Skąd się wzięło święto zakochanych?

Na obchodzenie święta zakochanych w dniu 14 lutego czeka wiele osób. Poza świętami Bożego Narodzenia jest to święto stojące na topie w rankingu świąt. W dniu Świętego Walentego na wyznania miłości czekają osoby będące w związku, a także osoby samotne, które po cichu liczą na otrzymanie kartek walentynkowych od tajemniczych wielbicieli lub wielbicielek. W XXI wieku mało kto poprzestaje na wysyłaniu kartek. Każdy chce kupić dla ukochanej osoby najlepszy prezent na walentynki. Niekoniecznie muszą to być upominki w kształcie serca, ale w święto miłości jak najbardziej można się ich spodziewać.

Święty Walenty nie jest jedynie patronem zakochanych. Patronuje również osobom cierpiącym na choroby o podłożu nerwowym oraz na epilepsję (czyli padaczkę). Data urodzin świętego nie jest pewna. Urodziny patrona zakochanych przypadają najprawdopodobniej na II lub III wiek n.e. W każdym razie patron Święty Walenty żył w III wieku n.e., za czasów panowania cesarza rzymskiego Klaudiusza II Gockiego. Święty Walenty kształcił się na lekarza. Jednak jego powołanie dotyczyło duchowieństwa. Gdy w starożytnym Rzymie wprowadzono zakaz wchodzenia w związki małżeńskie dla legionistów w wieku od 18 do 37 lat, Święty Walenty sprzeciwił się temu i udzielał sakramentu małżeństwa legionistom. Śluby te były zawierane w tajemnicy, ale wiadomość o złamaniu zakazu dotarła do cesarza. Klaudiusz II Gocki wtrącił go za to do więzienia. Tam święty Walenty miał się zakochać w niewidomej córce strażnika. Miłość sprawiła, że dziewczyna odzyskała wzrok. Niestety i ta informacja dotarła do cesarza. Kazał go pozbawić życia. Legenda głosi, że tuż przed samą egzekucją święty Walenty pozostawił dla swojej ukochanej dziewczyny list (lub liść) mający kształt serca z napisem "Od Twojego Walentego". Świętego Walentego zabito 14 lutego 269 roku.  Inne źródła podają 273 rok. W każdym razie Święty Walenty został ścięty na rozkaz prefekta Rzymu Furiusa Placidusa. Istnieje przekonanie, że męczeńska śmierć miała miejsce Via Flaminia w okolicach Terni. Tam też na przełomie VI/VII wieku rozpoczął się kult świętego. W Terni znajduje się bazylika Świętego Walentego, która słynie z posiadania relikwii patrona miłości. 14 lutego w tym sanktuarium odbywają się uroczystości religijne. Ze świętem zakochanych wiążą się też świeckie zwyczaje walentynkowe. Tak więc nie jest to jedynie wspomnienie liturgiczne patrona zakochanych. W Polsce relikwiarz z fragmentem kości tego świętego znajduje się w kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Łączniku.

Trzeba powiedzieć, że zwyczaj obchodzenia Walentynek nie jest wytworem mającym związek z wczesnym chrześcijaństwem. Poprzednikiem Walentynek były rzymskie Luperkalia. Święto na cześć bożka Fauna (pół człowieka — pół kozła) lub rzymskiej bogini kobiet, chroniącej niewiasty przed bezpłodnością było obchodzone 14 lutego. Zostało zniesione przez papieża Gelazjusza I w 496 roku. W miejsce Luperkaliów wprowadzono wówczas Święto Oczyszczenia Maryi (współcześnie jest to Święto Ofiarowania Pańskiego). Pomimo wielu starań nie dało się całkowicie wytrzebić pogańskich wierzeń, przez co zrobiono wszystko, by je zastąpić świętami chrześcijańskimi. Stąd też "zielone światło" dostało święto zakochanych. Tradycja wysyłania liścików miłosnych została rozpowszechniona przez Anglików. Pierwsza kartka walentynkowa została wysłana 1415 roku. Książę orleanu wysłał ją do swojej żony w czasie, gdy był uwięziony w londyńskim Tower.  Co ciekawe, czas Walentynek okazał się w Anglii okresem ptasich godów. Kartki walentynkowe zaczęły być powszechnie stosowane w XVII wieku. Do Stanów Zjednoczonych dotarły w XIX wieku, gdzie spotkały się z ogromnym zainteresowaniem. Walentynki w USA to chyba najbardziej dochodowe święto. Jest obchodzone w tak imponujący sposób, że gdy po epoce PRL przedostało się do Polski, ludzie na ogół myśleli, że jest to święto rodem z Ameryki. Walentynek nie łączono więc z męczennikiem chrześcijańskim, lecz z komercją. Każdy jednak po cichu marzył o tym, by otrzymać swoją "walentynkę".

W Polsce Walentynki są obchodzone dopiero od lat 90. XX wieku. Początkowo polegało ono na wysyłanie kartek z miłosnym wyznaniem. Z czasem walentynkowe zwyczaje stały się bardziej zróżnicowane. Do zwyczajów walentynkowych należą między innymi: