Choroby mają zapach

Zapach chorego na ospę przypomina owczy pot, a na tyfus - świeży chleb. Podobnie zmienia się woń ludzi cierpiących na schorzenia trzustki.

To nie żarty! Charakterystyczny zapach oddechu, potu, moczu czy śliny bardzo często jest objawem chorób metabolicznych, schorzeń układu pokarmowego, oddechowego, a nawet nowotworów. Dlatego zwracaj baczną uwagę na zmiany w woni twojego organizmu. Brzydki zapach z ust może być efektem niedbałej higieny jamy ustnej lub infekcji bakteryjnej. Jednak zdarza się, że mimo zawziętego szczotkowania lub kuracji antybiotykowej nie możesz się go pozbyć. Sprawdź wtedy, jak pachnie twój oddech.

Stęchły zapach połączony ze zgagą i niesmakiem w ustach - to najczęściej objaw kłopotów gastrycznych. Może to być refluks żołądkowo--przełykowy (wtedy też często męczy cię czkawka) albo, jeżeli nieprzyjemnej woni towarzyszą bóle brzucha, wrzody żołądka lub dwunastnicy. W takiej sytuacji nie obejdzie się bez gastroskopii, (lekarz przez maleńką kamerę ogląda wnętrze układu pokarmowego). Prawdopodobnie też będziesz musiała przyjmować odpowiednie leki.

Jeżeli twój mocz pachnie acetonem (przypomina to woń kwaśnych jabłek) to wyraźny sygnał, że masz za dużo cukru w organizmie. Zrób badania poziomu glukozy we krwi i w moczu oraz zgłoś się z nimi do lekarza. Aceton wyczuwalny w oddechu oznacza zaawansowaną cukrzycę.

Gdy skóra noworodka "zalatuje myszą" może to oznaczać, że dziecko cierpi na fenyloketonurię. Choroba polega na gromadzeniu się w organizmie uszkadzającej mózg fenyloalaniny. Nie martw się jednak na zapas: wszystkie dzieci przychodzące na świat w Polsce mają wykonywane badania przesiewowe w tym kierunku.

Najnowsze badania naukowe dowodzą, że tkanka nowotworowa wytwarza substancje lotne takie jak: alkany, pentan, formaldehyd oraz pochodne benzenu. To nie wszystko - każdy rak ma też charakterystyczną dla siebie wydzielinę o typowym zapachu. W przypadku nowotworów pęcherza moczowego, nerek i prostaty zmienia się zapach moczu. Rak płuc i wątroby powoduje zmiany w oddechu, natomiast rak skóry zmienia skład (a co za tym idzie i woń) potu.

Uczeni odkryli, że psy wyczuwają nowotwory, natomiast szczury łatwo rozpoznają gruźlicę. Zachęceni tym rozpoczęli prace nad stworzeniem sztucznego nosa - aparatu, który na postawie wydzielanego przez pacjenta zapachu określałby rodzaj schorzenia. Jeżeli ich przewidywania się potwierdzą, w ciągu najbliższej dekady takie urządzenia wejdą do powszechnego użytku.

Świat i Ludzie 42/2010