Scrollujesz social media codziennie? Twój mózg może się zmieniać na zawsze

Użytkownicy sieci i platform społecznościowych oszaleli na punkcie krótkich filmików, które oglądają niemal taśmowo. Każde krótkie wideo dostarcza nam natychmiastowej przyjemności i stymuluje wydzielanie dopaminy. To sprawia, że chcemy kolejnego filmiku, a potem jeszcze jednego. Mechanizm ten jest podobny do tego, który odpowiada za uzależnienia od alkoholu czy hazardu. Badania wykazały, że osoby spędzające dużo czasu na przeglądaniu viralowych filmików wykazują zmiany w aktywności mózgu w obszarach odpowiedzialnych za nagrodę i motywację.

Najnowsze badania nad wpływem social mediów pokazują, że oglądanie krótkich filmów wciąga użytkowników w sposób bardziej intensywny, niż mogłoby się wydawać. Naukowcy odkryli, że regularne scrollowanie aktywuje w mózgu te same obszary, które odpowiadają za nagrody i przyjemność, co przypomina mechanizm obserwowany przy uzależnieniach. W praktyce oznacza to, że naturalne, spokojne czynności, takie jak czytanie książki czy rozmowa, mogą wydawać się mniej satysfakcjonujące. Badanie wykazało również, że osoby, które spędzają dużo czasu na rolkach, mają trudności z koncentracją, podejmowaniem decyzji i kontrolą impulsów.

Najbardziej podatni na te skutki są młodzi ludzie, u których kora przedczołowa wciąż dojrzewa - ta część mózgu odpowiada za samokontrolę, planowanie i przewidywanie konsekwencji działań. Wyniki badania sugerują, że nadmierne scrollowanie może wpływać nie tylko na koncentrację, ale też na nastrój i codzienne funkcjonowanie, dlatego świadome korzystanie z aplikacji staje się właściwie koniecznością.

Długotrwałe oglądanie krótkich filmów może prowadzić do tzw. "mgły mózgowej" - spadku zdolności koncentracji i problemów z analizowaniem informacji. Użytkownicy sieci z coraz większą trudnością odróżniają nagrody natychmiastowe od tych długoterminowych. W efekcie impulsywne decyzje stają się normą, a dłuższe zadania wymagające skupienia mogą być frustrujące. Badania podkreślają również wpływ na emocje - częste przewijanie treści zwiększa wrażliwość na bodźce zewnętrzne i może przyczyniać się do obniżenia nastroju.

Najważniejszym krokiem będzie zauważenie problemu i możliwych konsekwencji uzależnienia od wielogodzinnego oglądania rolek. Gdy już zrozumiemy, jak duże szkody wyrządza to naszemu mózgowi, warto podjąć konkretne działania kontrolujące ilość czasu spędzanego na scrollowaniu. 

Oto kilka przydatnych wskazówek, jak pomóc sobie z ograniczeniem tej szkodliwej czynności:

• Ustal dzienny limit czasu na social media, np. 20-30 minut (możesz ustawić alarm w telefonie)
• Włącz funkcję "przypomnienie o czasie" w aplikacjach.
• Wybieraj treści edukacyjne lub wartościowe, a nie tylko rozrywkowe.
• W przerwach od scrollowania spaceruj, rozciągaj się lub wykonuj proste ćwiczenia oddechowe.
• Wyznacz strefy "bez telefonu" - podczas posiłków i tuż przed snem.

Dzięki temu zmieni się twój rytm korzystania z aplikacji, ciało będzie w lepszej formie, a mózg nie będzie stale przebodźcowany.

Nie można też zapominać, że krótkie, zabawne filmiki to fenomen społeczny. Wideo stają się viralowe w kilka godzin, a miliony osób komentują, udostępniają i kopiują te popularne treści. Mechanizmy te dodatkowo wzmacniają chęć przewijania kolejnych filmików. Z jednej strony to świetna zabawa i źródło inspiracji, z drugiej - wyzwanie dla zdrowia psychicznego i koncentracji. Świadome korzystanie z aplikacji i ustawienie limitów pozwala cieszyć się internetowym światem, nie narażając się na negatywne skutki dla mózgu. Nie dajmy się zwariować i nie pozwólmy, by cenny czas przeciekał nam przez palce, a funkcje mózgu ulegały pogorszeniu.