Praca w niedziele i w święta
Większość z nas nie pracuje w dni świąteczne. Ale są branże, gdzie praca w święta jest dozwolona.
Zwykle nie chodzimy do pracy nie tylko w niedziele, ale też w święta ustawowo wolne od pracy. Lista tych świąt znajduje się w specjalnej ustawie o dniach wolnych od pracy. Jeśli jednak ktoś musi pracować w święta, bo jego zakład działa codziennie lub przez całą dobę, to za taką pracę należy się specjalne wynagrodzenie.
Nasz prawnik wyjaśnia więc, co przysługuje pracownikowi, który będzie pracował np. w czasie świąt wielkanocnych.
Dni ustawowo wolne od pracy
Zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy świętami są następujące dni kalendarzowe:
1 stycznia - Nowy Rok,
pierwszy i drugi dzień Wielkanocy (w tym roku 4 i 5 kwietnia),
1 maja - Święto Pracy,
3 maja, Święto Narodowe,
pierwszy dzień Zielonych Świątek (w tym roku - 23 maja),
Boże Ciało (w br. - 3 czerwca),
15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
1 listopada, Wszystkich Świętych,
11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości,
25 i 26 grudnia, pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia.
Ważne! W dni ustawowo wolne od pracy nie mogą być czynne biura, urzędy i sklepy (wyłącznie właściciele mogą w te dni sami stanąć za ladą).
Kto może pracować w święta
Kodeks pracy zezwala na to, by w święta pracowały osoby zatrudnione w takich branżach i firmach, jak:
transport i komunikacja;
służby ratownicze, np. straż;
firmy ochroniarskie;
rolnictwo i zakłady hodowlane;
hotele i zakłady gastronomiczne;
zakłady gospodarki komunalnej;
całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze;
zakłady prowadzące działalność kulturalną, oświatową, turystyczno-wypoczynkową.
W niedziele i święta można także nakazać pracę:
przy usuwaniu awarii (np. pracownikom pogotowia gazowego);
w zakładach działających w ruchu ciągłym, np. w hucie.
Wynagrodzenie dla pracownika
Za pracę w niedziele i święta pracownikowi należy się:
inny dzień wolny lub
dodatek do wynagrodzenia. Dzień wolny za pracę w niedzielę powinien być udzielony w ciągu 6 dni kalendarzowych poprzedzających tę niedzielę lub następujących po niej (ewentualnie w ciągu okresu rozliczeniowego). Dzień wolny za pracę w święto musi być udzielony do końca okresu rozliczeniowego. Jeśli pracodawca nie może dać dnia wolnego, musi wypłacić pracownikowi dodatek do pensji (100 proc. jego stawki godzinowej). Osoby regularnie pracujące w niedzielę, (ekspedientki), muszą mieć jedną wolną raz na 4 tygodnie.
Anna Mielcuch, prawnik
Podstawa prawna: ustawa o dniach wolnych od pracy (DzU nr 4/51, poz. 28 ze zm.) i k.p.
Tina, nr 7/2010