Drewniane kościoły w południowej Polsce
Trudno wyobrazić sobie ten region Polski bez charakterystycznych drewnianych kościołów. Są unikatami w skali światowej. To bezcenne skarby. Wiele wpisano na listę UNESCO.
Budownictwo drewniane jest wizytówką i skarbem południowo-wschodniej Polski. To atrakcja o randze światowej. Region podkarpacki jest pierwszym pod względem liczby i drugim wiekowo (po najstarszych tego typu norweskich kościołach klepkowych – stavkirke) skupiskiem sakralnej architektury drewnianej w Europie. Na Podkarpaciu i w Małopolsce znajduje się ok. 500 obiektów tego typu.
Umiejętność stawiania drewnianych świątyń w naszym kraju ma ponad tysiącletnią tradycję. Ten symbol dawnej doskonałości rzemieślniczej i artystycznej polskich cieśli i snycerzy w 2003 roku został ukoronowany wpisaniem sześciu kościołów na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.
Znalazły się na niej kościoły: św. Michała Archanioła w Binarowej, Wszystkich Świętych w Bliznem, św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła w Haczowie, św. Leonarda w Lipnicy Murowanej i śś. Filipa i Jakuba w Sękowej.
Szczególne miejsce zajmuje kościół w Haczowie koło Krosna. Leżąca nad Wisłokiem miejscowość została lokowana przez Kazimierza Wielkiego w połowie XIV w. jako wieś królewska. Parafię erygował w 1388 r. król Władysław Jagiełło. Na podstawie dotychczasowych badań budowę kościoła należy datować na pierwszą połowę XV w. Jest to zatem najstarszy, największy i najlepiej zachowany gotycki kościół drewniany o konstrukcji zrębowej w Europie!
Budowla z jodłowego drewna na kamiennej podmurówce wznosi się na wysokiej rzecznej skarpie. W czasie najazdów tatarskich teren przykościelny otoczono wałem ziemnym nadając mu funkcję obronną. Niezwykłą harmonię uzyskano kształtując wysokości wieży i długości świątyni na ten sam wymiar – 25 m. Malowane na zrębie ścian krzyże konsekracyjne to miejsca namaszczone przez biskupa.
