Tabletki i plastry na menopauzę
Odczuwam pierwsze dolegliwości związane z nadchodzącą menopauzą, dokuczają mi poty nocne, źle sypiam. Zastanawiam się więc nad hormonalną terapią zastępczą. Jednak nie jestem zupełnie zdrowa: mam chorobę wrzodową żołądka i lekkie nadciśnienie. Czy w takiej sytuacji mogę zażywać hormonalne leki? - spytała 45-letnia pani Janina.
Są dwa podstawowe sposoby stosowania HTZ: droga przezskórna, czyli plastry i żele, oraz tabletki do codziennego połykania. Leki hormonalne zażywane doustnie powodują gorsze skutki uboczne niż środki podawane przez skórę. Tabletki muszą być najpierw wchłonięte w przewodzie pokarmowym, następnie przechodzą przez wątrobę i dopiero potem docierają do innych narządów ciała. Efektem są duże wahania dobowe ilości estrogenów we krwi. Natomiast plastry i żele gwarantują stałą i dość niską, ale za to zupełnie wystarczającą ilość hormonów w kobiecym organizmie.
Jaki ma ona wpływ na zdrowie?
Przezskórna i doustna terapia hormonalna dają różne efekty przy schorzeniach ogólnych, ale i tu plastry i żele mają przewagę nad tabletkami. Przede wszystkim oszczędzają układ krążenia. Nie zwiększają ryzyka choroby zakrzepowo-zatorowej układu żylnego i nie nasilają zmian żylakowych. Mają też niewątpliwie swoje dobre strony przy chorobie nadciśnieniowej, gdyż nieco obniżają ciśnienie (pomiędzy 30. i 65. rokiem życia ciśnienie skurczowe u większości kobiet wzrasta średnio o 20 mm Hg, a rozkurczowe o 10 mm Hg.) Dużo mówi się też ostatnio o wpływie hormonów na układ pokarmowy. Tabletki mogą pogarszać dokuczające niektórym paniom nieprzyjemne objawy, jak wzdęcia, nudności i bóle brzucha. Jeśli pacjentka cierpi na schorzenia związane z upośledzonym wchłanianiem, np. stany zapalne trzustki, chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, wręcz nie wolno jej stosować doustnej hormonoterapii! Zaleca się wtedy plastry lub żele, ponieważ nie zaburzają one pracy układu pokarmowego.
Naklejać czy smarować?
Zarówno plaster, jak i żel nakłada się na wybrane miejsce na ciele. Skórę trzeba najpierw porządnie umyć mydłem i wysuszyć, nie wolno używać balsamów do ciała. Żel rozsmarowuje się codziennie o tej samej porze na powierzchni wielkości 1 - 2 dłoni, za każdym razem w innym miejscu (udzie, brzuchu itd.). Po nałożeniu odczekać należy parę minut, aż dobrze się wchłonie, i dopiero potem się ubrać. Żel ma tę przewagę nad plastrem, że nie pozostawia na skórze śladów. Przyklejony plaster jest widoczny, za to zmienia się go raz na 7 dni. Wady metod przezskórnych? Niektóre panie mogą zareagować uczuleniem w miejscu zastosowania. Mija ono zwykle po 2 -3 dniach.
Dr Maciej Kunica - ginekolog
Hormonoterapia nie jest metodą dla wszystkich pań, bo zwiększa ryzyko raka piersi. Jeśli więc w rodzinie występowały przypadki tej choroby, lepiej zrezygnować z HTZ. Do bezwzględnych przeciwwskazań należą: wykryty rak piersi, rak błony śluzowej macicy, krwawienie z dróg rodnych o niewyjaśnionej przyczynie, choroba zakrzepowo-zatorowa i niewydolność wątroby.
Życie na gorąco 47/2010