Prawdziwa historia Ireny Sendlerowej
Anna Mieszkowska - autorka głośnych biografii Ireny Sendlerowej - prezentuje nowe, zweryfikowane fakty z życia bohaterki. Ukazuje pogłębioną historię "Matki Dzieci Holocaustu". Książkę bogato ilustrują zdjęcia i dokumenty, wielokrotnie prezentowane czytelnikom po raz pierwszy.
"Irena Sendlerowa nie lubiła, gdy nazywano ją bohaterką - pisze we wstępie do książki Anna Mieszkowska. (...) - Jest prawdą, że wiele lat milczała. Po raz pierwszy opisała to, czym zajmowała się w czasie wojny, w dwudziestą rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim: Ci, którzy pomagali Żydom. Wspomnienia z czasów okupacji hitlerowskiej (Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego 1963, nr 45/46). Pierwszego wywiadu udzieliła Józefowi Goldkornowi (...kto ratuje jedno życie) dla tygodnika "Prawo i Życie" w 1967 roku. W latach następnych też o niej pisano
Ale ogromne zainteresowanie mediów polskich i zagranicznych historią Ireny Sendlerowej wybuchło w roku 2001, gdy do Polski przyjechały cztery amerykańskie uczennice, by odwiedzić bohaterkę swojej sztuki. Pani Irena miała już wtedy dziewięćdziesiąt jeden lat i nie zdawała sobie sprawy, że już niedługo jej historia stanie się głośna na świecie, a ona będzie osobą tak popularną jak największe gwiazdy świata literatury, muzyki i filmu.
Dobro musi zwyciężyć, powtarzała często. Całym długim, niełatwym życiem udowodniła światu, że można być dobrym nawet wtedy, gdy dookoła jest zło, nienawiść i śmierć. Cierpiała, widząc, że świat nie wyciągnął należytych wniosków z okrucieństw drugiej wojny. Że nadal na całym świecie mnóstwo jest przemocy, nietolerancji, cierpienia. Irena Sendlerowa, od lat nazywana matką dzieci Holokaustu, zmarła 12 maja 2008 roku w Warszawie.
Do przeprowadzenia rozpoczynającej tę książkę rozmowy z Janiną Zgrzembską, córką pani Ireny, zachęciły mnie pytania zadawane przez osoby, które po lekturze książek Matka dzieci Holocaustu. Historia Ireny Sendlerowej (Muza 2004) i Dzieci Ireny Sendlerowej (Muza 2009) odczuwały niedosyt informacji biograficznych o charakterze rodzinnym. Starałam się również wyjaśnić wątpliwości uważnych czytelników. Udało mi się też ustalić i sprawdzić kilka faktów pominiętych we wcześniejszych biografiach".
Jak napisał prof. Michał Głowiński (...) książka Anny Mieszkowskiej jest "czymś więcej niż książką o Niej; choć nie stanowi tak zwanego wywiadu rzeki, jest w dużej mierze także jej książką. Anna Mieszkowska dopuszcza bowiem swoją bohaterkę do głosu, zapisuje Jej wypowiedzi, utrwala opinie, przywołuje wypowiadane przez Nią formuły. Biografia Ireny Sendlerowej jest piękna i heroiczna, budująca i przejmująca, taka, która od dziesięcioleci czekała na swojego Plutarcha".
"Prawdziwa historia Ireny Sendlerowej" - poprawione i uzupełnione wydanie poprzednich edycji - ukazuje się w 71. rocznicę aresztowania przez gestapo siostry "Jolanty" (taki pseudonim nosiła w czasie wojny) i 72. rocznicę powstania Żegoty, których celem było niesienie pomocy prześladowanym przez Niemców Żydom.
Pierwsze wydanie książki "Matka dzieci Holocaustu. Historia Ireny Sendlerowej" ukazało się w 2004 roku za życia bohaterki, i było przez nią autoryzowane.
Drugie wydanie ze zmienionym tytułem "Dzieci Ireny Sendlerowej" ukazało się rok po jej śmierci (2008), i w roku premiery filmu fabularnego produkcji amerykańsko-polskiej (2009).
W obu pierwszych wydaniach pominięto wątki rodzinne na prośbę Pani Ireny.
Książka "Prawdziwa historia Ireny Sendlerowej" zawiera wyjaśnienie wielu zdarzeń z życia osobistego i zawodowego "siostry Jolanty", o które pytali uważni czytelnicy wcześniejszych publikacji.
Obecna książka ma dwie nakładające się formy opowieści. Narracji bezpośredniej, w której wykorzystano fragmenty wspomnień, zapisków i notatek Ireny Sendlerowej, towarzyszy taki wybór i układ dokumentów, zdjęć, materiałów prasowych i listów, że stanowi cenne uzupełnienie wiedzy
o bohaterce. I może być odczytany jako równoległy-archiwalny głos o jej życiu i działalności.
Niezwykle ważnym fragmentem książki jest rozdział zatytułowany "Janka, córka Ireny - rozmowa Anny Mieszkowskiej z Janiną Zgrzembską". A także obszerny aneks "Dokumenty", w którym odnajdujemy bezcenne listy Ireny Sendlerowej pisane w latach 1994-1995 do Natana Grossa (1919-2005) polsko-izraelskiego pisarza, poety, tłumacza i reżysera filmowego. Do uratowania jego brata (Jerzego Grossa, który żyje w Australii, gdzie jest znanym reżyserem filmów animowanych) przyczyniła się nie tylko Irena Sendlerowa ale również jej późniejszy mąż Stefan Zgrzembski. Publikowana jest także po raz pierwszy relacja Sendlerowej "Jak ratowałam dzieci z getta warszawskiego" (napisana i wygłoszona 1966 roku w Warszawie a w maju 1983 roku w Izraelu).
Anna Mieszkowska - Urodziła się w 1958 w Warszawie. W 1984 ukończyła wydział Wiedzy o Teatrze w warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza (obecnie Akademia Teatralna). Pracuje w Polskiej Akademii Nauk Archiwum w Warszawie. Współpracuje z Archiwum Emigracji (UMK) w Toruniu. Od wielu lat zbiera dokumentację teatralną dotyczącą działalności polskich artystów poza krajem.
Opublikowała między innymi.: "Za dawno, za dobrze się znamy. Piosenki Mariana Hemara" (wspólnie z Władą Majewską, Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1997), "Artyści emigracyjnej Melpomeny" - album dokumentacyjny bogato ilustrowany fotografiami i programami teatralnymi (PFK, Londyn 1998), "Matka dzieci Holocaustu. Historia Ireny Sendlerowej" (MUZA 2004), drugie wydanie "Dzieci Ireny Sendlerowej" (MUZA 2009), "Ja, kabareciarz. Marian Hemar od Lwowa do Londynu" (MUZA 2005), "Była sobie piosenka. Gwiazdy kabaretu i emigracyjnej Melpomeny" (MUZA 2006), "Jestem Járosy! Zawsze ten sam..." (MUZA 2008).
Jej publikacje można znaleźć w "Pamiętniku Teatralnym" i w "Archiwum Emigracji". Pisze hasła teatralne dla encyklopedii i słowników (WEP, Słownik biograficzny teatru polskiego, Polski Słownik Biograficzny). Jest częstym gościem w audycjach literacko-muzycznych Polskiego Radia.
Tłumaczenia jej książki o Irenie Sendlerowej ukazały się w Niemczech, w Hiszpanii, we Włoszech, w Czechach, Izraelu, w Stanach Zjednoczonych, w Brazylii i we Francji.
Na podstawie jej książki "Matka dzieci Holocaustu. Historia Ireny Sendlerowej" powstał film fabularny dla Hallmark Hall of Fame pt.: "The Courageous Heart of Irena Sendler" (w reżyserii Johna K. Harrisona z Ann Paquin w roli głównej, premiera w telewizji amerykańskiej 19 kwietnia 2009,
w kinach polskich jako “Dzieci Ireny Sendlerowej" 31 sierpnia 2009) .
Książka "Prawdziwa historia Ireny Sendlerowej" znacząco uzupełnia biografię niezwykłej Polki, którą zna cały świat. Autorka przywołuje nieznane dotąd fakty, dokumenty i listy.
"Prawdziwa historia Ireny Sendlerowej"
Anna Mieszkowska
Wydawnictwo Marginesy
Premiera: 24 września 2014