Szydłów

Choć dziś panuje tu senna atmosfera, w przeszłości było to tętniące życiem miasto. Zatrzymywali się tu królowie ze swymi dworami, a bogacący się na handlu i rzemiośle mieszczanie wybudowali nawet wodociągi dostarczające wodę z pobliskiej rzeki do miejskich łaźni.

Nie wiadomo dokładnie jakie są początki osady, ale już w XIII w. Jan Długosz w "Kronikach" wymieniał Szydłów jako "miasteczko". Jednak oficjalnie prawa miejskie nadał mu dopiero w 1329 r. Władysław Łokietek. Kazimierz Wielki opasał miasto murem i włączył do systemu strzegącego kraju. W miejscu książęcego dworu wybudowano warowny zamek; grodu strzegły trzy kamienne bramy.

Do dziś przetrwała tylko jedna, Krakowska, zwana też Królewską. Pozostałe w 1822 r. wystawiono na licytację i rozebrano. Podobny los spotkałby zapewne mury i "rudery zamkowe", ale nie znalazł się nabywca. Wchodząc przez monumentalną Bramę Krakowską możemy zobaczyć typowy średniowieczny układ miejski. Nie zachował się co prawda ratusz ani kupieckie sukiennice istniejące tu w okresie świetności, ale wciąż góruje nad miastem strzelista wieża fary.

Ceglany, dwunawowy kościół z charakterystycznymi słupami na wprost prezbiterium też ufundował Kazimierz Wielki, w 1355 r. Pamiątką po szydłowieckich Żydach, którzy do II wojny stanowili niemal połowę mieszkańców, jest późnogotycka synagoga z renesansowymi attykami i drewnianą przybudówką, babińcem.

Największą chlubą Szydłowa mógłby być królewski zamek, ale dziś po dwukondygnacyjnej budowli z kaplicą i słynną salą rycerską zostały jedynie ściany. Możemy za to zwiedzić XVI-wieczny Skarbczyk mieszczący muzeum i pospacerować wzdłuż masywnych zamkowych murów. Roztacza się stąd piękny widok okolicę, latem tonącą w zieleni. Chyba, że kwitną śliwy, wtedy jest biało jak okiem sięgnąć.

Katarzyna Dędek

Świat i Ludzie 46/2010

Dojazd samochodem: Szydłów, obecnie posiadający status wsi, położony jest ok. 40 km na wschód od stolicy regionu, Kielc. Stamtąd też najłatwiej dojechać kierując się najpierw na Chmielnik drogą krajową 73, a następnie drogą wojewódzką 765 na Staszów. Od północy jadąc przez Starachowice, Łagów i Raków drogą wojewódzką 756. Natomiast od południa krajową "siódemką" dojedziemy do Jędrzejowa, i stamtąd na Chmielnik i dalej na Staszów.

Gminnne Centrum Kultury mieści się przy ul. Targowej 3 w dawnej synagodze i prowadzi sprzedaż biletów do wszystkich interesujących obiektów w Szydłowie.

Warto zobaczyć:

- Synagoga, ul. Targowa 3; bilet normalny - 2,00 zł, bilet ulgowy - 1,00 zł.

- Plac zamkowy i muzeum, ul. Szkolna; bilet normalny - 3,00 zł, ulgowy - 2,00 zł.

- Kościółek pw. Wszystkich Świętych na rogu ul. Kieleckiej i Kazimierza Wielkiego z pięknie zachowanymi średniowiecznymi polichromiami, bilet wstępu - 1,00 zł.