Pamiątki po "mieście stu przemysłów"

Nie wszyscy zapewne wiedzą, że Bielsko-Biała to stosunkowo młode miasto, liczące niewiele ponad 60 lat (powstało w styczniu 1951 roku). Jednak historia obszaru, który zamieszkuje obecnie 170 tys. ludzi jest bardzo długa i sięga XIII wieku.

Wówczas powstało śląskie Bielsko, a trzy wieki później Biała Krakowska, które przez wieki stanowiły dwa oddzielne administracyjnie podmioty, leżące nad rzeką Białą, oddzielającą historyczny Śląsk od Małopolski. I taki stan rzeczy trwał przez wieki aż do 1951 roku, kiedy połączono oba organizmy w całość i powstało "dwumiasto" Bielsko-Biała.

Bielski Stary Rynek to niewątpliwie jedno z najbardziej uroczych miejsc w Bielsku-Białej. Stare Miasto jest najstarszą częścią Śródmieścia. Położone jest na Wzgórzu Miejskim i posiada zachowany średniowieczny układ urbanistyczny. Dzisiejsze granice Starego Miasta wyznacza linia dawnych murów miejskich. Przez Bielsko-Białą przebiega kilka turystycznych szlaków tematycznych, m.in. trakt cesarski i "mały Wiedeń", co oczywiście ma bezpośredni związek z historią tego miasta.

Jedną z najstarszych budowli, znajdującą się na szlaku "mały Wiedeń", jest zabytkowy hotel "President" (wcześniej "Prezydent")  z 1893 roku. Historyczny budynek znajduje się obok ważnego traktu komunikacyjnego Bielska, który w przeszłości nosił takie nazwy jak: Nowa Ulica Dojazdowa, Kaiser Franz Josef Strasse, ul. 3 maja, Adolf Hitler Strasse, ul. Lenina i obecnie ponownie ul. 3 maja. Zabytkowy hotel jest perłą architektury neorenesansowej i co ciekawe stoi na 12 metrowych fundamentach nad tunelem kolejowym, którym przejeżdżają pociągi w kierunku Żywca (przebijając się tym samym pod zabytkowym centrum miasta).

W przeszłości patronami hotelu byli Cesarz Franciszek Józef i prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Gabriel Narutowicz. Znanym od lat miejscem jest Plac Chrobrego. Można tu odpocząć, siadając na kamiennej fontannie autorstwa Mieczysława Hańderka, bielskiego rzeźbiarza.

Wśród wielu obiektów muzealnych wyróżnia się Stara Fabryka, prezentująca historię bielskiego przemysłu. Stara Fabryka zabiera podróżnika do "miasta stu przemysłów", stanowiącego potęgę przemysłową na skalę międzynarodową i stąd też nazywane było niegdyś śląskim Manchesterem. Wśród wspaniałych oryginalnych maszyn włókienniczych można poczuć ducha tamtych czasów.

W Starej Fabryce stanął nawet kultowy "Maluch", znak rozpoznawczy przemysłowego Bielska w niedawnej przeszłości. Zwiedzający mają okazję przyjrzeć się z bliska jak wyglądało popularne niegdyś auto, którym podróżowały na bliskie i dalsze trasy nawet 4-osobowe rodziny. Miłośnicy motoryzacji mogą poszerzyć swoją wiedzę na temat tego auta w pobliskiej Maluch-Cafe (na bielskiej Starówce).

W kawiarni-muzeum zgromadzono największą liczbę pamiątek związaną z fiatem 126 p, który był produkowany w Bielsku-Białej w latach 1973-2000. Wśród eksponatów znalazły się m.in. unikatowe zdjęcia z budowy Fabryki Samochodów Małolitrażowych (FSM) i wizyty w Bielsku-Białej ówczesnego I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka, miniaturowe modele malucha oraz proporczyki i breloczki z "kolekcji 126" Rafała Majewskiego, a także fiat 126 p z 1983 r., który został rozebrany na części, przez co można usiąść w fotelu kierowcy i zjeść lub wypić kawę przy stoliku zrobionym z silnika.

- Zbieraliśmy pamiątki i dokumenty historyczne przez 2 lata. Zależało nam, aby przypomnieć historię fiata 126 p, bo wiele osób nieodzownie kojarzy go z naszym miastem - wspomina Dawid Ślizak, pomysłodawca Maluch Cafe, gdzie teraz spotykają się miłośnicy fiata 126 p z całej Polski.

Wojciech Lubiński