Kontroler ruchu lotniczego: Na czym polega ten zawód?
Po długich tygodniach negocjacji Polska Agencja Żeglugi Powietrznej i kontrolerzy lotów doszli do porozumienia. „Musimy zdawać sobie sprawę, że to nie koniec wojny, ale rozejm” – poinformował Andrzej Fenrych ze związków zawodowych. Zawieszony na dwa miesiące protest był wynikiem zmian w warunkach zatrudnienia zaproponowanych przez kierownictwo Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Zmiany miały wiązać się z obniżeniem standardów bezpieczeństwa. Negocjacje dotyczyły także średnich zarobków kontrolerów.
Ile zarabiają kontrolerzy ruchu lotniczego? O to toczy się spór
Ze względu na toczące się od kilkudziesięciu dni negocjacje pomiędzy kierownictwem Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej a przedstawicielami Związku Zawodowego Kontrolerów Ruchu Lotniczego wynagrodzenia kontrolerów są ostatnio w Polsce w centrum uwagi.
Ile obecnie zarabiają osoby na tych stanowiskach? Z oficjalnych informacji podanych przez PAŻP wynika, że średnie wynagrodzenie kontrolera wynosi około 32-33 tys. zł brutto miesięcznie (wynagrodzenie zasadnicze wraz z premią regulaminową w średniej wysokości 17,5 proc. wynagrodzenia). Z kolei maksymalne wynagrodzenie osoby na tym stanowisku to 45 tys. zł brutto (wraz z premią regulaminową). Związkowcy twierdzą jednak, że na podobne kwoty może liczyć niewiele osób. Zapewniają, że w większości wypadków zarobki wynoszą znacznie mniej i zazwyczaj mieszczą się w przedziale od 8 do 13-14 tys. zł netto.
Kontrolerzy z Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Służb Ruchu Lotniczego postanowili wyjawić prawdę o swoich zarobkach w oficjalnym komunikacie.
Wynagrodzenia naszych członków wyniosły często nawet 6000 zł netto i rzadko przekraczają 10 000 zł. (...) Na dowód przedstawiamy kilka przykładowych pasków kontrolerów pracujących na regionalnych lotniskach w Polsce. Załączone paski obejmują w większości wypłaty z 2020 roku.
Czym zajmuje się kontroler ruchu lotniczego: Ta praca to duża odpowiedzialność
Chociaż mogłoby się wydawać, że zarobki rządu 6 lub 10 tys. złotych "na rękę" nie należą do niskich, rozważając kwestię warunków pracy kontrolerów należy wziąć pod uwagę to, jak wyglądają ich codzienne obowiązki. Kontroler ruchu lotniczego to niesamowicie odpowiedzialne zdjęcie - znajdujące się w czołówce najbardziej stresujących i wymagających prac. Jedna pomyłka może skończyć się bowiem katastrofą lotniczą, a w związku z tym kosztować życie setki ludzi. W Polsce kontrolerzy z całego kraju muszą codziennie obsługiwać nawet ponad 3 tys. samolotów.
Za co konkretnie odpowiada kontroler ruchu lotniczego? Ogólnie mówiąc, za ruch lotniczy w przestrzeni powietrznej oraz na krajowych lotniskach. Kontrolerzy w takim samym - jeśli nie większym - stopniu niż piloci odpowiadają za bezpieczeństwo na pokładach. Każda czynność wykonana przez pilota w czasie lotu wymaga zgody kontrolera. Wydają oni statkom powietrznym zezwolenia oraz instrukcje zmiany kierunku, wysokości i prędkości lotu.
"Na pewno mamy świadomość odpowiedzialności, ale nie może nas ona zdominować na stanowisku pracy. Tu ważne jest nasze przygotowanie do pracy, wiedza, doświadczenie i umiejętności analityczne. Wiemy, że kontrola ruchu lotniczego to jest służba" - tłumaczył Damian Bochyński, kontroler ruchu lotniczego, dyrektor Biura Szkoleń Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej w rozmowie z Emilią Panufnik, redaktor portalu Infor.
Damian Bochyński podczas wywiadu zwrócił także uwagę na bardzo ważną kwestię:
Nie wolno nam opuścić stanowiska operacyjnego, nawet jeśli zdarzy się jakaś trudna dla nas sytuacja. W razie zaniedbań grozi nam postępowanie karne
Jak zostać kontrolerem ruchu lotniczego? Ten zawód wykonują nieliczni
Zarobki kontrolerów na świecie uzależnione są nie tylko od tego, jak bardzo odpowiedzialna jest to funkcja, ale także od tego, jak niewiele osób przechodzi proces rekrutacyjny - trwający od 20 do 24 miesięcy, a więc w przybliżeniu około dwóch lat. Rekrutacja na stanowisko kontrolera jest wyjątkowo szczegółowa i podzielona na kilka etapów. Niewiele osób sprawnie przechodzi każdy z nich.
Damian Bochyński, kontroler ruchu lotniczego i dyrektor Biura Szkoleń Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej we wspomnianej wcześniej rozmowie zaznaczył, że chętnych, by podjąć pracę kontrolera ruchu lotniczego w Polsce nie brakuje. "W każdym naborze zgłasza się do nas od 1000 do 2500 osób. Spośród nich wybieramy 25. Licencję kontrolera robi około 50 proc. tej grupy. Bywają oczywiście lepsze statystyki, ale bywają też słabsze" - zaznaczył.
Czego wymaga się od przyszłych kontrolerów już na starcie? Podstawą oczywiście jest biegłe posługiwanie się językiem angielskim w mowie i piśmie. Potrzebne są także umiejętności analityczne, zdolność szybkiego przetwarzania danych liczbowych, dobra pamięć i nienaganna dykcja. Wiedza z zakresu mechaniki i konstrukcji samolotów także jest mile widziana.
Pomyślne przejście rekrutacji to jednak dopiero początek drogi. Kandydaci muszą zakończyć także kilkumiesięczny kurs teoretyczny, część praktyczną - naukę na symulatorze oraz szkolenie w jednostce i zdać egzamin. Cały proces jest nie tylko skomplikowany i długi, ale także drogi. Według informacji Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej koszt wyszkolenia kontrolera to od 600 tys. zł do nawet 1 mln zł.
Kontrolerki ruchu lotniczego: "To nie jest profesja typowo męska"
"W naszej profesji dzielimy się na dwie grupy: jedni to są pasjonaci, a drudzy przychodzą z kompletnego przypadku, zaciekawieni ofertą pracy. I nagle okazuje się, że mają takie możliwości i zdolności, że są wyśmienitymi kontrolerami ruchu lotniczego czy też kontrolerkami, bo panie też u nas pracują" - tłumaczy Janusz Janiszewski, prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.
To nie jest profesja typowo męska
Jak się okazuje, w Polsce nie brakuje kobiet, które pracują jako kontrolerki ruchu lotniczego. "W organie kontroli wieżowej pracuje mniej więcej 50 proc. kobiet i 50 proc. mężczyzn, natomiast w kontroli zbliżania i obszaru to jest 30 proc. kobiet i 70 proc. mężczyzn" - zaznaczył Janusz Janiszewski. Prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej dodał także, że chciałby, by kobiety coraz częściej decydowały się na ten zawód.
***
Zobacz również: