Najpiękniejsza wieś w Polsce? Wygląda jak z bajki!
Pięknych wsi w naszym kraju nie brakuje. Przywodzą one na myśl dzieciństwo i wakacje u babci. Te, o które dbają lokalne władze i starają się, by ich dawny blask nie przysłonił kurz, zachwycają turystów z całej Polski. Jedną z nich są Kluki, wieś na Pomorzu, która należy do rodzin wsi „w kratę”. Na czym polega jej wyjątkowość?
Kluki to wieś w województwie pomorskim w powiecie słupskim, która leży nad jeziorem Łebsko. Dziś stworzono tam muzeum, by w odrestaurowanej wsi turyści mogli poczuć się jak setki lat temu.
Wchodząc do Kluk bowiem przenosimy się do innego świata - świata wsi spokojnej, w której pachnie drożdżowym ciastem pieczonym w starym piecu i gdzie przede wszystkim domy oraz budynki gospodarcze wyglądają jak wyciągnięte z bajki.
Kluki mają swój początek w XVI wieku i początkowo były nazwane wsią Otok. Swoją obecną nazwę zyskała dwa wieki później, po rozbudowie.
To, co nadawało i wciąż tak naprawdę nadaje wyjątkowości tej wsi to jej zabudowa. Ryglowe domy kryte strzechą przywodzą na myśl starą wieś.
Pomysł stworzenia w tym zapomnianym na lata miejscu skansenu powstał w 1958 roku wśród muzealników i społeczników zaangażowanych w "sprawę Słowińców", czyli Kaszubów.
To właśnie ta grupa etnograficzna zamieszkiwała chociażby wieś Kluki. By kultywować tradycje, obyczaje i pamięć o tamtych czasach narodził się pomysł skansenu.
W latach 70. XX wieku trwała prawdziwa batalia osób zajmujących się odnawianiem i konserwacją takich zabytkowych budynków z ówczesną władzą.
"Rezultatem była zgoda władz na przeniesienie do skansenu sześciu zagród. Rozebrano i zabezpieczono XVIII-wieczną chałupę Charlotty Klück z Kluk, datowaną na 1841 rok chałupę z Żoruchowa, pochodzące z Kluk Żeleskich zagrody z początku XIX w. i lat 20 XX wieku, in situ zabezpieczono dwie XIX-wieczne zagrody w Klukach. Tylko tyle zdołano uratować. Reszta szachulcowych budynków zniknęła z Kluk i innych wsi. Wsie Kluki Żeleskie i Ciemińskie w ogóle przestały istnieć" - czytamy na oficjalnej stronie Muzeum w Klukach.
Od tego czasu dzięki mozolnej pracy osób zaangażowanych w historię tego miejsca, muzeum działa i co najważniejsze, rozwija się, zachwycając turystów.
W 2017 roku został tam zrealizowany projekt "Zatrzymać czas - badania nad niematerialnym dziedzictwem kulturowym Słowińców".
Wówczas przeprowadzono wywiady z byłymi mieszkańcami Kluk. Podczas rozmów z rdzennymi klukowianami zbierano informacje dotyczące dawnych obrzędów i zwyczajów, tradycji kulinarnych, wierzeń i przesądów, medycyny ludowej oraz wspomnienia z dzieciństwa.
Na podstawie zebranych informacji organizowane są do teraz warsztaty w muzeum, np. z zielarstwa.
To, co wyróżnia budownictwo ludowe na Pomorzu to nic innego, jak konstrukcja szkieletowa budynków, gdzie szkielet konstrukcji tworzą, umieszczone w podwalinie na dole i oczepie na górze, pionowe słupy i, łączone z nimi techniką czopowo-gniazdową, poziome, drewniane rygle.
Wypełnienie kwater między drewnianymi elementami stanowiły cegła, glinobitka, strychulec, a następnie te fragmenty były bielone wapnem a belki smołowane. Dachy zaś pokryte trzciną, słomą lub dachówką.
Dzięki tej specyficznej metodzie budowania domów były i są nadal nazywane "domami w kratę". To jest właśnie to, co sprawia, że pomorskie, zabytkowe domy są tak wyjątkowe.
Prócz oglądania domów można także spędzić aktywnie czas. Na terenie Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach organizowane są konferencje kaszubsko-pomorskie czy plenery malarskie i rzeźbiarskie.
Prócz wystaw stałych i czasowych będąc w Klukach możemy trafić na organizowane cyklicznie wydarzenia z atrakcjami dla dzieci i dorosłych.
Niedaleko Kluk zaś znajduje się platforma widokowa na jezioro Łebsko i ruchome wydmy w Człopinie i Rąbce w Słowińskim Parku Narodowym., jednego z najpiękniejszych dziedzictw naturalnych w Polsce.
