7 pytań o obrzęki

Na pytania dotyczące obrzęków odpowiada dr n. med. Beata Sterlinska-Tulimowska, ginekolog, ekspert kampanii "Jestem kobieta. Znam siebie".

1. Skąd biorą się worki pod oczami, obrzmienia twarzy, brzucha czy nóg oraz okresowe wahania wagi?

Bardzo często wiążą się ze skłonnością do zatrzymywania wody w organizmie. Większość kobiet uważa, że winna temu jest niewłaściwa dieta. Tymczasem za taki stan rzeczy odpowiadają hormony, głównie progesteron działający w drugiej fazie cyklu. Jego zadaniem jest przygotowanie organizmu kobiety do zapłodnienia. Gdy do niego nie dochodzi, hormon ten może powodować zatrzymanie wody w organizmie.

2. To fizjologia czy patologia? Dlaczego jedne kobiety maja z tym kłopot, a inne nie?

W drugiej fazie cyklu to fizjologia. Zatrzymywanie wody może być jednym z objawów, które towarzyszą kobiecie w trakcie tzw. PMS (premenstrual syndrome, czyli zespołu napięcia przedmiesiączkowego). Kiedy obrzęki utrudniają życie, należy udać się do lekarza, by wybrać najlepszą dla siebie metodę radzenia sobie z tym problemem. Na pewno pomaga regularna aktywność fizyczna. Wpływa korzystnie na układ krwionośny, poprawia krążenie krwi, a także pobudza wydzielanie endorfin, czyli hormonów szczęścia. Ważne, aby wybrać sport, który lubimy, np. jogę, jazdę na rowerze. Żeby zauważyć poprawę, trzeba gimnastykować się regularnie, najlepiej codziennie

3. Czy antykoncepcja hormonalna nasila ten problem?

Dzieje się tak tylko w przypadku, gdy kobieta zażywa preparat starej generacji lub jest on dobrany nieadekwatnie do jej potrzeb. Odpowiednio dopasowana antykoncepcja nie powoduje obrzęków. Jeśli jednak pacjentka je u siebie zauważa, powinna skonsultować się z ginekologiem.

4. Wiele kobiet widząc u siebie obrzęki, z miejsca ogranicza ilość wypijanych płynów. Słusznie?

Wszystko zależy od tego, jaka jest ich przyczyna. Dlatego najpierw należy zasięgnąć porady lekarza. Jeśli wykluczymy obrzęki pochodzenia nerkowego, w przebiegu chorób tarczycy lub niewydolności krążenia, i uznamy, że wynikają one z zaburzeń hormonalnych, wówczas ograniczenie płynów nie jest uzasadnione. Gdy pijemy zbyt mało, organizm broni się, magazynując wodę w przestrzeniach pozakomórkowych, czego konsekwencją mogą być obrzęki. W pozbyciu się nadmiaru wody z organizmu bardzo pomaga picie dużej jej ilości. Należy wybierać wodę niskosodową lub herbatki ziołowe, które mają działanie moczopędne i uspokajające.

5. Czy powinniśmy również mniej solić?

Jak najbardziej. Należy uważać na pokarmy, które zawierają sól ukrytą - są to np. krakersy, paluszki, chipsy, sery, wędliny, a także niektóre przyprawy. Odpowiednio zbilansowana dieta jest bardzo ważna, ale jeśli zatrzymywanie wody w organizmie ma podłoże hormonalne, to zmiana nawyków żywieniowych nie wyeliminuje tego problemu.

6. Na rynku mamy preparaty, które pomagają pozbyć się nadmiaru wody z organizmu. Czy są skuteczne? Kiedy po nie sięgać?

Suplementy diety często wystarczają, by pozbyć się obrzęków. Warto wybierać te, które zawierają substancje pochodzenia naturalnego, jak np. wyciągi z zielonej kawy, cykorii. Nie zaburzają one cyklu miesiączkowego i nie powodują odwodnienia. Gdy suplementy nie pomagają, u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną można zastosować preparat z drospirenonem, który działa odwadniająco.

7. Kiedy gromadzenie wody w organizmie jest objawem choroby? W jakich sytuacjach trzeba pójść do lekarza?

Nadmierna kumulacja płynów w organizmie może być spowodowana chorobami ogólnoustrojowymi, głównie niedoczynnością tarczycy, chorobami nerek czy niewydolnością układu krążenia. Jeżeli obrzęki utrzymują się po nocnym wypoczynku lub obserwujemy ich narastanie, należy bezzwłocznie skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu. Zaleci on odpowiednie badania, a w razie potrzeby skieruje do specjalisty.