Ewa Wachowicz: Rozgrzewające zupy na jesienne dni
Polska złota jesień, chociaż piękna, to jednak chłodna. A kiedy na zewnątrz przymrozki, to mamy ochotę na rozgrzewające posiłki. Nic nie zastąpi treściwych zup. To "płynne dobro", które dodaje nam energii oraz doskonale smakuje. Sprawdź, co dodać do garnka, jak zrobić domowy zakwas i do czego wykorzystać kapustę kiszoną.

Krupnik (nie)typowo
Wszyscy z nas znają krupnik - tak naprawdę istnieje jednak wiele różnych przepisów. Dzisiaj podzielę się recepturą na taki, który przygotowuje się na wędzonych kościach ze schabu. Chodząc do sklepu mięsnego, często można natknąć się na ten produkt. Kupuję go, bo to właśnie na kościach mogę ugotować zupę, która jest typowa dla moich rodzinnych stron, a co więcej - moja córka ją uwielbia!

Przepis na krupnik
Składniki
- 400 g wędzonych kości od schabu lub innych
- 3 łyżki kaszy jęczmiennej
- 2 ziemniaki
- 1 marchewka
- 1 pietruszka
- 1 cebula
- 1 ząbek czosnku
- seler
- 1 łyżka masła klarowanego
- 1 szklanka śmietany
- 1 liść laurowy
- ziele angielskie
- sól
- pieprz
Opis przygotowania:
Kości podzielić na mniejsze kawałki, umyć i zalać zimną wodą (ok. 2 l). Dodać liść laurowy, ziele angielskie, posolić i podgrzewać na wolnym ogniu do momentu, aż mięso zrobi się całkowicie miękkie. Kości wyjąć z garnka i - gdy lekko przestygną - oddzielić od nich mięso. Cebulę pokroić w drobną kostkę, warzywa zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Na patelni rozgrzać masło, wrzucić cebulę i warzywa, podsmażyć. Przełożyć do garnka z wywarem. Można też wlać na patelnię odrobinę wywaru, zamieszać i dopiero wtedy przelać wszystko do garnka. Dodać kaszę i gotować przez mniej więcej 10 minut.
Ziemniaki obrać, pokroić w średnią kostkę i dorzucić do zupy. Dodać czosnek przeciśnięty przez praskę. Gotować do momentu, aż ziemniaki zmiękną. Śmietanę "zahartować" odrobiną gorącej zupy i wlać do garnka. Doprawić świeżo zmielonym pieprzem i solą. Dodać mięso. Można podawać z natką pietruszki.

Zakwas na żur - warto zrobić go samodzielnie
Zakwas na żur, jaki najczęściej możemy kupić w sklepie, jest robiony na bazie mąki żytniej. W moim rodzinnym domu mama przygotowywała zakwas na płatkach owsianych. Tak go zrobisz.
Przepis na zakwas na żur
Składniki
- 6 łyżek płatków owsianych
- 4 ząbki czosnku
- 4 liście laurowe
- 5 ziarenek ziela angielskiego
Opis przygotowania:
Płatki wsypać do litrowego słoika. Dorzucić czosnek, liście laurowe i ziele angielskie. Zalać letnią wodą. Przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce na 4-5 dni.
Mając taki zakwas (możecie też kupić gotowy w sklepie), proponuję przygotować żurek na wędzonych żeberkach.

Składniki
- ½ l zakwasu na żurek
- 600g wędzonych żeberek
- 1 łyżka smalcu
- 1 cebula
- 3 ząbki czosnku
- 25 g suszonych grzybów
- 1½ l wody
- kilka ziarenek ziela angielskiego
- 2 liście laurowe
- 1 łyżka majeranku
- 1 szklanka śmietany
- 1 łyżka tartego chrzanu
Opis przygotowania:
Grzyby namoczone w zimnej wodzie (przez kilka godzin) wyłowić i posiekać. W garnku roztopić smalec i na nim podsmażyć pokrojoną w piórka cebulę. Po chwili dodać pokrojony czosnek. Żeberka podzielić na porcje, przełożyć do garnka i zalać wodą oraz wlać płyn, w którym moczyły się grzyby. Dorzucić grzyby. Przyprawić liściem laurowym, zielem angielskim i roztartym w dłoniach majerankiem. Przykryć i gotować na wolnym ogniu aż mięso będzie miękkie.
Zakwas delikatnie wymieszać, wlać do zupy. Śmietanę połączyć z chrzanem, "zahartować"gorącym żurkiem, wlać do garnka. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Podawać z kawałkami mięsa oddzielonymi od kości i jajkami ugotowanymi na twardo.
Inną, bardzo popularną w całej Polsce zupą, jest kapuśniak. Smaczny, rozgrzewający, ale też bardzo zdrowy, ponieważ zawiera w sobie kapustę kiszoną. To właśnie kiszonki wzmacniają nasz organizm, wspomagają odporność i pozwalają łatwiej rozprawić się z przeziębieniem. Oto moja receptura na kapuśniak.

Przepis na kapuśniak
Składniki
- ½ kg żeberek wędzonych
- włoszczyzna jak do rosołu
- 3 liście laurowe
- kilka ziarenek ziela angielskiego
- sól
- kawałek kiełbasy wiejskiej
- 1 łyżka smalcu gęsiego
- 1 cebula
- 2 ząbki czosnku
- ½ kg ziemniaków
- ½ kg kapusty kiszonej
- ½ szklanki soku spod kapusty
- 1 łyżeczka kminku
- natka pietruszki do dekoracji
Opis przygotowania:
Żeberka podzielić na mniejsze kawałki, włożyć do garnka, zalać zimną wodą, dorzucić włoszczyznę (marchewka, pietruszka, kawałek selera, cebula) oraz liście laurowe i ziele angielskie. Posolić. Przykryć i gotować na małym ogniu.
Na patelni rozgrzać smalec i przesmażyć na nim pokrojoną w kostkę kiełbasę. Po chwili wrzucić posiekaną w piórka cebulę, następnie pokrojony czosnek.
Ugotowane żeberka i jarzyny wyjąć z wywaru. Do garnka wrzucić pokrojone w kostkę ziemniaki, przykryć i ugotować. Mięso oddzielić od kości, pokroić. Gdy ziemniaki zmiękną, wrzucić do garnka odciśniętą i posiekaną kapustę. Przyprawić kminkiem. Dorzucić pokrojone mięso oraz kiełbasę z patelni. Wymieszać i ugotować. Pod koniec zakwasić sokiem z kapusty. Na talerzu udekorować posiekaną natką pietruszki
Nie byłabym sobą, gdybym nie podzieliła się z wami chociaż jednym przepisem na zupę krem. Uwielbiam ten rodzaj posiłków! Nie będzie to jednak typowy krem, a zupa z czosnku! Nie muszę chyba dodawać, że to właśnie jego dodatek doskonale wpływa na nasze zdrowie.
Zupa-krem z czosnku
Składniki
- 2 główki czosnku
- 1 cebula
- 4 ziemniaki
- 2 łyżki masła klarowanego
- 2 łyżeczki słodkiej wędzonej papryki
- 1½ l wywaru wołowego
- sól
- pieprz
do podania
- gęsta śmietana
- świeży tymianek
Opis przygotowania:
W garnku rozgrzać masło. Wrzucić pokrojoną w kostkę cebulę. Podsmażyć. Dodać pokrojone ziemniaki. Przyprawić papryką. Gdy się skarmelizuje, wlać wywar. Dodać przeciśnięty przez praskę czosnek. Wymieszać, przykryć i gotować do miękkości. Zmiksować. Doprawić solą oraz pieprzem. Na talerzu udekorować kleksem śmietany i tymiankiem.
Zupę tę możecie też podawać w garnuszku i zabrać ze sobą na zewnątrz, popijając podczas prac w ogrodzie.

Zobacz także: