Jaskra: cichy zabójca
Najpierw wyniszcza włókna nerwowe, potem atakuje nerw wzrokowy. Jaskra nie dzieli swoich ofiar ze względu na wiek i płeć. Zapaść na tę chorobę może każdy. Jednak nie każdy jest w stanie w porę rozpoznać jej objawy. Bóle głowy, marznące stopy i dłonie powinny być sygnałem, że dzieje się coś niepokojącego.
To podstępna choroba, a stawka za jej zlekceważenie wysoka - utrata wzroku. Można ją wcześnie wykryć i uniknąć tragicznego scenariusza.
Co to jest jaskra?
To przewlekła choroba oczu, nazywana czasami "cichym złodziejem wzroku", rozwija się podstępnie i w krajach rozwiniętych jest drugą najczęstszą (po zaćmie) przyczyną utraty wzroku.
Powstaje w taki sposób, że wytwarzana w oku i niezbędna do jego funkcjonowania ciecz wodnista opuszcza gałkę oczną i przenika do krwiobiegu w miejscu nazywanym kątem przesączania. Jeśli odpływ jest blokowany, wzrasta ciśnienie wewnątrz gałkowe i dochodzi do ucisku na nerw wzrokowy. Ucisk doprowadza do niszczenia włókien nerwowych i zaniku nerwu wzrokowego.W większości przypadków ucisk ten wzrasta powoli, nie dając żadnych objawów, tylko w około 10 proc. może mieć gwałtowny przebieg i objawiać się bólem głowy, nudnościami, wymiotami i pogorszeniem widzenia.
- Gdy pacjent zaczyna zauważać, że z jego wzrokiem dzieje się coś niedobrego, często choroba jest już w bardzo zaawansowanym stadium. W Polsce, aż 70 proc. przypadków jaskry wykrywana jest zbyt późno, by uratować widzenie, nawet przy intensywnym leczeniu - mówi prof. Bożena Romanowska-Dixon, Kierownik Oddziału Klinicznego Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.
W Polsce, aż 70 proc. przypadków jaskry wykrywana jest zbyt późno, by uratować widzenie, nawet przy intensywnym leczeniu
Kto jest narażony na jaskrę?
- Na jaskrę może zachorować każdy, bez względu na wiek - mówi prof. Jacek Szaflik, Kierownik Katedry i Kliniki Okulistyki II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, prezes-elekt Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.Są jednak osoby szczególnie narażone na zachorowanie na jaskrę: z podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym (prawidłowe to 16 mm/Hg - 21 mm/H, krótkowzrocznością, z nadciśnieniem tętniczym, z zaburzeniami krążenia krwi, np. bardzo niskim ciśnieniem tętniczym, co objawia się m.in. marznięciem dłoni i stóp czy bólami głowy, w rodzinie których stwierdzono jaskrę, z cukrzycą.
Które okulary przeciwsłoneczne chronią oko?
W Polsce problem jaskry może dotyczyć 800 tysięcy osób, przy czym tylko połowa została zdiagnozowana (są to głównie kobiety). Tylko wczesna diagnoza jaskry może pomóc ocalić wzrok - dlatego tak ważne są regularne badania.
Każdy powinien przynajmniej raz w roku przejść pełne badanie okulistyczne, a osoby z grupy ryzyka jaskry - nawet co 6 miesięcy - apeluje Polskie Towarzystwo Okulistyczne.
Jak bada się wzrok pod kątem jaskry?
Najczęściej kojarzy się diagnozę lub zagrożenie jaskrą z podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym i jego zmierzenie jest konieczne w diagnostyce chorób narządu wzroku. Jednak nawet połowa pacjentów z jaskrą ciśnienie wewnątrzgałkowe ma prawidłowe. Dlatego pomiar tego parametru nie wystarcza, konieczne jest też, by okulista zbadał także dno oka i grubość rogówki.
Justyna Wojteczek (zdrowie.pap.pl)
Zobacz także:
