Polacy są szczęśliwi w pracy. Jakie czynniki mają na to wpływ? Oto wyniki badań
Co sprawia, że jesteś szczęśliwy? Rodzina, przyjaciele, zakupy, podróże... lista jest nieskończona, ale czy zadałeś/-aś sobie kiedyś pytanie, czy jestem szczęśliwy/a w pracy? Czy ludzie, z którymi pracuję, są szczęśliwi? Czy moi pracownicy są zadowoleni? Ponieważ większość z nas spędza w pracy ponad 40 godzin tygodniowo, praca odgrywa bardzo dużą rolę w kształtowaniu naszego poziomu szczęścia. Odkrycia w dziedzinie psychologii pozytywnej z ostatniej dekady wyraźnie sugerują, że kluczowe jest zadanie sobie tych pytań i rozpoczęcie odkrywania sekretów tworzenia szczęśliwszych miejsc pracy.
Arbejdsglæde - duński pojęcie szczęścia w pracy
Arbejdsglaede to duńskie słowo, które dosłownie oznacza "szczęście w pracy". (Arbejds - w pracy, Glaede - radość czy szczęście). Nigdzie indziej na świecie nie ma jednego słowa na określenie “szczęścia w pracy", a bywają i kraje, których istnieje słowo “śmierć z przepracowania" (Karoshi z języka japońskiego). Od lat to właśnie kraje skandynawskie są na szczycie międzynarodowych indeksów szczęścia i warto zainspirować się ich praktykami. Biorąc pod uwagę, że spędzamy więcej czasu z kolegami z pracy niż z rodziną i przyjaciółmi, utrzymanie wysokiego poziomu szczęścia w pracy jest niezbędne dla zdrowego i udanego życia. Wiąże się to z prostym pomysłem czekania na poniedziałki i posiadania środowiska biurowego, które dodaje ci energii, a nie wyczerpuje.
Dlaczego powinieneś być szczęśliwy w pracy?
Naukowcy z Uniwersytetu Warwick w Wielkiej Brytanii odkryli, że ludzie, którzy są szczęśliwi w pracy, są o około 12% bardziej wydajni. Shawn Anchor, autor “The Happiness Advantage", szacuje korzyści płynące ze szczęśliwego miejsca pracy na 37% wzrost sprzedaży, 31% wzrost produktywności i 19% wzrost dokładności zadań. Wierzy, że szczęście w pracy prowadzi do znacznej poprawy zdrowia i jakości życia pracowników. Podobnie badanie przeprowadzone przez Angielską Narodową Akademię Nauk w 2011 r. wykazało, że szczęśliwi ludzie żyją dłużej.
Przeprowadzono wiele różnorodnych badań w tej dziedzinie i wszystkie wyraźnie pokazują, że szczęśliwsze miejsca pracy nie tylko przyczyniają się do wzrostu zaangażowania, produktywności, kreatywności, współpracy i motywacji pracowników, ale także przekładają się na poprawę wyników finansowych firmy. Łatwo założyć, że zapewnianie świadczeń takich jak wysoka pensja, premia, darmowy obiad, karnet na siłownię i bezpłatne usługi medyczne sprawia, że pracownicy są zadowoleni z pracy. Chociaż korzyści te mają znaczący wpływ na przyciąganie talentów, są niewystarczające do zbudowania miejsca pracy, w którym pracownicy czują się szczęśliwi. Badanie przeprowadzone w 2010 roku przez laureata Nagrody Nobla Daniela Kahnemana, psychologa, wykazało, że ludzie czują się szczęśliwsi, im więcej zarabiają, aż do pewnego momentu, a "po tym [szczęście] jakby się wyrównało".
Pięć kluczy do szczęśliwego miejsca pracy
Istnieje wiele podejść do szczęścia w pracy, ale wszystkie obracają się wokół tych samych filarów. Amerykański psycholog Martin Seligman zaprojektował Model PERMA, który reprezentuje pięć podstawowych elementów szczęścia i dobrego samopoczucia. PERMA oznacza pozytywne emocje, zaangażowanie, relacje, znaczenie i osiągnięcia. Duńska firma Woohoo Inc., międzynarodowy ekspert w dziedzinie szczęścia w pracy, twierdzi, że wyniki i relacje są najważniejszymi czynnikami, które sprawiają, że ludzie są szczęśliwi w pracy. Czy jesteś szczęśliwy? Jeśli nie, możesz być... przy odrobinie pracy, mówi Sonja Lyubomirsky, profesor psychologii na Uniwersytecie Kalifornijskim, która spędziła swoją karierę naukową na badaniu ludzkiego szczęścia.
Okaż uznanie: uznanie i wdzięczność są istotne dla szczęścia i lojalności w pracy. Są tanie, ale mogą dać wysoki zwrot w długoterminowych wynikach zarówno pracownika, jak i firmy. W środowisku nastawionym na wyniki organizacje muszą rozważyć nowe sposoby rozpoznawania osiągnięć pracowników i nagradzania ich w celu motywowania, promowania innowacji i utrzymania szczęścia.
Zatrudnij szczęśliwych pracowników: Podczas procesów rekrutacyjnych szukaj nie tylko kandydatów spełniających wymagania stanowiska, ale także tych, którzy mają wysoki poziom zadowolenia. Znana sieć franczyzowych sklepów z kanapkami Pret A Manger uważa, że łatwiej jest im zatrudniać szczęśliwych ludzi i uczyć ich robienia kanapek niż na odwrót. Dlatego ważne jest, aby wykorzystać proces rekrutacji, aby spróbować określić osobowości kandydatów i czy wydają się podchodzić do sytuacji z pozytywnym lub pesymistycznym podejściem.
Powstrzymuj negatywność: Negatywne emocje są trzy razy bardziej zaraźliwe niż pozytywne. Podczas gdy zespoły wspierające mogą osiągnąć sukces na pełnych obrotach, negatywne zachowanie może spowodować prawdziwe komplikacje. Liderzy powinni być w stanie rozpoznać oznaki negatywności i powstrzymać je, zanim się rozprzestrzenią. Najlepszym sposobem walki z negatywnością w miejscu pracy jest przede wszystkim zapobieganie jej pojawianiu się, dlatego firmy muszą zapewniać pracownikom możliwość wyrażania opinii, konsekwentnego uczciwego traktowania, budowania zaufania i szacunku, włączania i oferowania możliwości rozwoju.
Świętuj sukces: Aby zespoły i pracownicy o wysokich osiągnięciach byli zadowoleni i zaangażowani, organizacje powinny traktować celebrowanie sukcesu jako priorytet. Uroczystości podnoszą morale, wzmacniają zespoły, pomagają pracownikom nawiązywać kontakty, zwiększają zaangażowanie i szerzą szczęście. LEGO to marka, która od pokoleń odnosi sukcesy, ale raz prawie zbankrutowała. Ucząc się na błędach, LEGO wróciło do normy, a kiedy nowy dyrektor generalny Jorgen Vig Knudstorp ogłosił pierwszy zysk firmy, wiadomość została przyjęta milczeniem. LEGO nie miało kultury świętowania sukcesu, więc pracownicy nie wiedzieli, jak zareagować. Świętowanie sukcesu powinno być integralną częścią każdego spotkania, ponieważ ma ogromny wpływ na motywację i produktywność pracowników.
Pozwól pracownikom popełniać błędy: dobrzy pracownicy popełniają błędy, a świetni liderzy pozwalają im na to - w oczywistych granicach. Kiedy pracownicy nie mają ochoty popełniać błędów, boją się skutecznego i otwartego wyrażania swoich opinii. Popełnianie błędów pozwala pracownikom próbować nowych rzeczy poza ich strefą komfortu, prowadząc do większej kreatywności, większej produktywności i ostatecznie większej satysfakcji z pracy.
Czy Polacy są szczęśliwi w pracy?
Średnia ocena poczucia szczęścia Polaków w pracy wynosiła w 2021 roku 7,9 w skali 1 do 10 wynika z wynika z badania "Szczęście w pracy Polaków" przeprowadzonego przez Jobhouse & Great Digital w 2021. Co ciekawe, poziom szczęścia wzrósł w porównaniu z 2020 rokiem, kiedy wynosił 6,8. Do najważniejszych czynników sprzyjających poczuciu zadowolenia z pracy należą cztery kluczowe wskaźniki: dobre wynagrodzenie (87% badanych), relacje z przełożonym (77%), przyjazna atmosfera w pracy (75%) oraz poczucie sensu wykonywanych obowiązków zawodowych (73%).
Czy praca zdalna uszczęśliwia pracowników?
Jak wynika z badania “Szczęście w pracy Polaków" Jobhouse i Great Digital z 2021 roku aż 64% badanych uważa, że wymiar oferowanej pracy zdalnej ma bardzo duży lub duży wpływ na ich poczucie szczęścia, a 58%, że wymiar oferowanej pracy zdalnej pomaga w byciu szczęśliwym.
Mimo wielu dyskusji w przestrzeni publicznej na temat powszechności pracy zdalnej, wyniki badania opublikowanego przez EY w maju 2022 wskazują, że jedynie nieco ponad połowa (51%) firm w Polsce skierowała pracowników biurowych w czasie pandemii do realizacji ich zadań w systemie pracy zdalnej lub hybrydowej i tylko 1% nie planuje z tych firm w przyszłości powrotu do biur. Równocześnie, w 72% tych organizacji, które pracowały zdalnie nastąpił już powrót do biura wszystkich pracowników lub powrót jest planowany w najbliższej przyszłości. Co ciekawe, jako najważniejszy powód decyzji o powrocie do biura, firmy wskazały wolę pracowników, zaznaczając odpowiedź “pracownicy chcą mieć możliwość pracy z biura", na kolejnych miejscach znalazły się oczekiwania zarządu, a na trzecim wola menedżerów zarządzających zespołami.
Czy praca hybrydowa uszczęśliwia pracowników?
Wyniki Happiness Index z 2021 stworzonego przez PwC na podstawie danych na temat m.in. środowiska pracy (co sprawia, że pracownicy czują się w nim dobrze oraz co daje im motywację do pracy) wskazują, że najszczęśliwsi są pracownicy pracujący hybrydowo: ich Happiness Index wynosi 73%, a pracowników zdalnych 70%. W porównaniu do pracy wyłącznie zdalnej lub biurowej, praca hybrydowa pozytywnie wpływa na ocenę współpracowników oraz atmosfery w pracy.
Jak pracodawcy przygotowują się do pracy hybrydowej?
Praca hybrydowa, czyli połączenie pracy zdalnej z pracą stacjonarną w biurze może się wiązać z wieloma wyzwaniami, gdyż trzeba zapewnić jednocześnie dwa efektywne środowiska pracy - zarówno w trybie stacjonarnym, jak i zdalnym. Już samo konsultowanie decyzji o powrocie do biura z pracownikami jest ważnym elementem strategii pracy hybrydowej pracodawcy. Z badania “Jak w czasie pandemii pracowały firmy w Polsce" zleconego przez EY wynika, że 40% firm zbadało potrzeby pracowników, natomiast 37% tego nie zrobiło. Dialog pracodawcy z pracownikami jest elementem budowania kultury organizacji, która dba o szczęście pracowników. Przygotowując się do pracy hybrydowej firmy najczęściej wskazywały na to, że organizują szkolenia dla pracowników w zakresie pracy zdalnej (64%), wyposażają sale konferencyjne w monitory i kamery do prowadzenia spotkań hybrydowych (61%) oraz zmieniają przestrzeń biurową (58%).
Stworzenie środowiska pracy opartego na zaufaniu i poczuciu odpowiedzialności wśród pracowników, a także na silnych relacjach pracowniczych prowadzi do zwiększenia poziomu szczęścia i jest możliwe zarówno w pracy stacjonarnej, zdalnej, jak i hybrydowej. Szczęście w pracy powinno być normą w organizacjach, a nie wyjątkiem, ponieważ kiedy jesteśmy szczęśliwi w pracy, jesteśmy szczęśliwsi w domu (szczególnie wtedy, gdy dom jest też naszym miejscem pracy).
O autorkach tekstu:
Katarzyna Kern - pierwsza w Polsce certyfikowana Chief Happiness Officer, dyrektor HR, konsultant, facylitator i trener biznesu w firmie Happy Hybrid Teams, psycholog biznesu, facylitator, Dyrektor Merytoryczna Studiów “Happiness at Work" na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie, wykładowca uniwersytecki, prelegent na konferencjach i wydarzeniach online, autorka kursów online.
dr Magda Ferretti - ekspert w zakresie pracy zdalnej i hybrydowej, lider międzynarodowych zespołów, konsultant, facylitator i trener biznesu w firmie Happy Hybrid Teams, psycholog biznesu, Dyrektor Merytoryczna Studiów - “Hybrid Work Manager" w Wyższej Szkole Europejskiej w Krakowie, wykładowca akademicki, prelegentka na konferencjach HR, autorka kursów online.
19-25 września 2022 to Międzynarodowy Tydzień Szczęścia w Pracy świętowany od 2017 roku w ponad 25 krajach. Druga edycja konferencji poświęconej szczęściu w pracy “Happiness at Hybrid Work" odbędzie się w Krakowie w dniach 22. i 23. września 2022, do udziału w konferencji organizatorki z firmy Happy Hybrid Teams, Katarzyna Kern i dr Magda Ferretti zaprosiły ekspertów i praktyków zarówno z tematów szczęścia w pracy, takich jak Alexander Kjerulf (autor książki "Leading with happiness"), jak i pracy hybrydowej takich jak Lisette Sutherland (autorki książki "Work together anywhere"). Program konferencji można sprawdzić na stronie: https://happinessatwork.pl/#program.