Prawdy i mity o hashimoto

Hashimoto to najczęstsza choroba immunologiczna, w której układ odpornościowy (z niewiadomych przyczyn) atakuje własny narząd - tarczycę. Chorują głównie kobiety, a schorzenie może pojawić się w każdym wieku. Warto wiedzieć, co jest prawdą, a co mitem dotyczącym tej choroby.

PRAWDA. Hashimoto rozwija się w ukryciu, długo nie daje żadnych objawów. Dlatego trudno ją rozpoznać. Dolegliwości pojawiają się zwykle dopiero wówczas, gdy dochodzi do niedoczynności tarczycy i nie są charakterystyczne. Mogą przypominać inne choroby albo w ogóle nie wzbudzać podejrzeń. Przewlekłe zmęczenie, senność, brak energii, kłopoty z koncentracją i pamięcią często przypisujemy przepracowaniu. Natomiast wypadanie włosów, łamliwość paznokci może kojarzyć się raczej z niewłaściwą dietą. Inne objawy świadczące o hashimoto to przybieranie na wadze mimo braku zmiany diety, nieregularne, obfite miesiączki czy plamienia międzymiesiączkowe, zmienność nastroju, zaparcia, bóle mięśni, stawów itp. Te dolegliwości towarzyszą też innym chorobom.

PRAWDA. Niedobór selenu może być jednym z wielu czynników powstawania choroby. Również witamina D3 może mieć związek z jej rozwojem. Uzupełnianie tych niedoborów wspomaga leczenie. 

MIT. Nie ma zaleceń i potwierdzenia w badaniach naukowych, że każdy chory powinien stosować dietę bezglutenową, chyba że cierpi na celiakię lub na nietolerancję glutenu, co często się zdarza u chorych z hashimoto. Co prawda choroba ta często współwystępuje  z celiakią, czyli trwałą nietolerancją glutenu, ale u chorych na hashimoto, które nie mają celiakii - gluten nie wpływa na pracę tarczycy. Im dieta bezglutenowa może nawet zaszkodzić, bo zwiększa ryzyko niedoboru ważnych dla organizmu minerałów i witamin, np. witamin z grupy B, kwasu foliowego, magnezu, cynku, selenu.

 PRAWDA/MIT. Nie ma jeszcze wystarczających dowodów na to, że SIBO (zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego) wiąże się z hashimoto. Istnieje jednak teoria, że z powodu zaburzeń bariery jelitowej w SIBO do krwi zaczynają przenikać związki, które nie powinny się tam znaleźć. To powoduje aktywację układu odpornościowego, który wywołuje stan zapalny, także w tarczycy.

 PRAWDA. Jeśli mamy wykryte przeciwciała przeciwtarczycowe we krwi, a nie mamy objawów niedoczynności tarczycy i poziomy hormonów FT3 i FT4 są prawidłowe, nie trzeba przyjmować leków. Wystarczy być pod opieką endokrynologa, zgłaszać się na wyznaczone wizyty i badania kontrolne.

TO MOŻE BYĆ MIT.  Podwyższone wartości TSH (hormonu tyreotropowego, który steruje pracą tarczycy) mogą świadczyć o niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto. Czasem jednak TSH jest w normie, a objawy wskazują na chorobę, wtedy potrzebne są kolejne badania. FT3 i FT4 - poniżej normy to niedoczynność tarczycy.  USG tarczycy - guzki lub nacieki zapalne mogą świadczyć o hashimoto.  Przeciwciała anty-TPO - świadczą o chorobie Hashimoto.

To niestety mit. Hashimoto to choroba autoimmunologiczna - przewlekłe zapalenie gruczołu tarczowego. Przyjmując leki, można złagodzić jej objawy i zahamować jej rozwój, ale nie można jej wyleczyć całkowicie, zlikwidować jej przyczyny. Leki, syntetyczne hormony tarczycy, trzeba brać do końca życia, w dawkach ustalonych przez lekarza. Nawet gdy poziom TSH wróci do normy, nie należy przerywać terapii. Zdarzają się czasem sytuacje, że dzięki regularnie przyjmowanym lekom udaje się wygasić proces zapalny i można odstawić hormony, nie biorąc ich przez kilka miesięcy czy lat. Nie oznacza to jednak, że zostałaś wyleczona. Trzeba nadal być pod stałą kontrolą endokrynologa i systematycznie wykonywać kontrolne badania, np. co kilka tygodni lub 3-6 miesięcy. W razie złych wyników i powrotu objawów trzeba wrócić do leków w ustalonej na nowo dawce.