Ciasta w wersji wytrawnej

Składniki na 6-8 porcji: Na ciasto: 52 dag mąki pszennej, 4 dag świeżych drożdży, 250 ml letniego mleka, 2 łyżeczki cukru, 1 łyżeczka soli. Na nadzienie: 250 ml kwaśnej śmietany 18 proc., 1 jajko l 15 dag sera żółtego, np. gouda, 3 jajka ugotowane na twardo, 2 łyżki posiekanego szczypiorku, sól, pieprz.

Do miski wkrusz drożdże, dodaj cukier, 100 ml mleka, 2 łyżki mąki i dokładnie wymieszaj. Przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsca na ok. 15 min. Na stolnicę lub blat przesiej mąkę, wsyp sól, wymieszaj. Dodaj wyrośnięty rozczyn oraz pozostałe mleko i wyrób gładkie ciasto. Przełóż je do miski, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 60 minut.

Ser zetrzyj na tarce. Ugotowane jajka pokrój w   kostkę. Śmietanę wymieszaj z jajkiem oraz startym serem. Dopraw do smaku solą i pieprzem.

Tortownicę posmaruj olejem. Wyrośnięte ciasto przełóż na blat i ponowne wyrób. 3/4 ciasta rozwałkuj na okrągły placek i wyłóż nim dno i boki tortownicy. Na spodzie rozłóż pokrojone jajka, posyp posiekanym szczypiorkiem i zalej masą śmietanową. Pozostałe ciasto rozwałkuj na okrągły placek i delikatnie rozłóż na wierzchu. Piecz ok. 45 min w temp. 180°C.

Składniki: 24 dag mąki pszennej  1 i 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia, 250 ml białego wytrawnego wina, 4 jajka, 100 ml oleju, 10 dag ostrego sera żółtego (np. parmezanu), 10 dag czarnych oliwek bez pestek, 1 średnia marchewka, 1/2 łyżeczki soli, 1/2 łyżeczki białego mielonego pieprzu, szczypta mielonego czosnku. Ponadto: olej i bułka tarta do formy lub papier do pieczenia.

Marchewkę obierz, umyj, zetrzyj na tarce na dużych oczkach lub pokrój w bardzo drobną kostkę. Oliwki pokrój na mniejsze kawałki. Ser zetrzyj na tarce na małych oczkach.

Do przesianej mąki dodaj proszek do pieczenia, mielony czosnek, sól oraz pieprz, bardzo dokładnie wymieszaj. Wbij jajka, wlej wino, zmiksuj, by nie było grudek. Nie przerywając miksowania wlej olej i jeszcze chwilę ucieraj. Na koniec dodaj starty na tarce ser żółty, marchewkę oraz oliwki. Całość delikatnie wymieszaj łyżką.

Podłużną formę (keksówkę) posmaruj olejem i wysyp bułką tartą lub wyłóż papierem do pieczenia. Przelej do niej ciasto, wierzch wyrównaj łyżką. Piekarnik nagrzej do temperatury 180°C. Wstaw formę z ciastem, piecz 55-60 minut do tzw. suchego patyczka. Po upieczeniu zostaw na 10 minut w foremce a potem wystudź na kratce. Wystudzony keks pokrój w grube plastry. Podawaj na zimno z dipem jogurtowo-czosnkowym.

Składniki na 10-12 porcji: Na ciasto:  35 dag mąki pszennej, 10 dag miękkiego masła, 3 żółtka, 4 dag świeżych drożdży, 1 łyżka cukru, 250 ml letniego mleka, 3/4 łyżeczki soli. Na nadzienie: 1 średnia cebula, 40 dag pieczarek, 10-15 dag szynki, np. konserwowej, 1-2 łyżki oleju, sól, pieprz. Ponadto: 1 jajko, 3 łyżki sezamu.

Do miski wkrusz drożdże, wsyp cukier, rozetrzyj. Dodaj ciepłe mleko oraz 2 łyżki mąki, dokładnie wymieszaj. Przykryj i odstaw w ciepłe miejsce na ok. 15 min. Na stolnicę lub blat przesiej pozostałą mąkę, dodaj sól, wymieszaj. Dodaj wyrośnięty rozczyn, miękkie masło oraz żółtka. Wyrób gładkie, elastyczne ciasto. Przełóż je do miski, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce, by wyrosło.

Cebulę drobno posiekaj. Pieczarki pokrój w półplasterki. Na oleju zeszklij cebulę. Dodaj pieczarki i smaż je, aż odparuje z nich płyn. Dopraw do smaku solą oraz pieprzem.

Wyrośnięte ciasto podziel na dwie części. Każdą rozwałkuj na prostokąt o grubości ok. 5 mm. Rozłóż plasterki szynki i pieczarki. Zwiń jak roladę, końce ciasta podłóż pod spód. Wierzch posmaruj rozmąconym jajkiem i posyp sezamem. Rolady przełóż na posmarowany olejem papier do pieczenia i za-wiń w niego dwukrotnie, pozostawiając ok. 1 cm luzu. Odstaw na ok. 15 minut. Piecz 25-30 min w temp. 180°C.