Diagnoza, którą rocznie słyszy ok. 20 tys. Polek. Podstawą prewencja. Te badania wykonasz za darmo
Oprac.: Aleksandra Tokarz
Jest najczęściej diagnozowanym nowotworem na świecie. Rocznie przerażającą diagnozę słyszy ponad 20 tys. Polek, a u 5 – 10 proc. z nich nowotwór rozpoznawany jest od razu w zaawansowanym stadium. Aż 6 tys. umiera. Podstawą okazuje się prewencja. Jakie badania w kierunku wykrycia raka piersi można wykonać bezpłatnie i kto może z nich skorzystać?
Spis treści:
Rak piersi: najgroźniejszy z nowotworów. WHO alarmuje
Rak piersi, pomimo dostępnych badań diagnostycznych i coraz lepszych metod leczenia, wciąż jest najczęściej występującym nowotworem na świecie, wyprzedzając nawet raka płuc - ogłosiła na początku 2021 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO).
Szacuje się, że co roku raka piersi rozpoznaje się u 1,7 mln kobiet na całym świecie. Tylko w Polsce przerażającą diagnozę słyszy rocznie ponad 20 tys. kobiet. Oznacza to, że dziennie o chorobie dowiaduje się około pięćdziesięciu Polek, a piętnaście każdego dnia umiera. U wielu choroba rozpoznana zostaje już w zaawansowanym stadium, kiedy na jakąkolwiek pomoc jest zdecydowanie zbyt późno. Dlatego warto działać.
W przypadku groźnego nowotworu zbawienną okazać może się prewencja. Wczesne wykrycie raka piersi daje bowiem 90 proc. szans na przeżycie pięciu lat po diagnozie i całkowite wyleczenie. W przypadku wykrycia choroby w drugim stadium szanse spadają do 70 proc. Liczy się czas.
Zobacz również: Test, który wykryje raka jajnika. Wystarczy próbka krwi
W jakim wieku kobiety chorują na raka piersi? Wtedy ryzyko choroby wzrasta
Kto choruje na raka piersi? Wśród czynników wpływających na ryzyko zachorowania na złośliwy nowotwór wymienia się najczęściej: płeć, wiek oraz czynniki genetyczne. Co ważne, ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta wraz z wiekiem i jest najwyższe pomiędzy 50. a 63. rokiem życia. U kobiet przed 30. rokiem życia złośliwy nowotwór występuje rzadko, często mając podłoże genetyczne. Młody wiek zachorowania jest jednak niekorzystnym czynnikiem rokowniczym.
Rak piersi w początkowym okresie nie daje żadnych objawów. Wcześnie wykryty jest jednak uleczalny. Dlatego tak ważna jest profilaktyka, w tym regularne badania mammograficzne. Te pozwolą bowiem wykryć nawet najmniejsze zmiany, dając kobietom szansę na zdrowe i długie życie.
Czy badanie piersi jest darmowe? Oto kto może skorzystać
"Najważniejszym czynnikiem wpływającym na skuteczność leczenia jest wykrycie nowotworu w jak najwcześniejszym stadium rozwoju. Badania kliniczne wykazały, że w grupie kobiet w wieku 50-69 lat, które wykonywały badania mammograficzne co rok lub co 2 lata, zmniejszyła się umieralności o 25 - 30%! A więc warto badać się systematycznie i nie dopuścić do rozwoju choroby" - przekonuje Ministerstwo Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia.
W ramach NFZ wszystkie kobiety pomiędzy 50. a 69. rokiem życia mogą skorzystać z bezpłatnych badań mammograficznych. Co ważne, nie potrzeba na nie skierowania. Wystarczy jedynie zgłosić się do poradni, która wykonuje takie badania. Mammografia pozwala bowiem na wykrycie zmian nowotworowych w piersiach, zanim pojawią się objawy.
W przypadku prawidłowego wyniku, kolejne badanie będzie można wykonać za 2 lata. Jeśli wynik będzie prawidłowy, ale współistnieją czynniki ryzyka, lekarz zleci ponowne badanie za 12 miesięcy. W przypadku nieprawidłowego wyniku, lekarz skieruje na dalszą diagnostykę.
Jakie badania profilaktyczne przed rakiem? Podstawą prewencja
Ewentualną chorobę można szybko rozpoznać. Należy jednak odpowiednio o siebie zadbać. Jednym z zabiegów, które pozwalają na skuteczne i wczesne wykrycie raka piersi jest regularne samobadanie. Każda kobieta po ukończeniu 20. roku życia powinna co miesiąc dokonywać samobadania piersi - oceniając ich wygląd, a kolejno, poprzez delikatne naciskanie, szukając ewentualnych zgrubień i guzków.
Co więcej, kobiety w wieku 20 - 30 lat powinny co 2 lata wykonywać USG piersi. Starszym podobny zabieg zaleca się wykonywać co rok. Skierowanie na badanie USG piersi nie jest jednak wydawane przez wszystkich lekarzy pierwszego kontaktu. Chcąc je otrzymać najlepiej udać się do ginekologa.
Zobacz również: Spójrz, dotknij, poczuj. Pierwsze objawy raka piersi