"Poker z Pitagorasem"

Język współczesnej nauki, a zwłaszcza nauk ścisłych może wydawać się bliższy alchemicznym formułom niż temu, co słyszymy na ulicach czy w szkołach. Marcus du Sautoy, oksfordzki profesor, potrafi przełamać tajemniczość naukowych wzorów i formuł z zaskakującą lekkością. Autor książki zdaje się wręcz flirtować z matematyką. Żartuje, odsyła czytelnika do przykładów z życia codziennego, sypie jak z rękawa grami i szaradami. Książka ma nawet swoją stronę internetową, do której Marcus du Sautoy często odsyła, można stamtąd ściągać gry, zagadki, oglądać filmy obrazujące określone zagadnienia. Ponadto w wielu miejscach podano też kody, które można zeskanować smartfonem i dzięki temu pobrać zadania, gry i zagadki. Nietrudno zatem o wniosek, że takie obcowanie z nauką staje się przyjemnością, a polscy naukowcy mogą się wiele nauczyć od oksfordczyka o tym, jak trzeba przekazywać wiedzę i zarażać wręcz dziecięcą radością jej zdobywania.

Przesłanie, które przyświeca autorowi, brzmi: matematyka towarzyszy każdemu naszemu krokowi. Można mieć wątpliwości, chcieć przykładów? Proszę bardzo: dlaczego coraz częściej pijemy herbatę parzoną w torebkach o kształcie stożka? Bo taki jest ostatni krzyk mody? No właśnie nie do końca... Na pewno warto się pokusić o odpowiedź, dlaczego znana z dzieciństwa gra w "papier, nożyce, kamień" jest tak popularną grą losową, że dwa domy aukcyjne, Sotheby’s i Christie’s, wykorzystały ją do podjęcia decyzji, do którego z nich należy kolekcja obrazów impresjonistów warta miliony dolarów. Autor odkrywa także matematyczne podłoże wielu trików z piłki nożnej (np.: Dlaczego David Beckham ma na koszulce numer 23 i dlaczego piłki przed kolejnymi mistrzostwami świata wciąż zmieniają wzór?); odnosi się do muzyki (wielbiciele muzycznego talentu Beatlesów będą zdumieni, gdy rozszyfrują okładkę albumu HELP, a fani zespołu Coldplay zrozumieją, jaki błąd towarzyszy projektowi graficznemu okładki trzeciego albumu zespołu), malarstwa, biologii, geografii, architektury, ekonomii, a nawet przewidywania przyszłości.

Brytyjski profesor nie tylko bezspornie pokazuje, że matematyka, rozwiązane zagadki, ogłoszone twierdzenia przydają się w codziennym życiu, lecz także uczy czytelników inaczej postrzegać świat. W pięciu kolejnych rozdziałach: o liczbach pierwszych, o geometrii, o zagadkach i grach liczbowym, o wykorzystaniu matematyki w komunikacji i opracowywaniu szyfrów oraz o prawdopodobieństwie, daje czytelnikowi niejako inne okulary, w których można dostrzec to, co wcześniej pozostawało niewidoczne. Dzięki temu zabiegowi rzeczywistość staje się ciekawsza i dużo łatwiejsza do rozgryzienia.

Na dodatek książka zawiera pewien smaczek: pięć problemów matematycznych, nad którymi od wieku głowią się naukowcy. Za rozwiązanie każdego z nich miliarder London T. Clay, założyciel Clay Mathematics Institute, ufundował milion dolarów. Autor przystępnie je opisuje i przekornie zachęca czytelników do wzięcia udziału w wyścigu o nagrodę.

Trudno nie zgodzić się z twierdzeniem zafascynowanego muzyką du Sautoya: "Nie każdy może samodzielnie zagrać utwory Davisa czy Mozarta, ale każdy może czerpać przyjemność z ich słuchania. W Pokerze z Pitagorasem dostajemy matematyczne nuty i po przeczytaniu tej książki na pewno będziemy mogli rozpoznać, a nawet zagrać więcej niż wałkowane w szkole: »Do re mi fa sol la...«".

"Poker z Pitagorasem. Matematyka za milion dolarów"

Marcus du Sautoy

Wydawnictwo Carta Blanca