Miażdżycy możesz zapobiec
Dokucza starszym, ale zaczyna się już za młodu! Co zmienić, aby jej uniknąć? Radzi lekarz medycyny Małgorzata Załoga.
Kiedyś o zatykanie naczyń krwionośnych winiono tłuszcze. Dziś wiemy, że miażdżyca, przewlekłe zapalenie niszczące tętnice, ma wiele przyczyn.
1. Kto jest szczególnie zagrożony?
- Głównie młodzi mężczyźni. Panie, do menopauzy, mniej. Ale po niej chorują tak, jak panowie. Wtedy cholesterol HDL, który normalnie dba o żyły, działa jak "zły" cholesterol LDL.
- Ryzyko zwiększa... ciąża. Z każdą zagrożenie rośnie o 15 proc.
- Jesteś też w grupie ryzyka, jeżeli palisz, w rodzinie zdarzały się już wczesne zawały, udary albo amputacje, a badania krwi wskazują wysoki poziom cholesterolu LDL i trójglicerydów (TGC).
2. Jakie mogą być skutki?
- Blaszka miażdżycowa może przytkać tętnicę. Ale też pęknąć, zatykając ją całkowicie i niemal od razu.
- Pęknięcie może spowodować - w mózgu: udar, w sercu: zawał, w nerkach: niewydolność.
3. Co robić, by się czuć bezpiecznie?
- Ćwicz. To zwiększa liczbę naczyń krwionośnych i rozwija krążenie oboczne. Wtedy jeśli zatka się jedna tętnica, są "zastępcze".
- Jedz warzywa, owoce, ryby, orzechy. Sięgaj po oleje roślinne.
- Ogranicz białe mąki, sól, czerwone mięsa i tłuszcze zwierzęce.
4. Czy pomogą suplementy diety?
- Sens ma przyjmowanie witaminy E i wit. z grupy B.
- W porozumieniu z lekarzem można łykać niewielkie (75 mg dziennie) dawki aspiryny, która rozrzedza krew, zmniejsza stan zapalny i ryzyko powstania zakrzepu w naczyniu.
5. Co może świadczyć o miażdżycy?
- Powodem do wykonania badań krwi powinna być np. wyjątkowo słaba kondycja fizyczna, niepasująca do wieku, szybkie męczenie się.
- W niektórych przypadkach o podwyższonym poziomie "złego" cholesterolu mogą świadczyć tzw. złogi cholesterolowe, czyli żółte zgrubienia wokół oczu.
Kiedy bezwzględnie należy iść do lekarza?
- Gdy nie możesz przejść kilkunastu, kilkudziesięciu metrów z powodu narastającego bólu łydek. To tzw. chromanie przestankowe.
- Kiedy dość często dokucza ci intensywne (przejściowe) uczucie ucisku w klatce piersiowej i duszności.
- Gdy pojawiają się mroczki przed oczami i kilkusekundowe kłopoty z równowagą.
- W takich przypadkach konieczne jest leczenie farmakologiczne (statyny, fibraty, leki przeciwzapalne) lub zabiegowe (np. wstawienie stentów do tętnicy wieńcowej albo udrożnienie tętnicy podkolanowej .
- Po 50. roku życia przynajmniej raz na rok badaj poziom cholesterolu, trójglicerydów i białka stanu zapalnego - tzw. CRP. Ważne jest również białko Apo-B (wysokie stężenie znaczy, że tętnice są bardziej zagrożone).
Zobacz również:
