Kawowa mapa świata – gdzie są najlepsze plantacje kawy?

Choć w supermarketach półki niemal uginają się od przeróżnych gatunków kawy, mało kto myśli o długiej drodze, jaką przebywają ziarna, zanim trafią do naszych ekspresów. A mają do pokonania wiele kilometrów, ponieważ ich podróż zaczyna się od odległych plantacji w tropikalnych krajach. Jak dokładnie wygląda ta globalna "kawowa mapa" i gdzie znajdują się najlepsze plantacje kawy?

Mimo że uprawa kawy jest rozproszona po całym świecie, największe plantacje znajdziemy głównie w krajach leżących w tak zwanym "pasie kawowym". To obszar, który rozciąga się pomiędzy Zwrotnikiem Raka a Zwrotnikiem Koziorożca i obejmuje kraje o klimacie tropikalnym oraz subtropikalnym.

Żyzne, dobrze przepuszczalne gleby, wysokie nasłonecznienie i temperatury wahające się od 20 do 30 stopni Celsjusza, częste opady i optymalna wilgotność - oto warunki, które idealnie odpowiadają kawie. Nic więc dziwnego, że najlepsze plantacje kawy znajdują się w Ameryce Łacińskiej, Afryce oraz Azji Południowo-Wschodniej. I to właśnie z tych regionów pochodzi zdecydowana większość ziaren, które trafiają do naszych ekspresów.

Liczby robią wrażenie: na całym świecie kawę uprawia się w ponad 70 krajach, a jej produkcja jest głównym źródłem dochodu dla około 20 milionów ludzi. Oznacza to, że kawa zajmuje drugie miejsce - po ropie naftowej - w globalnym handlu towarami. Jednocześnie warto dodać, iż zapotrzebowanie nieustannie rośnie. Nie tylko kawosze są więc uzależnieni od tego napoju, ale również... światowa gospodarka.

Niekwestionowanym liderem w zakresie produkcji kawy pozostaje Brazylia. Uwaga: od ponad 150 lat. Kraj ten dostarcza około 35 proc. światowej podaży tego surowca i... to widać. Plantacje kawy w Brazylii zajmują ogromne, rozciągające się kilometrami obszary. Największe z nich znajdują się w stanie Minas Gerais, gdzie krzewy kawowca dosłownie porastają tysiące hektarów.

Jaką kawę uprawia się w Brazylii? Przede wszystkim kawę Arabica, która ceniona jest za delikatny smak i łagodną kwasowość, ale też Robusty, docenianą z kolei za wyższą zawartość kofeiny i intensywność. Ciekawostką jest fakt, iż ziarna z Brazylii często stanowią główny składnik wielu popularnych mieszanek kawowych na świecie. Jeśli kiedykolwiek próbowaliście espresso w kawiarni, istnieje spora szansa, że pochodziło ono właśnie z brazylijskich plantacji.

Na drugim miejscu pod względem produkcji kawy plasuje się Wietnam. Choć kraj ten nie jest już tak jednoznacznie kojarzony z tym napojem jak Brazylia, wciąż odgrywa kluczową rolę (około 18 proc. globalnej produkcji) na światowym rynku - zwłaszcza w dostarczaniu kawy Robusta. Najbardziej imponujące plantacje rozciągają się na Wyżynie Centralnej, ponieważ właśnie tam panują idealne warunki do uprawy tej odmiany.

Kawa Robusta pozostaje nieco bardziej gorzka w smaku w porównaniu do Arabiki, lecz zawiera zdecydowanie więcej kofeiny. Sprawia to, iż jest ona z jednej strony wykorzystywana do wzmacniania intensywności espresso, z drugiej - używana jako składnik kaw rozpuszczalnych. Dość powiedzieć, że to właśnie dzięki Wietnamowi kawa rozpuszczalna zawdzięcza swoją popularność.

Kolejny kluczowy gracz na kawowej mapie świata to Kolumbia, znana głównie z wyjątkowo wysokiej jakości ziaren Arabica. Plantacje kawowe w tym kraju umiejscowione są na imponujących wysokościach (choćby na zboczach Andów na wysokości do 1800 metrów nad poziomem morza), co przekłada się na unikalne warunki klimatyczne.

Jak smakuje taka kawa? Intensywnie i... owocowo, bo z wyczuwalną nutą jagód czy cytrusów. A jako że to coś innego, ziarna z tego regionu są szczególnie cenione przez koneserów kawy. Tym bardziej że Kolumbia bardzo mocno stawia na promowanie swojego produktu jako luksusowego.

Indonezja, czwarty największy producent kawy na świecie, znana jest z różnorodności odmian kawy. Każda odmiana pochodzi z innego regionu (między innymi Sumatra, Jawa czy Sulawesi) i charakteryzuje się odmiennym profilem smakowym. W ramach ciekawostki warto wspomnieć o jednej z najdroższych kaw świata - kopi luwak, przetwarzanej przez zwierzęta zwane łaskunami.

Brazylia, Wietnam, Kolumbia, Indonezja... Jak to się dzieje, że kawa trafia do naszych sklepów, a następnie do filiżanek? Rzadko o tym myślimy, prawda? A jest nad czym się zastanawiać, gdyż to proces niezwykle skomplikowany, wymagający współpracy wielu ludzi oraz zastosowania szeregu technologii. Otóż ziarna kawy, po zebraniu, są sortowane, suszone i (zazwyczaj) poddawane dalszej obróbce, aż wreszcie trafiają do palarni. Następnie kawa zostaje spakowana w specjalne worki i umieszczona na statkach - transport ziaren do krajów w Europie odbywa się najczęściej drogą morską.

W efekcie do naszych sklepów trafia szeroki wybór kaw z całego świata - od łagodnych, owocowych odmian Arabica, po mocne, intensywne Robusty. Mamy więc łatwy dostęp do najróżniejszych gatunków i... korzystamy z tego coraz częściej i chętniej. Widać to choćby po rosnącej popularności ekspresów do kawy.

Liderem wśród ekspresów do kawy klasy premium pozostaje JURA. Kluczem do sukcesu są zaawansowane technologie, jak precyzyjnego wydobywania z ziaren aromatu (opatentowana technologia JURA - P.E.P.) czy Aroma Control, dzięki której młynek sugeruje optymalny stopień zmielenia do danego napoju (funkcja dostępna w modelu J8). Ale też Inteligentny System Filtrowania Wody. Nie zapominajmy bowiem, iż kawa to w około 98 proc. woda. Nawet gdy zakupimy w sklepie najdroższe ziarna, nie wydobędziemy z nich pełni aromatu, jeśli woda będzie zanieczyszczona.

Podgrzewanie wody w zwykłym ekspresie powoduje mianowicie osadzanie się kamienia. Natomiast w urządzeniach JURA znajdziemy filtr CLARIS, chroniący przed powstawaniem kamienia do tego stopnia, że w ogóle nie musimy pamiętać o odkamienianiu. Ale też... o wymianie filtra - przypomni nam o tym Inteligentny System Filtrowania Wody.

Każda filiżanka kawy to zatem wynik wysiłku milionów ludzi na całym świecie - od rolników pracujących na plantacjach, przez palarnie, aż po inżynierów odpowiedzialnych za wdrażanie zaawansowanych technologii do ekspresów znajdujących się w naszych kuchniach. Kawa jako symbol globalnej współpracy na rzecz krótkiej, codziennej przyjemności? Dlaczego nie?