Ewa Wachowicz nie wyobraża sobie świąt bez piernika. Oto jej przepisy!
Nie wyobrażam sobie świąt Bożego Narodzenia bez słodkich wypieków, z pierniczkami na czele. Przygotowuję je co roku i angażuję w to wszystkich domowników. Istnieje wiele rodzajów piernika, a jego tradycja sięga jeszcze średniowiecza. Czego nie wiemy o tych wypiekach i jakie z nich warto przygotować samodzielnie?
Mówiąc o pierniku w kontekście polskich miast bez wątpienia kojarzy nam się on z Toruniem. Tak naprawdę jego historia rozpoczęła się wcześniej, nie tylko w tym mieście, ale jego korzystne położenie geograficzne pomogło rozsławić ten tradycyjny deser. Zanim piernik zaczęto postrzegać jako typowo słodki wypiek, to wykorzystywano go jako suchar wojskowy, a nawet zakąskę do wódki. Ze względu na swój skład, zdarzało się też, że ciastka te traktowano jako lekarstwo dla tych, którzy mają problemy trawienne.
Pierniki: Doskonale smakują i można je przechowywać przez długi czas
Niektóre rodzaje ciast do wypieku piernika wymagają "leżakowania" nawet kilku tygodni. To właśnie dlatego wiele osób świąteczne przygotowania, które są związane z tym deserem, rozpoczyna znacznie wcześniej. Nie musicie się jednak obawiać, ponieważ przepisów jest bez liku, a ten, który znajdziecie poniżej jest bardzo prosty, szybki i praktyczny.
Możecie wypiekać pierniczki o dowolnych kształtach (poniżej przepis na te w kształcie choinek, ale to od was zależy, na co się zdecydujecie), a następnie dekorować lukrem lub innymi jadalnymi ozdobami. W każdym roku robię ich bardzo dużo i zajadamy się nimi całą rodziną, ale nie tylko. Doskonale nadają się też do przyozdobienia domu albo choinki - wyglądają i smakują, ale są też niezwykle aromatyczne.
Ciasto na pierniki
Składniki
- 700 g mąki pszennej
- mąka do podsypania
- 100 g cukru pudru
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 1 łyżka przyprawy do piernika
- 2 łyżeczki kakao
- 400 g miodu
- 150 g masła
- 1 jajko
na lukier
- 2 białka
- szczypta soli
- 2½ szklanki cukru pudru
Przygotowanie:
Do miski wsypać mąkę, dodać cukier puder, sodę, proszek do pieczenia, przyprawę do piernika i kakao. Wymieszać. Masło roztopić, połączyć z miodem, zestawić z ognia. Gdy masa przestygnie, dodać sypkie składniki oraz jajko. Wyrobić. Gdy ciasto stanie się jednolite, przełożyć do woreczka i wstawić do lodówki na całą noc.
Po tym czasie podzielić na mniejsze porcje i rozwałkować na grubość 3-4 mm (stolnicę podsypać mąką). Wyciąć gwiazdki - przynajmniej 3 różne wielkości. Zrobić też małe kuleczki, które posłużą jako czubki choinek. Ułożyć na blasze i wstawić na 10-15 minut do piekarnika, nagrzanego do 180 st. C, i piec na złoty kolor.
Przygotować lukier. Białka ubić ze szczyptą soli na sztywną pianę. Utrwalić cukrem (można dodać do smaku szczyptę kwasku cytrynowego).
Z upieczonych gwiazdek zrobić choinki - sklejając je lukrem od największej do najmniejszej. Tak przygotowane piernikowe drzewka mogą ozdobić świąteczny stół, ładnie zapakowane będą świetnym, słodkim prezentem pod choinkę.
Piernik występuje oczywiście nie tylko w formie ciasteczek, ale też ciasta. Wielu członków mojej rodziny właśnie ten ceni sobie najbardziej. Zachęcam do wypieku tradycyjnego piernika i wykonania go w zwykłej keksówce lub zakupienia ciekawych foremek świątecznych i upieczenia w nich. Oto przepis.
Tradycyjny piernik
Składniki
- ½ szklanki wody
- 4 łyżki kakao
- 1 opakowanie przyprawy do piernika
- 2 szklanki cukru
- 4 łyżki miodu gryczanego
- 1 kostka masła
- 2 szklanki mąki krupczatki
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia
- 150 g prażonych orzechów laskowych
- 5 jajek
na dekorację
- lukier
- sok malinowy
- roztopiona czekolada
- ozdoby do ciast
Przygotowanie:
Do rondla z wodą wsypać cukier, kakao i przyprawę do piernika, dodać masło i miód (dla wielbicieli ostrego smaku najlepszy będzie gryczany, ale można dać inny). Wszystko gotować, aż się rozpuści. Ostudzić. Dodać żółtka. Mąkę wymieszać z proszkiem do pieczenia i dodać do ostudzonej masy (na krupczatce piernik wychodzi bardziej puszysty, można dać mąkę pszenną lub pół na pół). Białka ubić ze szczyptą soli na sztywną pianę, delikatnie połączyć z masą - robotem, na najniższych obrotach.
Na samym końcu wrzucić orzechy - mogą być pokrojone orzechy włoskie, laskowe można dodać w całości. Wcześniej należy uprażyć je w piekarniku (10 minut, 200 st. C), następnie pozbawić skórki - wystarczy rozłożyć orzechy na ściereczce, przykryć i energicznie pocierać.
Masę przelać do foremek (składniki podane w przepisie pozwolą na napełnienie 2 keksówek - uwaga: foremki trzeba wysmarować masłem i wysypać mąką) i piec przez 45 minut w temp. 180 st. C. Po upieczeniu dekorować wedle uznania (lukrem, lukrem zabarwionym sokiem malinowym, roztopioną czekoladą, ozdobami do ciast).
Nie tylko polskie miasta, takie jak Toruń czy Kraków, słyną z wypieku pierników. Cieszy się on popularnością także we Włoszech. Istnieje coś takiego jak "piernik toskański" - panforte.
To bardzo słodki wypiek, który wzbogacony jest o korzenne przyprawy. Niektórzy porównują go nawet to polskiej krówki - ciągutki, która smakuje właśnie jak piernik. Jakiś czas temu natknęłam się na taki przepis, którym dzielę się z wami. Może ktoś będzie miał ochotę na odrobinę egzotyki podczas świąt!
Składniki
- 600 g miodu
- 300 g cukru
- 100 g masła
- 2 łyżeczki cynamonu
- 2 łyżeczki przyprawy do piernika
- szczypta gałki muszkatołowej
- skórka otarta z pomarańczy
- 200 g mąki
- 400 g fig suszonych
- 100 g śliwek suszonych w dymie
- 300 g migdałów
- 200 g orzechów laskowych
- 1 szklanka słodkiego wina białego
do dekoracji
- lukier z soku z cytryny i cukru pudru
Przygotowanie:
Śliwki i figi pokroić na mniejsze kawałki, przełożyć do miski, zalać winem i odstawić. Orzechy laskowe i migdały uprażyć - rozsypać na blasze wyłożonej papierem do pieczenia i wstawić na 7-8 minut do pieca, rozgrzanego do 200 st. C. Wystudzić. Orzechy przełożyć do ściereczki i energicznie ocierając pozbawić skórki.
Masło roztopić w garnku. Wsypać cukier. Dodać miód. Gdy się zagotuje, wsypać cynamon, przyprawę do piernika, świeżo otartą gałkę muszkatołową i skórkę z pomarańczy. Wymieszać i zdjąć z ognia. Do wystudzonej, lecz ciągle jeszcze ciepłej masy wsypać mąkę i zmiksować. Posiekać i dodać migdały oraz orzechy. Śliwki i figi odsączyć i też dodać do ciasta. Wymieszać i przełożyć do tortownicy (wyłożona papierem do pieczenia i wysmarowana masłem, średnica 25 cm). Piec przez 1 godzinę w temp. 180 st. C.
Po wystudzeniu udekorować lukrem. Wystarczy utrzeć cukier puder (ile zabierze) z sokiem z cytryny.
Zobacz także: