Gdy cię łupie w kręgosłupie

Nie zawsze potrafimy ocenić, czy to rwa kulszowa, zapalenie korzonków, czy wypadający dysk. Warto umieć je odróżnić i wiedzieć, jak sobie z nimi radzić.

To zespół objawów związanych z uciskiem nerwu kulszowego - największego nerwu obwodowego w organizmie. Dla rwy kulszowej charakterystyczny jest nagły, niespodziewany i wyjątkowo dokuczliwy ból w okolicy lędźwiowej. Pojawia się z powodu nacisku uszkodzonego krążka międzykręgowego (tzw. dysku) na korzenie nerwowe. Ucisk zazwyczaj spowodowany jest zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa, postępującymi wraz z wiekiem.

Przy ataku rwy najważniejszy jest odpoczynek. Doskonale działają zimne okłady w okolicy lędźwiowej i ułożenie się w tzw. pozycji krzesełkowej. Połóż się na plecach na niezbyt miękkim podłożu (może to być np. karimata). Uniesione nogi, zgięte w kolanach pod kątem prostym, ułóż na krześle. Zimny okład (np. termofor wypełniony wodą z pokruszonym lodem i owinięty w ręcznik) włóż pod plecy w miejscu bólu. Okłady można stosować 3-5 razy dziennie przez 15-20 minut. Dobrze jest zażyć lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, a bolące miejsce posmarować maścią o takim  samym działaniu.

Kiedy ustąpią silne dolegliwości, warto rozpocząć regularne ćwiczenia rozciągające i poddać się zabiegom (masaż, ultradźwięki, laserowa stymulacja).

Przedłużające się dolegliwości bólowe kręgosłupa powodują odczyn zapalny w miejscu ucisku. Nie jest on spowodowany czynnikami zewnętrznymi, takimi jak np. bakterie. Jest to naturalna mobilizacja sił obronnych organizmu, który chce zmniejszyć dolegliwości. Zwykle zapalenie samo ustępuje, kiedy zniknie ucisk, ale często stosuje się też leki przeciwzapalne, aby przyspieszyć ten proces.

Objawia się silnym bólem (a czasem również niedowładami, np. nóg), ponieważ wysunięty krążek uciska nerwy.

W tym przypadku należy zastosować terapię ciepłem. Pod wpływem wysokiej temperatury mięśnie się rozluźniają. Zmniejsza to ucisk na nerw i pomaga wrócić na miejsce wysuniętemu dyskowi. Ogrzewamy dół pleców np. poduszką elektryczną lub termoforem. Można też posmarować plecy maścią lub przykleić plaster rozgrzewający. Jeśli dojdzie do niedowładów, wówczas konieczna jest operacja, np. laserowa, polegająca na usunięciu krążka (laser zastępuje tu zwykły skalpel). Gojenie przyspieszy terapia rezonansem MSBT.

Są niezbędne, by ustalić, czym spowodowany jest ból kręgosłupa.

Zdjęcie RTG. Od tego zaczyna się diagnostykę. Pozwala na wstępną ocenę zaawansowania zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa oraz uwidacznia ewentualne złamania i/lub przemieszczenia kości kręgosłupa. 

Rezonans. Pozwala ocenić stan tkanek miękkich: nerwów, więzadeł, stopień utraty wody  w krążkach.

Tomografia. Najczęściej jest zlecana po poważnych urazach kręgosłupa, a także przy podejrzeniu raka. Pozwala ocenić stan kości.

Ból pleców to niejedyna dolegliwość, która świadczy o problemach z kręgosłupem. Mogą pojawić się również inne kłopoty.

Bóle w nogach, pod kolanem, w łydce, stopach mogą być efektem zwyrodnienia odcinka lędźwiowego kręgosłupa i ucisku na nerwy. Czasem objawem zmian w obrębie odcinka lędźwiowego kręgosłupa jest drętwienie jednej lub obu nóg. Gdy mrowienie dotyczy ręki i promieniuje od barku albo łokcia w dół, masz osłabione czucie i problemy z chwytaniem drobnych przedmiotów - często są to oznaki przeciążenia i zmian w odcinku szyjnym kręgosłupa.

Problemy jelitowe, wzdęcia, zaparcia, bóle w podbrzuszu mogą być konsekwencją zwyrodnień w odcinku lędźwiowym. Pojawiają się, gdy zmiany zwyrodnieniowe w tych okolicach uciskają nerwy oplatające nasz układ pokarmowy.

Czytaj też: Choroby, które zaczynają się od drętwienia nogi