Piękna Polska: Sanok
Po drodze w Bieszczady znajduje się piękne miasteczko ze wspaniałym skansenem, secesyjną starówką i wyjątkową kolekcją obrazów Beksińskiego.
Zacznijmy od tego, że to dawne Wolne Miasto Królewskie, stolica Ziemi Sanockiej! Pod koniec XIV w. na urwistym wzgórzu nad Sanem król Kazimierz Wielki kazał wznieść gotycki zamek, który historia później ściśle powiąże z żonami polskich władców. Jedną z właścicielek Sanoka była królowa Bona. Miasto do dziś zachowało insygnia Sforzów w herbie. Wszystko co pozostało po renesansowym zamku to jego wschodnie skrzydło. Daje schronienie dwóm unikatowym na skalę światową kolekcjom: intrygującym obrazom Zdzisława Beksińskiego i przepięknym bizantyjskim ikonom. Gdy z zamkowego wzgórza spojrzymy daleko za rzekę, na lewy brzeg Sanu, ukaże się nam bogata drewniana zabudowa - to sanocki skansen. Największe w Polsce muzeum na wolnym powietrzu i - ze względu na swoje położenie - jedno z najpiękniejszych. Na jego zwiedzanie warto zarezerwować sobie cały dzień, bo liczy ok. 150 obiektów budownictwa ludowego, których nie uda się zobaczyć nigdzie indziej. To relikt kulturowy po dawnych mieszkańcach terenów Bieszczad. A po wycieczce doskonałym uzupełnieniem wiedzy o kulturze i zwyczajach Bojków oraz Łemków będzie degustacja regionalnych przysmaków w Karczmie "Jadło Karpackie". Palce lizać.
1. Secesja
Spacer sanockim śródmieściem to piękna wycieczka nie tylko dla miłośników architektury secesyjnej. Tutejsze budowle może nie mają takiego rozmachu jak te we Lwowie czy Krakowie, lecz widać wyraźnie przynależność do tego samego stylu. Idąc od rynku ulicą 3 Maja, później Jagiellońską i Kościuszki, na każdym kroku spotyka się budynki z okazałymi elewacjami bogato dekorowanymi sesyjnymi detalami. Na zdjęciu powyżej eklektyczna bryła siedziby Rady Powiatowej z czasów Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Na szczycie fasady dwugłowy orzeł na błękitnym polu - herb Ziemi Sanockiej. Dziś jest tu siedziba Starostwa.
2. Rynek
Centrum miasta zostało pięknie odrestaurowane. W zasięgu naszego wzroku mamy secesyjny ratusz, neoromańską farę, barokowy zespół klasztorny. A te główne zabytki łączą wdzięczną kompozycją kolorowe kamieniczki, głównie z XVIII i XIX w. Spacerując po rynku, można spotkać rodowitego sanoczanina Zdzisława Beksińskiego (pomnik artysty stanął niedawno przy kamienicy nr 14), posłuchać muzyki żydowskiego kataryniarza lub zajrzeć do kawiarenki lub karczmy.
3. Skansen
Skansen prezentujący kulturę Bojków i Łemków to jakoby osobna dzielnica. Zajmuje prawie 40 ha. Dla strudzonych turystów atrakcją jest zwiedzanie konną bryczką. Woźnica nie tylko obwiezie po skansenie. Zdradzi również sekrety lokalnej społeczności, jednym słowem - co tam u pana, wójta i plebana. Atrakcją jest replika galicyjskiego rynku z karczmą, remizą, pocztą, krawcem, fryzjerem, itd.
4. Zamek
W komnatach królewskiego zamku, którego rodowód sięga czasów Kazimierza Wielkiego, mieści się Muzeum Historyczne. W jego zbiorach znajduje się największa na świecie, licząca ponad 600 prac, przeglądowa wystawa dorobku Zdzisława Beksińskiego, jednego z najbardziej rozpoznawalnych na świecie polskich artystów współczesnych. Drugą niezwykłą ekspozycją jest wspaniała kolekcja sztuki cerkiewnej, obejmująca ikony i przedmioty liturgiczne (łącznie 1200 eksponatów). Najcenniejsze z ikon powstały w nurcie malarstwa bizantyjskiego i pochodzą z przełomu XV i XVI stulecia.
5. San
Dobrym punktem widokowym na dolinę rzeki jest baszta na Górze Zamkowej, skąd otwiera się szeroka panorama na malownicze pasmo Gór Słonnych. Niewiele się tu zmieniło od stu lat, gdy widok z tego miejsca opisywał Mieczysław Orłowicz w "Ilustrowanym przewodniku po Galicji" (1919 r.): "Okolica piękna i górzysta, urozmaicona szeroką wstęgą Sanu [...]"
