Czy psy płaczą? Eksperci wyjaśniają, dlaczego w psich oczach pojawiają się łzy

Media społecznościowe pełne są wzruszających nagrań płaczących psów, które zbierają wiele polubień. Najczęściej ukazane są psie łzy podczas wizyty u weterynarza lub po adopcji psa do nowego domu.

Ma to ukazać emocjonalność tych zwierząt i udowodnić, że tak jak ludzie, zwierzęta też płaczą w poruszających dla nich momentach. To sprawia, że sporo osób faktycznie może pomyśleć, że psy płaczą z powodów emocjonalnych.

Co jednak na ten temat mówi nauka?

Psy doświadczają szeregu emocji, w tym szczęścia, frustracji, miłości, nudy, radości, smutku, lojalności i, tak, również smutku. Psy mają sposoby na wyrażenie każdego z tych uczuć, lecz płacz prawdopodobnie nie jest jednym z przejawów smutku.

"Ludzie uwielbiają 'uczłowieczać' psy, ale chociaż łatwo jest zakładać, że psy myślą tak samo jak my i tak samo jak my wyrażają emocje, to po prostu nie w tym przypadku" - mówi trenerka psów i behawiorystka Jen Jones, założycielka Your Dog Advisor w rozmowie z "RD".

Przypadek nadawania psom i innym zwierzętom ludzkich cech jest niestety często spotykane w środowisku opiekunów zwierząt, co jest nierzadko szkodliwą praktyką. Nie pozwala to dotrzeć do prawdziwego źródła zachowania psa, a co za tym idzie - udzielenia mu właściwej pomocy.

Jedno badanie z 2022 roku odnośnie łzawienia psich oczu pokazuje, że psy wytwarzają więcej łez, gdy ponownie spotykają się ze swoimi właścicielami w porównaniu do sytuacji, gdy spotykają się ze znanymi ludźmi, którzy nie są ich właścicielami. Badanie zostało opublikowane w 2022 roku w czasopiśmie "Current Biology" i podważa utarte od dawna przekonanie, że ludzie są jedynymi stworzeniami, które w odpowiedzi emocjonalnej potrafią wytwarzać łzy.

Naukowcy wykorzystali tak zwany test łez Schirmera, aby zmierzyć objętość łez psów przed i po spotkaniach. Test jest zwykle używany do pomiaru, czy zwierzę lub osoba wytwarza wystarczającą ilość łez, aby zapewnić nawilżenie oczu.

Małe kawałki bibuły filtracyjnej umieszcza się wewnątrz dolnej powieki. Papier pochłania łzy i następnie mierzona jest objętość.

Na potrzeby eksperymentu mierzono objętość łez w środowisku domowym psa, w obecności właścicieli, a także ponownie wkrótce po spotkaniu psa i właściciela po pięciu do siedmiu godzinach rozłąki.

Naukowcy porównali także ilość łez, gdy psy spotkały się z osobami, które znały, ale które nie były ich właścicielami.

"Psy wydzielały większą ilość łez podczas spotkań ze swoimi właścicielami niż w przypadku znanych im osób niebędących właścicielami, a objętość łez podczas spotkań z właścicielem była znacznie większa niż wyjściowa objętość łez" - stwierdzono w badaniu.

Wyniki tych badań wywołały niemałe poruszenie w naukowym świecie i część ze specjalistów nie do końca się z nimi zgadzało. 

Jessica Meekins, profesor okulistyki weterynaryjnej na Uniwersytecie Stanowym w Kansas, powiedziała, że jej sceptycyzm wynika ze sposobu, w jaki produkcja łez zmienia się u poszczególnych zwierząt i gatunków.

"W okulistyce weterynaryjnej zwykle wyznaczamy granicę dla tego, co uznalibyśmy za nadmierne łzawienie. Dla mnie ta obiektywna liczba byłaby dobrym punktem wyjścia dla badaczy takich jak ten, aby w pewnym sensie ustalić, co jest naprawdę istotne" - wyraziła swoje stanowisko dr Meekins w 2022 roku.

Specjalistka dodała także, że w tych badaniach zabrakło analizy wytwarzanych łez pod kątem wyzwalacza emocjonalnego, w tym hormonów, elektrolitów, białek i innych substancji.

Przeczytaj też: Psu leci ślinka na widok surowego mięsa? Musisz koniecznie uważać

Psy swoje emocje, które bez wątpienia są niezwykle rozwinięte u tych zwierząt, wyrażają na wiele innych sposobów, niż ludzki płacz w tym aspekcie. Behawioryści i trenerzy zwracają dużą uwagę na mowę ciała psów podczas sytuacji dla nich radosnych, stresujących, ekscytujących.

To właśnie ziewanie, mrużenie oczu, sposób w jaki machają ogonem, ustawiają swoje ciało, a nawet sposób w jaki chodzą, świadczą o emocjach, które towarzyszą psu w danym momencie, a nie zaszklone łzami oczy.

Obserwacja mowy ciała to jeden ze sposób na rozszyfrowanie emocji psa, ale też istnieje drugie wyjście: wokalizacja.

Pies najprawdopodobniej próbuje wyrazić podekscytowanie, frustrację, niepokój, ból, lub smutek, gdy wokalizuje, wydobywa z siebie różne dźwięki. Może być to szczekanie, wycie, piszczenie lub wszystkie te sposoby naraz.

Przeczytaj też: Dlaczego pies wyje? Lepiej zwróć na to uwagę

Co jednak gdy w oczach psa pojawiają się łzy? Jest to zdecydowanie medyczny powód, który natychmiast powinniśmy skonsultować z lekarzem weterynarii. Możliwe, że nadprodukcja łez w kanalikach łzawowych psa spowodowana jest uszkodzeniem oka lub obecności ciała obcego.

Pies może mieć także alergię. Jeśli ma wrażliwą lub alergiczną reakcję na chociażby pyłki roślin, składniki żywności, dym lub kurz - jego oczy mogą łzawić. Prawdopodobne jest także zablokowanie kanały łzowego, przez co oczy psa są wilgotne i prawdopodobnie podrażnione.

Mokre oczy mogą być również spowodowane infekcją. Jeśli płyn jest żółty lub krwisty, może to być objaw infekcji bakteryjnej lub wirusowej oka. Inne objawy przy tych schorzeniach to podrażnienie, zaczerwienienie lub obrzęk oczu.

U psów biegających wśród wysokich traw, może dojść też do uszkodzenia rogówki, jej przecięcia, w wyniku dostania się dość ostrego źdźbła trawy do gałki ocznej.

Wówczas też występuje nadmierne łzawienie oczu. We wszystkich możliwych sytuacjach, niezbędna jest szybka pomoc weterynaryjna.

Przeczytaj też: Dlaczego psie łapy pachną popcornem? Lepiej zwróć na to uwagę