Choroby dziąseł i języka – jak je rozpoznać i jak się przed nimi bronić

Niestety, większość ludzi interesuje się stanem swojej jamy ustnej dopiero, gdy odczuwa intensywny ból zębów. Bardzo często Polacy lekceważą inne objawy - nawet takie jak krwawiące dziąsła czy obrzęk. Jak rozpoznać rozwijające się choroby w tym obszarze i skutecznie się przed nimi bronić? Jakich zmian nie można pod żadnym pozorem ignorować?

Patologiczne zmiany w obrębie języka można bardzo łatwo zauważyć. Najczęściej objawiają się zmianą koloru. Powierzchnia zdrowego mięśnia ma delikatną, różową barwę, nie pokrywa jej żaden osad, ani nie widać żadnych przebarwień.

Objawy, które powinny wzbudzić niepokój to przede wszystkim pojawienie się nalotu lub wybrzuszeń. Rzadziej można zauważyć zaczerwienienia czy obrzęki. O niepokojących zmianach często świadczy również nieświeży oddech, który może mieć związek z chorobami języka lub dziąseł.

Wśród schorzeń, które atakują język, najczęstszym jest stan zapalny. Może on być jednym z objawów chorób ogólnoustrojowych, jednak nierzadko pojawia się samodzielnie w wyniku uszkodzeń mechanicznych, zakażeń bakteryjnych, grzybiczych lub wirusowych, a także ze względu na niewłaściwy tryb życia (palenie papierosów, żucie tytoniu oraz dieta uboga w witaminy z grupy B).

Do jednych z najczęstszych chorób, które mogą atakować powierzchnię języka należą również afty, pleśniawki oraz inne zmiany grzybicze. Szacuje się, że nosicielstwo grzybów z rodziny Candidia dotyczy około połowy populacji. Objawiają się przede wszystkim białymi lub szarawymi wykwitami na powierzchni języka. Często towarzyszy temu uczucie bólu i pieczenia.

Kolejną dolegliwością dotykającą błony śluzowe organizmu, w tym także język, jest liszaj płaski. Jest to rzadka choroba, występująca u 0,5-2 proc. populacji dorosłej, przeważnie u kobiet między 40 a 70 rokiem życia. Charakteryzuje się ona swędzącymi, różowawymi płytkami, pokrytymi białymi prążkami, występującymi na powierzchni języka. Jak podaje podręcznik dla studentów stomatologii "Choroby błony śluzowej jamy ustnej i przyzębia" liszaj płaski jamy ustnej występuje najczęściej u osób chorych na cukrzycę.

Język jest również obszarem, który może zostać dotknięty także przez zmiany nowotworowe. Mogą się one pojawić jako przerzuty raka innych organów, a także wystąpić samoistnie. Bardzo często nowotwory poprzedzone są zrogowaceniami na powierzchni mięśnia, których nie da się usunąć mechanicznie i, zdaniem prof. zw. dr hab. med. Aliny Morawiec-Sztandery, są często bagatelizowane przez pacjentów.

Wszystkie niepokojące objawy należy jak najszybciej skonsultować ze specjalistą, w celu wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Choć niewielu zdaje sobie z tego sprawę, choroby dziąseł są jedną z najczęstszych przyczyn utraty zębów. Bardzo często pierwsze objawy są bagatelizowane, co prowadzi do rozwoju groźnej dla uzębienia parodontozy. Jak podaje portal jamaustna.pl, zaawansowane stadium choroby dotyka od 5 do nawet 40 procent populacji w wieku 35-40 lat, w zależności od kraju. Jakie dolegliwości pojawiają się we wczesnym stadium?

Najbardziej niepokojącym objawem, który można zauważyć w trakcie codziennego szczotkowania są ruszające się zęby. Taki stan oznacza poważnie rozwiniętą chorobę dziąseł i wymaga szybkiej konsultacji ze specjalistą. Na szczęście pierwsze symptomy można zauważyć dużo wcześniej.

Zanim zęby zaczną się ruszać, można zaobserwować obrzęki, zaczerwienienia oraz optyczne wydłużenie się zębów na skutek cofania się dziąseł. Często pojawia się również nadwrażliwość na wysokie i niskie temperatury. Ma to związek z oddzielaniem się dziąseł od zębów.

Jednym z wczesnych objawów jest także brzydki oddech oraz nieprzyjemny posmak w ustach. W jaki sposób zapobiec rozwijającym się chorobom?

Kluczem do odpowiedniej kondycji dziąseł i języka jest baczna obserwacja wszystkich zmian. Gdy tylko pojawi się coś niepokojącego, konieczna jest szybka reakcja.

Aby uniknąć problemów należy przede wszystkim odpowiednio zadbać o higienę jamy ustnej. Mycie zębów dwa razy dziennie to nie wszystko.

Korzystając z manualnej lub elektrycznej szczoteczki do zębów trzeba pamiętać o odpowiedniej technice i ruchu wymiatającym, który pozwoli na dokładniejszą pielęgnację uzębienia. W przypadku szczoteczki sonicznej nie ma takiej konieczności, ponieważ samodzielnie drga i porusza się we właściwy sposób.

Nie wolno również zapominać o szczotkowaniu powierzchni języka za pomocą specjalnych czyścików. Przy ich pomocy można pozbyć się resztek jedzenia i osadu z jamy ustnej, dzięki czemu eliminuje się ryzyko wystąpienia nieprzyjemnego zapachu z ust.

Oprócz odpowiedniej pielęgnacji warto również zadbać o prawidłowy, zdrowy styl życia. Rezygnacja z palenia papierosów i żucia tytoniu oraz wzbogacenie diety o witaminy z grupy B może znacząco wpłynąć na stan dziąseł, języka, a także całej jamy ustnej.