Jasne, ciemne, czy razowe: komu jakie służy?

Większość z nas nie wyobraża sobie dnia bez kromki chleba. I słusznie, bo pieczywo to ważny element zdrowej diety. Chleb zapewni porcję energii ważną dla całego organizmu, także dla mózgu. Wbrew pozorom wcale nie jest bardzo tuczące.

Średnia kromka (ok. 30 g) ma 68 kcal. Pieczywo zawiera skrobię (węglowodan złożony), która łagodnie i powoli podnosi poziom glukozy we krwi, sprawiając, że po jedzeniu dłużej czujemy się syci. Dlatego po chleb (2-4 kromki dziennie) bez obaw mogą sięgać osoby dbające o linię.

Ci, którzy się odchudzają, powinni jeść go na pierwsze lub drugie śniadanie. Do południa jesteśmy zwykle bardziej aktywne, mamy szybszy metabolizm i bez problemu poradzimy sobie z tymi kaloriami.

Pełnoziarniste i razowe pieczywo wyróżnia się natomiast wysoką zawartością błonnika, witamin z grupy B (niezbędnych do pracy układu nerwowego) oraz składników mineralnych: sodu, potasu, wapnia, fosforu, magnezu, żelaza, cynku i manganu.

Uważa się, że najzdrowszy jest chleb razowy i pełnoziarnisty, a inne to jedynie bezwartościowe zapychacze. Jasne pieczywo zaleca się jeść przy biegunkach, nadkwasocie, wrzodach, chorobach wątroby, woreczka żółciowego. Najlepsze dla nas jest czerstwe pszenne pieczywo, np. chałka, która bardzo rzadko wywołuje dolegliwości trawienne.

Bagietki i kajzerki -  Wypiekane z mąki pszennej oczyszczonej, mają niewiele błonnika. Są lekkostrawne, działają zatwardzająco. Dobre przy biegunkach, nadkwasocie, wrzodach, chorobach wątroby. Unikaj przy zaparciach, insulinooporności, kłopotach z tarczycą, otyłości i cukrzycy.

Grahamka powstaje z mąki pszennej grubo mielonej (bardziej oczyszczonej niż mąka razowa) i drożdży. Ma więcej błonnika, witamin i składników mineralnych niż kajzerka czy bagietka. Grahamkę wybierz przy dolegliwościach z jelitem drażliwym i zgagą.

Razowy chleb utrzyma w ryzach cukier. Pieczywo razowe wypiekane jest głównie z mąki nieoczyszczonej, ciemnej. Dzięki temu ma sporo błonnika, polifenoli, lignanów oraz kwasu fitynowego. Substancje te obniżają poziom cholesterolu, regulują poziom cukru. Dlatego popularny razowiec powinien znaleźć się w menu osób otyłych, diabetyków, cierpiących na zaparcia, nadciśnienie i choroby serca. Unikaj jedzenia wyłącznie razowego pieczywa - zawiera sporo substancji utrudniających trawienie i przyswajanie białka, miedzi, żelaza, magnezu, molibdenu oraz chromu. Popularny razowiec ma sporo błonnika, dlatego może nie służyć seniorom, rekonwalescentom, osobom na diecie lekkostrawnej.

Żytnie na zakwasie to pieczywo dobre dla nerwusów. Wypiekane z mąki żytniej ma sporo witamin z grupy B, w tym kwasu foliowego. Warto je polecić kobietom w ciąży i matkom karmiącym oraz osobom żyjącym w stresie. Żytnie pieczywo wypiekane na zakwasie ma kwas mlekowy, który poprawia trawienie oraz sprzyja rozwojowi "dobrych" bakterii.

Chleb wiejski, baltonowski - chleby te, wypiekane z mąki pszennej i żytniej, mają więcej białka i mniej błonnika niż pieczywo razowe. Są dobrze tolerowane zarówno przez dzieci, jak i osoby w podeszłym wieku. Można je podawać nawet rekonwalescentom. Mają wysoki indeks glikemiczny (IG - 69). Powinny o tym pamiętać zwłaszcza osoby cierpiące na insulinooporność. Wtedy lepszy będzie czerstwy chleb mieszany (1-2 kromki dziennie w postaci grzanek).

Chrupkie - cienkie płatki są wypiekane z różnych gatunków mąki, często z dodatkiem nasion. Chrupkie pieczywo jest podstawowym składnikiem diet odchudzających. Uważa się bowiem, że jest niskokaloryczne. Kromka zawiera 20-30 kcal. Tymczasem 100 g chrupkiego pieczywa ma jednak 350 kcal, 100 g razowca - 230 kcal.

Kukurydziane nie zawiera glutenu. To dobra alternatywa dla chorych na celiaklię lub cierpiących na nietolerancję glutenu. Żółty kolor pieczywo zawdzięcza antyoksydantom - luteinie i zeaksantynie.

Pumpernikiel wypiekany z mąki żytniej to produkt idealny dla osób, które prowadzą aktywny tryb życia.