W wielu przypadkach projekt wnętrza dotyczy nie tylko powierzchni w stanie deweloperskim, ale także przestrzeni już istniejących, przeznaczonych do remontu bądź zmiany przeznaczenia do użytkowania. W takich okolicznościach często niezbędna jest inwentaryzacja całego budynku albo konkretnego pomieszczenia. Wykonuje ją architekt, któremu powierzymy projekt wnętrza. Konieczność ta wiąże się z możliwością precyzyjnego rozplanowania wszystkich elementów tworzących daną przestrzeń. Dokonuje się przede wszystkim pomiaru szerokości, grubości i wysokości elementów budowlanych (ścian, stropów, otworów okiennych i drzwiowych) oraz przeglądu materiałów użytych do ich wykonania. Istotne jest także rozpoznanie istniejących instalacji elektrycznych, gazowych, kanalizacyjnych oraz ich rozmieszczenia i stanu technicznego. Dodatkowo pomocna w rozplanowaniu przestrzeni jest analiza stron świata i obserwacja natężenia światła dziennego. Zgromadzone pomiary i informacje przekładane są na rysunki techniczne oraz uwzględniane w decyzjach projektowych. Warunkują także wprowadzanie zmian oraz udoskonalenie i podkreślenie wszystkich walorów przestrzeni.
Istotnym, często definiującym całe przedsięwzięcie etapem prac projektowych jest określenie podstawowych cech, funkcji i stylu jakie powinno posiadać aranżowane pomieszczenie bądź całe mieszkanie czy biuro. Określa je zarówno sposób użytkowania projektowanej przestrzeni - czy jest ona publiczna czy prywatna, rodzaj użytkowników, przeznaczenie pomieszczeń, forma estetyczna i funkcjonalna. Końcowe efekty przestrzenne i wizualne ściśle wiążą się z wymienionymi założeniami projektowymi. Stanowią one integralną całość dającą spójną kompozycję wszystkich elementów, pod warunkiem, iż wizja jest konsekwentnie realizowana. Zarówno aspekty estetyczne planowanej przestrzeni mieszkaniowej, wybrany styl architektoniczny mebli czy wykończenia ścian, jak również funkcjonalny rozkład pomieszczeń, ich ukształtowanie i wielkość oraz komunikacja między nimi, nie powinny się wykluczać a w pełni integrować. Wszystkiego dopełnia zachowanie ergonomii odnoszącej się do cech fizjologicznych człowieka, formy pracy i funkcjonowania we wnętrzu. Wiąże się ona z podstawowymi wymiarami elementów budowlanych, urządzeń i instalacji, a także z psychologią, socjologią i higieną pracy oraz codziennego życia. Często ta dziedzina nauki jest lekceważona, w szczególności przy samodzielnym projektowaniu, bez udziału architekta. Prowadzi to do wielu błędów i niedogodnień w działaniu zaaranżowanej przestrzeni.
Zasady ergonomii określają powierzchnię pomieszczeń w odniesieniu do ich przeznaczenia, sposób rozmieszczenia i funkcjonowania sprzętu i mebli tak, by korzystanie z nich było wygodne i bezpieczne. Uwarunkowania projektowe takie jak kształt pokoju sypialnego, dziennego czy gabinetu pracy, jego doświetlenie światłem naturalnych, komunikacja, kolorystyka wpływają na komfort użytkowania. Rozplanowanie ciągu roboczego w kuchni, ustawienie całego wyposażenia w odpowiedniej kolejności i podstawowe wymiary szafek ułatwiają jej funkcjonowanie. Także właściwe usytuowanie i wielkość umywalki, wanny czy kabiny prysznicowej umożliwiają zachowanie ergonomii w łazience. Dowodzi to, iż jej zasady powinny stanowić główne źródło inspiracji i założeń projektowych. Często niewielka zmiana w odniesieniu do danej wiedzy kształtuję przestrzeń na nowo, nadaje jej aspekt pragmatyczny i estetyczny oraz stwarza psychiczny komfort użytkowania.
Katarzyna Karpińska
