Polip. Skrycie niebezpieczny
Najczęściej nie dają żadnych objawów, ale ma je aż co trzeci Polak po czterdziestce. Czy są groźne?
Polipy to niewielkie uwypuklenia błony śluzowej jelita grubego. Mają one charakter zmiany nowotworowej, lecz na szczęście większość z nich nie jest złośliwa.
Kto znajduje się w grupie ryzyka?
Ryzyko pojawienia się polipów wzrasta z wiekiem, zbadać warto się już po pięćdziesiątce. Częściej chorują osoby otyłe, prowadzące siedzący tryb życia, palące i pijące dużo alkoholu. Polipy często towarzyszą wrzodziejącemu zapaleniu jelit lub chorobie Crohna.
Badania wykazują je też u diabetyków, którzy nieregularnie kontrolują poziom cukru we krwi. Występują u obu płci, ale u mężczyzn rzadziej złośliwieją.
Objawy, które łatwo przegapić
Przede wszystkim trzeba wiedzieć, że polipy nie dają charakterystycznych objawów.
Najczęściej są one niespecyficzne, np. może to być zmęczenie i osłabienie wynikające z niedokrwistości wywołanej utratą krwi wraz ze stolcem, który bywa czarny lub podbarwiony krwią - bardziej widoczną, jeśli krwawiący polip jest usadowiony bliżej odbytu.
Należy również zwrócić uwagę na naprzemiennie występujące zaparcia i biegunki, które utrzymują się dłużej niż przez tydzień.
Ponadto jeżeli polip jest duży, może dawać znać o sobie poprzez uciążliwe kurczowe bóle brzucha.
Co warto jeść, a czego unikać
W posiłkach ogranicz tłuszcz, wysoko przetworzone wędliny i czerwone mięso. Zastąp je drobiem i rybami.
Jedz dużo owoców i gotowanych zielonych warzyw (boćwina, brokuły, szpinak i kapusta).
Szczególnie wskazane są rośliny strączkowe: fasolka szparagowa, soczewica i groch.
Sięgaj po produkty z pełnego przemiału: grube kasze, pieczywo razowe, ciemne makarony i płatki owsiane. Biały ryż zastąp brązowym.
Te produkty zawierają błonnik, który czyści jelita jak szczotka i przyspiesza przechodzenie pożywienia, które zalegając w jelitach, sprzyja powstawaniu polipów.
Wskazana jest aktywność fizyczna
Aktywność fizyczna pobudza ruchy robaczkowe jelit, zapobiegając zaparciom i zaleganiu resztek pożywienia. Regularny wysiłek fizyczny łagodzi procesy zapalne w błonie śluzowej jelita grubego, zmniejszając tym ryzyko wytworzenie się polipów.
Jak wygląda profilaktyka?
Po 50. roku życia każdemu jest zalecana profilaktyczna kolonoskopia. Polipy są dobrze widoczne na ekranie, bo wystają ponad powierzchnię śluzówki jelita. Jeśli badanie nie wykaże nieprawidłowości, można go nie powtarzać przez 10-20 lat.
Jeśli w twojej rodzinie byli chorzy na raka jelita, lekarz skieruje cię na badania diagnostyczne wcześniej, a także zleci badanie genetyczne mające na celu wykrycie mutacji w genach MSH2, MLH1 predysponujących do raka jelita grubego i innych nowotworów (żołądka, jajnika, trzustki, ośrodkowego układu nerwowego).
Jeśli badania wykażą, że polipów jest dużo, a ryzyko raka wysokie, lekarz może zasugerować usunięcie jelita grubego, a u kobiet w menopauzie również macicy i jajników.
Zobacz także:
