Co Kościół sądzi o Halloween? Zwykła komercja, czy duchowe zagrożenie?
Oprac.: Bartosz Stoczkowski
Obchody Halloween w ostatnich latach zadomowiły się w polskim kalendarzu na dobre. W środowisku katolickim halloweenowe bale budzą jednak kontrowersje. Czy Kościół zabrania wiernym udziału w takich zabawach?
Spis treści:
Wpływ amerykańskiej popkultury, a także presja handlowców pragnących zarobić na sprzedaży gadżetów sprawiają, że liczba halloweenowych zabaw w Polsce rośnie. Dla wielu osób Halloween to kolejna okazja, aby spędzić czas ze znajomymi na imprezie.
Dla dzieci i nastolatków — możliwość zabłyśnięcia pomysłowym przebraniem i naśladowania stylu życia ulubionych bohaterów filmów i seriali zza oceanu. Wierni Kościoła katolickiego zadają sobie jednak pytanie o stanowisko Kościoła wobec Halloween. Co o Halloween sądzi Kościół?
Skąd wzięło się Halloween?
Halloween ma korzenie w starożytnych celtyckich świętach, zwłaszcza w Samhain, które obchodzono w dniach przejścia z jasnej połowy roku na ciemną, z końcem października na początek listopada. Wierzenia związane z Samhain skupiały się wokół idei, że w tym czasie granica między światem żywych a duchów staje się bardziej przepuszczalna, co umożliwiało duchom i zmarłym przechodzenie między nimi.
W XIX wieku wielu Irlandczyków wyemigrowało do Stanów Zjednoczonych za chlebem. Przywieźli ze sobą swoje tradycje, w tym Halloween. W XX wieku w USA, zwłaszcza po II wojnie światowej, Halloween zaczęło być silnie skomercjalizowane. Produkcja i sprzedaż kostiumów, dekoracji i słodyczy sprawiły, że święto stało się bardzo popularne wśród Amerykanów.
Do Europy Halloween dotarło za sprawą filmów, programów telewizyjnych i literatury z USA. Amerykańska popkultura, która zdominowała masową wyobraźnię ludzi na całym świecie, przyczyniła się również do popularności i rozpoznawalności Halloween na całym niemal globie.
Czysta komercja, czy duchowe zagrożenie?
W krajach celtyckich tradycyjne obchody Samhain często zostały zastąpione przez chrześcijańskie święta, takie jak Wszystkich Świętych. W USA natomiast Halloween rozwijało się bardziej jako święto świeckie, skoncentrowane na zabawie i przebieraniu się. W tej formie dotarło również do Polski.
Czy jednak pierwotne idee związane z obchodami nocy duchów przetrwały pod czysto komercyjnym kostiumem Halloween? Hierarchia kościelna uważa, że tak, a taka zabawa może być groźna.
Papież Franciszek wyraził obawy dotyczące obchodzenia Halloween, które uważa za źródło niebezpiecznych praktyk. Zaniepokojony wzrostem przypadków opętań wśród dzieci biorących udział w tych świętach, apeluje o rozważenie jego zakazania.
Przeczytaj też: Tak przepędzisz złe duchy i uwolnisz się od toksycznych emocji. Postępuj według instrukcji
Na spotkaniu z egzorcystami w Rzymie zwrócono też uwagę na alarmujące zjawisko — w okolicy 31 października każdego roku wiele dzieci doświadcza opętań. Egzorcyści na całym świecie otrzymują liczne prośby o pomoc od zrozpaczonych rodziców. Podkreśla się również, że Halloween, wbrew powszechnemu przekonaniu, nie jest tylko niewinnym świętem, ale może prowadzić do duchowych zagrożeń. Uczestniczenie w Halloween nie wymaga udziału w mrocznych rytuałach, ale może otwierać drzwi dla złych mocy. Podobnego zdania był także Benedykt XVI, który stwierdził, że jest to "święto antychrześcijańskie i niebezpieczne".
Halloween "promuje kulturę śmierci" i "popycha nowe pokolenia w kierunku mentalności ezoterycznej magii, atakuje święte i duchowe wartości przez diabelskie inicjacje za pośrednictwem obrazów okultystycznych".
Bal Wszystkich Świętych — alternatywa dla Halloween
Od kilku lat społeczności wielu polskich parafii, szkół i przedszkoli katolickich wyszły z inicjatywą organizacji zabaw nawiązujących do obchodzonego w Kościele 1 listopada dnia Wszystkich Świętych. Wieczór 31 października jest więc coraz częściej okazją do uczestnictwa w balu Wszystkich Świętych.
Imprezy takie proponują uczestnikom zabawy w przebraniach, jednak w przeciwieństwie do kostiumów halloweenowych nawiązujących do motywów śmierci, duchów, czarownic i potworów, można na nich spotkać stroje znanych katolickich świętych, jak Matka Teresa, czy święty Józef.
Zabawy odbywają się w całym kraju, a informacji o nich można szukać na stronach parafii i organizacji katolickich. Przykładowo parafia rzymskokatolicka pw. św. Benedykta, Cyryla i Metodego w Przemyślu organizuje taki bal 31 października 2023 roku. Udział wziąć mogą dzieci w wieku 3-13 lat. W programie nabożeństwo różańcowe z relikwiami świętych, msza, a po niej zabawa taneczna i poczęstunek. Przewidziany jest również konkurs na najlepszy strój świętego lub anioła.