Symbolika koszyka
Przygotowanie koszyczka wielkanocnego to obrzęd średniowieczny. Poznaj, co symbolizują pokarmy, które tradycyjnie w nim święcimy.
Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę jest przygotowaniem do uroczystego śniadania spożywanego w Wielkanoc. Dlatego to, co powinno się znaleźć w koszyczku, ma szczególne znaczenie.
Zestaw składników w święconce zmieniał się przez wieki. Ostatecznie ustaliło się, że musi się w nim znaleźć siedem pokarmów, każdy o symbolicznym znaczeniu.
Ja całe święta spędzę samotnie w domu. Źle się z tym czuję ~ egocentryk
Chleb oznacza Ciało Chrystusa oraz dary ziemi. Jajko lub pisanka jest także najstarszym symbolem nowego życia i zmartwychwstania. Sól przedłuża życie i chroni przed zepsuciem oraz przed złem. Natomiast chrzan ma przypominać Mękę Pańską. Według ludowych zwyczajów musi go spożyć każdy domownik przed śniadaniem wielkanocnym.
Wędlina lub kiełbasa jest oznaką dobrobytu i nawiązuje też do spożywania baranka paschalnego. Do koszyczka wkładamy także ser symbolizujący związek człowieka z siłami przyrody i zwierzętami. W tradycyjnym koszyczku musi znaleźć się też babka lub mazurek i to koniecznie własnej roboty! Pokazuje bowiem doskonałość i umiejętności. Babka rośnie na drożdżach, więc symbolizuje też wzrastanie wiary, nadziei i miłości. Baranek robiony z ciasta lub cukru jest jednym z symboli Chrystusa i świąt.
Tradycja dopuszcza kosz zrobiony z wikliny, drewnianej łuby lub sosnowych korzeni. Koniecznie wyścielony białą serwetką! Święconkę ozdabiamy zielonymi gałązkami bukszpanu lub baziami. Mają oznaczać zwycięstwo życia nad śmiercią.
A po świętach?
Pamiętaj, że wszystkie pokarmy, które umieścisz w koszyczku będą poświęcone. Dlatego trzeba je spożyć podczas świąt, a pozostałości traktować z należnym szacunkiem. Na przykład skorupek jajek nie możemy po prostu wyrzucić do śmieci. Najlepiej jest je pokruszyć i zakopać w ziemi. Podobnie potraktuj wszelkie rośliny z koszyczka - bukszpan czy wierzbowe bazie. Jeśli masz do tego odpowiednie warunki - możesz je spalić. Tradycja nakazuje również, by sam wiklinowy koszyczek i biała serwetka, którą jest wyłożony, nie były potem używane do innych celów.
Czy wiesz, że?
Zgodnie ze zwyczajami koszyczek do poświęcenia zanosi pani domu lub najmłodszy członek rodziny. Poza ustalonymi pokarmami można też powkładać te, które spożywacie przy wielkanocnym stole.
Symbolami świąt są też pluszowe kurczaczki, zajączek lub czekoladowe jajeczka. W Wielkopolsce i na Śląsku chowa się je później np. w trawie. Od ich wspólnego szukania zaczyna się święta.
WBS
