Ministerstwo Edukacji i Nauki o przyjmowaniu uczniów z Ukrainy
- Już w chwili rozpoczęcia działań wojennych w Ukrainie przygotowaliśmy szereg rekomendacji i informacji skierowanych do rodziców ukraińskich uczniów, zarówno w języku polskim, jak i ukraińskim. Informacje te zostały przekazane do dyrektorów szkół, nauczycieli, kuratorów oświaty i wojewodów - mówi w wywiadzie dla INTERII Rzecznik Prasowy Ministerstwa Edukacji i Nauki Anna Ostrowska. Czy polskie szkoły są przygotowane na masowe przyjmowanie dzieci uchodźców z Ukrainy? Jak wyglądają obecne procedury i pomoc nowo przyjmowanym uczniom?
Katarzyna Drelich, INTERIA.PL: - Minister Edukacji i Nauki Przemysław Czarnek poinformował, że w wyniku inwazji wojsk rosyjskich do Polski trafiło już około pół miliona ukraińskich dzieci. Czy Ministerstwo Edukacji ma opracowane procedury, dzięki którym mogą one rozpocząć naukę?
Anna Ostrowska, Rzecznik Prasowy Ministerstwa Edukacji i Nauki: - Obecnie do polskiego systemu oświaty zarejestrowanych mamy już blisko 24 tys. ukraińskich uczniów. Dane te zmieniają się praktycznie z godziny na godzinę. Obserwujemy sytuację na granicy i spodziewamy się znacznego wzrostu liczby rejestracji ukraińskich dzieci w polskich przedszkolach, szkołach i placówkach edukacyjnych.
- Co do zasady osoby niebędące obywatelami polskimi, a podlegające obowiązkowi szkolnemu albo obowiązkowi nauki, korzystają z nauki i opieki w publicznych szkołach w Polsce na warunkach obywateli polskich. Wszystkie podejmowane w tym zakresie działania mają charakter systemowy. Diagnoza potrzeb edukacyjnych uczniów w tym zakresie, wynikającym z sytuacji w Ukrainie jest elementem bieżącej działalności szkół. Zastosowane będą te formy wsparcia, które w najlepszy sposób pozwolą uczniom z Ukrainy włączyć się w polski system oświaty.
- Warto podkreślić, że już w chwili rozpoczęcia działań wojennych w Ukrainie przygotowaliśmy szereg rekomendacji i informacji skierowanych do rodziców ukraińskich uczniów, zarówno w języku polskim, jak i ukraińskim. Informacje te zostały przekazane do dyrektorów szkół, nauczycieli, kuratorów oświaty i wojewodów. Na naszej stronie internetowej stworzyliśmy specjalną zakładkę "Szkoła dla Was", w której sukcesywnie zamieszczane są kolejne materiały i informacje skierowane do ukraińskich dzieci i ich rodziców.
Czy dzieci z Ukrainy, które chcą rozpocząć naukę w polskich szkołach, mogą zapisać się do wszystkich placówek, czy jest konkretna lista szkół, które takie dzieci mogą przyjąć?
- Dzieci ukraińskie mogą w prosty i szybki sposób być zapisane do polskich szkół. Szkoła podstawowa, w rejonie której mieszka dany uczeń, ma obowiązek przyjąć dziecko. Pozostałe szkoły podstawowe i szkoły ponadpodstawowe przyjmują dzieci w miarę posiadania wolnych miejsc. Jeżeli w wybranej szkole nie ma miejsc w danej klasie, należy skontaktować się z urzędem gminy i poprosić o wskazanie szkoły, w której dziecko będzie mogło się uczyć.
Jak wyglądać będzie nauka dzieci z Ukrainy na samym początku i czy w tym momencie zatrudnia się większą ilość nauczycieli wspomagających?
- Wspomaganie nauczania ukraińskich uczniów może być prowadzone zarówno w oddziałach już istniejących, jak i w formie oddziału przygotowawczego, czyli oddziału szkolnego dla osób, które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki. Stworzenie takiego oddziału daje uczniowi możliwość dodatkowego wsparcia w zakresie radzenia sobie z trudnościami adaptacyjnymi i przygotowuje dziecko do włączenia do systemu oświaty. Przygotowaliśmy elastyczne rozwiązania w tym zakresie, dzięki czemu nauczanie w oddziale przygotowawczym będzie mogło być prowadzone także w grupie międzyszkolnej.
- Dodatkowo wprowadziliśmy takie przepisy, dzięki którym w obecnym roku szkolnym będzie można zwiększyć liczbę dzieci w oddziale przedszkolnym oraz w klasach I-III szkoły podstawowej. Rozwiązania te są podyktowane szybkim włączeniem dzieci z Ukrainy do polskiego sytemu oświaty, szczególnie w sytuacji kiedy nie można utworzyć dla nich oddziału przygotowawczego.
A jak przygotowywani na tę nową sytuację są nauczyciele?
- Kwestia nauczycieli jest dla nas bardzo istotna. W specustawie zapisaliśmy odpowiednie rozwiązania w tym zakresie. Nowe przepisy uelastyczniają przyjęcie do polskich szkół nauczycieli ukraińskich i tych osób, które będą mogły być wsparciem dla dzieci z Ukrainy. Wiele z tych osób ma doświadczenie w edukacji i one mogą być zatrudniane na stanowisku pomocy nauczyciela w oddziałach przygotowawczych.
- Dodatkowo warto podkreślić, że kuratorzy oświaty otrzymują informację o nauczycielach posługujących się językami ukraińskim i rosyjskim. W tej chwili to ponad 11 tys. takich osób, które mogą być zatrudnione w oddziałach przygotowawczych albo w szkołach, w których uczą się ukraińskie dzieci mówiące lub tylko rozumiejące po polsku. Czekamy na wejście w życie specustawy, która uelastyczni ten proces. Nowe regulacje pozwolą na przyznawanie nauczycielom, oczywiście za ich zgodą, większej liczby godzin ponadwymiarowych w wymiarze wyższym niż 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć.
Szkoły już przyjmują dzieci, które uciekły przed wojną w Ukrainie. Czy działania tych szkół są według Państwa wiedzy inicjatywą oddolną, czy konsultowane są w porozumieniu z Ministerstwem Edukacji?
- Zasady kształcenia w szkołach w Polsce osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw określone zostały w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 910, 1378) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw (Dz. U. z 2020 r. poz. 1283).
- Osoby niebędące obywatelami polskimi, a podlegające obowiązkowi szkolnemu albo obowiązkowi nauki, korzystają z nauki i opieki w publicznych szkołach w Polsce na warunkach obywateli polskich.
Czy Ministerstwo Edukacji ma w planach przygotowanie dla dzieci z Ukrainy zajęć nauki języka polskiego?
- To się już dzieje. Dla osób przybywających z zagranicy, podlegających obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki, organ prowadzący szkołę organizuje dodatkową, nieodpłatną naukę języka polskiego oraz zajęcia wyrównawcze w zakresie przedmiotów nauczania. Wszelkie informacje dotyczące kwestii przyjmowania ukraińskich dzieci do polskich szkół można znaleźć na naszej stronie internetowej, a także u kuratorów oświaty. Informacje te mają również dyrektorzy szkół i urzędy wojewódzkie.
***
Zobacz również: