Czy to depresja?
Trzydziestoczteroletnia pani Julia została skierowana do poradni zdrowia psychicznego z powodu problemów ze snem. Chora miała trudności z zaśnięciem, często się wybudzała, zdarzało jej się nie przespać nocy.
Lekarz pierwszego kontaktu próbował leczyć ją lekami nasennymi, ale nie przynosiło to efektu. Ponadto pacjentka była diagnozowana z powodu nawracającego bólu w klatce piersiowej i bólu głowy.
Kardiolog wykluczył chorobę serca, inne badania także nie wykazały nieprawidłowości. W czasie rozmowy z chorą okazało się, że od kilku miesięcy nastąpiła u niej zmiana zachowania: straciła zainteresowanie rzeczami, które wcześniej lubiła robić, stała się drażliwa i chwiejna emocjonalnie. Rozpoznano łagodną depresję.
Objawy
Depresja to zaburzenie psychiczne, na które składa się zespół typowych objawów. To: stopniowa utrata radości życia i odczuwania przyjemności, aż do całkowitego ich zaniku (anhedonia), smutek, zobojętnienie, poczucie pustki, zmienność nastroju, częste wybuchy złości, płacz bez powodu, impulsywność, które wcześniej nie występowały, ograniczenie aktywności życiowej, utrata zainteresowań, niechęć do podejmowania działań, szczególnie złożonych, zaniedbanie higieny, utrata apetytu, zmniejszenie wrażliwości na bodźce emocjonalne - apatia, pesymizm, negatywne nastawienie do swojej przeszłości i przyszłości, niska samoocena, utrata poczucia własnej wartości, w skrajnych przypadkach połączona z urojeniami, utrata sensu życia, częste myślenie o śmierci, aż do prób samobójczych.
Objawy mogą mieć różne nasilenie i występować w różnej konfiguracji. Często towarzyszy im lęk, stały lub napadowy.
Do mniej typowych objawów depresji, zaliczamy: zaburzenia snu - bezsenność, jak i nadmierną senność, problemy z koncentracją i pamięcią, spadek libido, zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet, wahania samopoczucia w ciągu dnia.
Oprócz tego istnieją objawy, które określa się jako maski depresji. To niecharakterystyczne dolegliwości, które spotyka się w innych chorobach, jednak nie mają podłoża somatycznego: bóle głowy i karku, bóle i dyskomfort w klatce piersiowej, kołatania serca, bóle brzucha, zaparcia, drętwienia kończyn.
Podejrzenie depresji może wysunąć lekarz pierwszego kontaktu. Gdy zaniepokoi go twoje samopoczucie, zada ci pytania: czy w ciągu ostatniego miesiąca odczuwał pan/pani zmniejszenie zainteresowań i osłabienie odczuwania przyjemności, czy w ciągu ostatniego miesiąca odczuwał pan/pani smutek, przygnębienie, miał pan/pani poczucie braku nadziei.
Jaka jest przyczyna?
Depresja to choroba, w której dochodzi do zachwiania równowagi neuroprzekaźników w mózgu, przede wszystkim serotoniny. Nie jest znana przyczyna tego stanu, ale uważa się, że ważną rolę odgrywa tu przewlekły lęk. Depresji sprzyjają czynniki: biologiczne - genetycznie uwarunkowana skłonność do wahań poziomów neuroprzekaźników w mózgu; psychologiczne - stresujące wydarzenia, złe relacje małżeńskie, rodzinne i z innymi osobami, negatywny wpływ grupy rówieśniczej; społeczne i kulturowe - brak wsparcia społecznego, poczucie osamotnienia, trudna sytuacja materialna, zawodowa, szkolna, nadmierne wymagania i oczekiwania.
To trzeba leczyć
Depresja to choroba, którą można i należy leczyć; nieleczona utrudnia lub uniemożliwia pracę zawodową, niszczy relacje rodzinne i społeczne: im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym większe prawdopodobieństwo wyleczenia, decyzję o rozpoczęciu terapii powinien podjąć lekarz, leczenie depresji jest długotrwałe, ale zwykle nieuciążliwe, w leczeniu konieczna jest pełna współpraca z lekarzem i terapeutą, ścisłe stosowanie się do zaleceń; bardzo ważne jest wsparcie rodziny i przyjaciół.
