Wigilia według koła gospodyń wiejskich. Jedna dokładka to mało!
Buchty z nadzieniem, kapusta z grochem i pęczakiem, kruche ciasteczka, a może pierogi z moczonymi w śliwowicy śliwkami i orzechami? Brzmi kusząco? A jakże! W te święta warto wybrać się w sentymentalną podróż w czasie i przyrządzić dania, jakie przed laty serwowały nasze babcie. Oto sprawdzone przepisy Koła Gospodyń Wiejskich z Łącka. Tegoroczna wigilia przejdzie z nimi do historii.
W Łącku do kolacji wigilijnej zasiadają wraz z pierwszą gwiazdką. - W wielu domach faktycznie, zgodnie z tradycją na świątecznym stole ląduje 12 dań. Przygotowujemy te potrawy, które domownicy lubią. Robimy na przykład okrągły, cukrowy groszek z wędzonymi, lokalnymi śliwkami. Komponują się rewelacyjnie. To świetna, słodka propozycja - tłumaczy Magdalena Jagieła, członkini Koła Gospodyń Wiejskich w Łącku.
Ile domów tyle wigilijnych tradycji. Jedni nie wyobrażają sobie świątecznej kolacji bez barszczu z uszkami czy pierogów z grzybami, podczas gdy inni zacierają ręce na kluski z makiem albo rybę po grecku. Święta Bożego Narodzenia są prawdziwym, kulinarnym wydarzeniem. W Łącku na wigilijnym stole pojawia się między innymi kapusta z grochem i pęczakiem czy pierogi ze śliwkami, moczonymi uprzednio w śliwowicy. To powrót do tradycji.
Członkinie Koła Gospodyń Wiejskich podzieliły się z nami swoimi przepisami. Oto, jak zaskoczyć domowników w święta. Na widok tych dań ślinka sama cieknie!
Składniki:
- 1 kg mąki pszennej,
- 6 dag drożdży,
- 150 g masła,
- 6 jajek,
- mleko (ile zabierze ciasto),
- 250 dag marmolady/powidła/kakao z cukrem i tłuszczem,
- 20 g cukru,
- sól do smaku.
Drożdże rozetrzeć z łyżką cukru, 3 łyżkami mleka i 1 łyżką mąki. Przykryć czystą ściereczką i odstawić do wyrośnięcia. Po wyrośnięciu do rozczynu dodać mąkę, jajka roztrzepane z cukrem, szczyptę soli oraz mleko (tyle, aby ciasto nie było lepiące). Wyrobić tak, aby odchodziło od ręki, a pod koniec dodać roztopione masło i połączyć je z ciastem. Następnie ponownie przykryć ściereczką i odstawić do wyrośnięcia. Gdy ciasto wyrośnie, podzielić na porcje (ok. 3), które należy rozwałkować na grubość 1 cm w formie prostokąta, nałożyć nadzienie (marmolada, powidło lub kakao z cukrem i tłuszczem) i zwinąć rolady. Piec przez ok. 45 minut w temperaturze 160-180 st. C.
Składniki:
- 1 kg kiszonej kapusty,
- 1 szklanka grochu,
- 1 szklanka fasoli,
- 1,5 szklanki pęczaku,
- kości na wywar,
- sól do smaku.
Groch, fasolę i pęczak namoczyć, a następnie oddzielnie gotować. Kapustę poszatkować i gotować w wywarze z kości do miękkości. Pod koniec połączyć fasolę, groch i pęczak, a gdy będą miękkie dodać do kapusty i gotować razem, aby wszystkie składniki dokładnie się połączyły.
Składniki:
- 2 szklanki mąki pszennej,
- gorąca woda,
- sól.
FARSZ
- 30 dag kiszonej kapusty,
- 5 dag suszonych grzybów,
- 1 cebula,
- 1 jajko ugotowane na twardo,
- 1 liść laurowy,
- 3 ziarnka czarnego pieprzu,
- 2 łyżki oleju,
- sól, pieprz czarny.
Przygotować farsz. Grzyby umyć, zalać 2 szklankami wody, pozostawić na 1 godz. Ugotować w tej samej wodzie. Odcedzić, wywar zachować, grzyby wystudzić. Kapustę posiekać, zalać ½ szklanki wywaru z grzybów, dodać przyprawy, dusić ok. 30 minut na małym ogniu. Pieprz i liść laurowy usunąć. Cebulę obrać, posiekać, zeszklić na oleju, wrzucić posiekane grzyby, podsmażyć, połączyć z kapustą. Dusić, aż woda odparuje. Farsz wystudzić, wymieszać z posiekanym jakiem, doprawić solą i pieprzem.
Mąkę przesiać na stolnicę, dodać szczyptę soli. Zrobić pośrodku zagłębienie, wlać porcjami mniej więcej ¾ szklanki gorącej wody, zagniatając miękki i elastyczne ciasto. W razie potrzeby podsypać mąką.
Z ciasta uformować kulki wielkości orzecha włoskiego, rozwałkować je. Na placuszki nakładać farsz, starannie zlepiać brzegi. Pierogi wrzucać partiami do osolonego wrzątku, delikatnie zamieszać drewnianą łyżką. Po wypłynięciu gotować ok. 2 min. Podawać okraszone podsmażoną cebulą.
Składniki:
- 500 g mąki,
- woda,
- ¼ szklanki oleju,
- 1 jajko.
- FARSZ
- 200 gram suszonych śliwek bez pestek,
- 100 ml śliwowicy,
- 200 ml wody,
- 50 gram orzechów,
- 2/3 łyżki miodu.
Przygotować farsz. Namoczone w śliwowicy (lub opcjonalnie w spirytusie) śliwki pokroić na kawałki, połączyć z posiekanymi orzechami i miodem. Na patelni roztopić masło, na które kolejno wyłożyć przygotowaną masę ze śliwek i orzechów. Dokładnie połączyć.
Zarobić ciasto na pierogi. Wykrawać krążki i nadziewać je przygotowanym farszem, mocno sklejając. Wrzucać do gotującej się, osolonej wody. Gotowe pierożki polać masełkiem z dodatkiem orzeszków i miodu.
Składniki:
- 1,20 kg mąki,
- 40 dkg tłuszczu (pół na pół masło i smalec),
- 2 szklanki drobnego cukru, może być cukier puder,
- 3 całe jajka,
- 4 żółtka,
- 1 proszek do pieczenia,
- 2 cukry waniliowe,
- śmietana.
Tłuszcz, najlepiej schłodzony, siekamy, dodajemy cukier, mąkę z proszkiem do pieczenia i pozostałe składniki. Dodajemy śmietanę i zagniatamy ciasto. Śmietany tyle ile potrzeba, żeby wyrobić ciasto, które będzie jednolite i nie będzie kleić się do rąk.
Gotowe ciasto wałkujemy na grubość około 3 - 4 mm, wykrawamy dowolne kształty, wykładamy na blachę wyłożoną pergaminem i pieczemy w temperaturze 180 st. C na złoty kolor przez około 20 min.
Ciastka są nie tylko pyszne, ale również nadają się do dłuższego przechowywania. Wystarczy zamknąć je w szczelnym pojemniku i cieszyć się ich smakiem przez długi czas.