Ciasta z kruszonką
Smak kruszonki mogą wzbogacić tarte orzechy lub cynamon.
Składniki na 12 porcji: 10 dag + 1-2 łyżki cukru, sól, 2 torebki cukru wanilinowego, 10 dag masła, 10 dag mielonych migdałów, 1 jajko, 15 dag mąki, 60 dag moreli, 12,5 dag gęstej kwaśnej śmietany, 1 budyń waniliowy, cukier puder, tłuszcz do formy.
Do miseczki wsypać 10 dag cukru, 1 torebkę cukru wanilinowego i szczyptę soli. Dodać pokrojone na kawałki masło, mielone migdały i mąkę. Szybko zagnieść kruszonkę. Odłożyć 1/3 kruszonki do lodówki. Formę do tarty o śr. 24 cm posmarować tłuszczem. Na spodzie rozsypać 2/3 kruszonki. Wstawić do piekarnika rozgrzanego do 175°C. Piec 10 minut. Morele umyć, wytrzeć ręcznikiem papierowym. Przeciąć wzdłuż, wyjąć pestki, miąższ pociąć na cząstki. Śmietanę wymieszać z jajkiem, 1-2 łyżkami cukru, drugą torebką cukru wanilinowego i proszkiem budyniowym.
Na podpieczonym spodzie rozłożyć cząstki moreli (by sok nie przeciekał, spód można oprószyć proszkiem budyniowym lub kaszką manną). Zalać je masą śmietanową. Posypać resztą kruszonki. Ponownie wstawić do piekarnika i piec 30-40 minut. Przed podaniem tartę oprószyć cukrem pudrem.
Składniki na 24 porcje: 1 kostka drożdży (42 g), 60 g drobnego cukru, 500 g mąki tortowej, ok. 250 ml mleka, 150 g smalcu, 1,5 kg czarnych jagód (innych owoców), 50 g sucharów. Kruszonka: 200 g masła, 300 g mąki tortowej, 125 g cukru kryształu albo cukru pudru, 2 łyżeczki cynamonu.
Drożdże rozkruszyć, rozpuścić w około 2 łyżkach ciepłego mleka, dodając łyżeczkę cukru i łyżkę mąki. Wymieszać zaczyn i odstawić pod przykryciem w ciepłe miejsce do wyrośnięcia.
Pozostałą mąkę przesiać, dodać sól, resztę cukru, zaczyn i miękki smalec. Dolać mleko. Wymięsić jeszcze raz, aby ciasto było elastyczne. Ponownie odstawić w ciepłe miejsce do wyrośnięcia. Suchary drobno pokruszyć (np. włożyć do worka foliowego i "przeprasować" wałkiem do ciasta). Z mąki, cukru, cynamonu i masła przygotować kruszonkę.
Ciasto rozwałkować na cienki, prostokątny placek i przenieść go na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Poprószyć sucharami, rozłożyć jagody. Posypać kruszonką. Ciasto odstawić w cieple do wyrośnięcia na kolejnych 15 minut. Potem wstawić do piekarnika rozgrzanego do 90°C. Piec ok. 35 minut.
Składniki na 10 porcji: 250 g mąki półgrubej, 180 g masła, 150 g cukru, szczypta cynamonu, 2 łyżeczki cukru wanilinowego, 1 proszek do pieczenia, 2 jajka, 3 łyżki rumu, 2 łyżeczki skórki z pomarańczy, 1 duże jabłko, 250 g jeżyn, masło i mąka do formy.
Mąkę przesiać do misy. Dodać miękkie, pokrojone w kawałki masło i cukier. Zrobić kruszonkę. Około 4 łyżek kruszonki wymieszać z cynamonem i cukrem wanilinowym. Do pozostałej kruszonki dodać proszek do pieczenia, jajka, rum, skórkę otartą z pomarańczy, starte na tarce o grubych oczkach jabłko (wraz ze skórką) oraz większą część jeżyn.
Formę na keks wysmarować tłuszczem i posypać mąką. Napełnić ciastem z owocami. Posypać resztą jeżyn i cynamonową kruszonką. Wstawić do piekarnika rozgrzanego do 170°C. Piec około 50 minut. Uwaga! Do ciasta zamiast jeżyn można wziąć maliny lub jagody (także mrożone).