Czerniak: Nie daj się zaskoczyć

Znamiona na całym ciele trzeba oglądać regularnie co 2-3 miesiące. Trzeba to zrobić szczególnie przed urlopem i po nim - gdy częściej ciało wystawiane jest na działanie promieni UV. Porównaj, co się zmieniło w wyglądzie znamion, sprawdź, czy pojawiły się jakieś nowe. Po kąpieli stań przed dużym lustrem w dobrze oświetlonym pomieszczeniu. Oglądaj skórę dokładnie kawałek po kawałku.

Zwróć uwagę na stare i nowe znamiona. Czerniak może powstać w obrębie znamienia, które masz od dawna (wtedy się ono zmienia). Częściej jednak tworzy się nagle w miejscu, gdzie wcześniej w ogóle nie miałaś pieprzyka. Wypatruj wszelkich zmian, zwłaszcza nowych, ciemnych pieprzyków lub zmian w ich obramowaniu, kształcie, rozmiarze lub kolorze (np. zrobił się wypukły). Zwróć szczególną uwagę na nowe, odróżniające się od innych pieprzyki lub brzydko wyglądające.

Uwaga! Zawsze powinny zaniepokoić plamki na skórze czy brodawki, które zostały czymś zahaczone, podrażnione i nie chcą się definitywnie zagoić.

Obejrzyj paznokcie. Czerniak może rozwijać się na skórze pod paznokciem. Ma wtedy postać ciemnej plamki. Jest ona łatwo mylona z krwiakiem. Może być też wzięta za grzybicę. Jednak w odróżnieniu do krwiaka nie przesuwa się ze wzrostem paznokcia, pozostaje cały czas w tym samym miejscu. Gdy zmiana nie zanika, nie ma związku z urazem paznokcia lub badanie nie potwierdza grzybicy, skonsultuj się z lekarzem.

Co najmniej raz w roku pokaż zmiany dermatologowi. Koniecznie udaj się do niego, gdy zauważysz niepokojące zmiany. Dermatolog obejrzy znamiona dermatoskopem, który powiększa znamię kilkukrotnie. Dodatkowe oświetlenie w urządzeniu uwidoczni głębsze struktury znamienia. Lekarz dokładnie oceni jego wielkość, kształt, strukturę i brzegi i na tej podstawie stwierdzi, czy znamię jest podejrzane czy bezpieczne. Jeśli coś będzie nie tak, trzeba poddać się dalszym badaniom, aby potwierdzić lub wykluczyć raka.

Jeśli coś cię zaniepokoi w wyglądzie pieprzyka, warto to zanotować - opisać wygląd znamienia, jak np. kolor, kształt, średnicę po jej uprzednim zmierzeniu, miejsce. Można też zrobić zdjęcie (np. telefonem), aby w kolejnym samobadaniu łatwiej sprawdzić, czy coś się zmieniło. Takie notatki ułatwią kontrolę.