Paznokcie coś mówią
To nie wróżenie z rąk! Jeśli nie są różowe i nie mają gładkiej, błyszczącej powierzchni, mogą dawać sygnał, że coś niedobrego się dzieje w twoim organizmie!
O czym informuje wygląd powierzchni?
Paznokcie wyglądające jak blacha po gradobiciu, pokryte drobnymi wklęśnięciami, to zwykle oznaka łuszczycy, w której dominują zmiany skórne w postaci zaczerwienionych, łuszczących się plam. Mogą też sygnalizować zespół Reitera - reaktywne zapalenie stawów wywołane zakażeniem bakteryjnym - czy łysienie plackowate.
Głębokie, poprzeczne bruzdy przebiegające w poprzek paznokcia (tzw. linie Beau) są świadectwem przebytych chorób, takich jak cukrzyca, zaburzenia krążenia obwodowego czy ciężkiego zakażenia (szkarlatyna, świnka, odra, zapalenie płuc). Czasem mogą też świadczyć o niedoborach cynku.
Podłużne bruzdy bywają po prostu wynikiem starzenia, ale mogą również wskazywać na choroby tarczycy lub nerek oraz problemy z przyswajaniem witamin i składników mineralnych. Brak obłączków, czyli białych półksiężyców w miejscu, gdzie płytka wychodzi z wału paznokciowego, to często cecha osobnicza. Ale może też wskazywać na niedoczynność tarczycy.
Czy kształt paznokcia też coś sygnalizuje?
Tak, np. paznokcie zegarkowate (nazywane tak dlatego, że kształtem przypominają wypukłe szkiełko zegarka) towarzyszą chorobom zmniejszającym zawartość tlenu we krwi, takim jak niewydolność serca, POChP czy astma. Taki kształt paznokci może jednak także sygnalizować zapalenie jelit, niedomogę wątroby oraz... AIDS.
Odwrotny kształt - wklęsły niczym łyżeczka, co fachowo nazywa się koilonychią - często wskazuje na niedokrwistość z niedoboru żelaza, marskość wątroby lub hemochromatozę (gdy w wątrobie odkłada się zbyt dużo żelaza). Czasem takie paznokcie spotyka się również u pacjentów z chorobą wieńcową oraz niewydolnością tarczycy.
A jak odczytuje się barwę płytki?
Gdy większa część paznokcia jest bardzo blada, niemal biała, a tylko przy samych koniuszkach palców pojawia się odrobina różu, może znamionować niedobór białka we krwi (hipoalbuminemię), np. w przebiegu marskości wątroby lub niewydolności nerek. Ten objaw, zwany paznokciami Terry’ ego, może świadczyć także o zastoinowej niewydolności serca. Blada płytka paznokciowa to sygnał niedokrwistości, chorób wątroby lub niedożywienia.
Z kolei bardzo ciemny kolor płytki, wpadający w czerwień, może wskazywać na problemy z krążeniem obwodowym lub na niedobór witaminy B12. Zażółcenie paznokci, połączone z ich pogrubieniem i spowolnieniem wzrostu, sygnalizuje zwykle miejscowe zakażenie grzybicze. Może być też jednak objawem przewlekłych chorób układu oddechowego (np. zapalenia oskrzeli), niedoczynności tarczycy lub łuszczycy. A czasem bywa skutkiem podawania tetracyklin.
I należy pamiętać, żeby nigdy nie lekceważyć pojedynczej ciemnej plamki lub prążka na paznokciu, biegnącego od łożyska ku czubkowi palca. Może to być niebezpieczny czerniak.
Warto wiedzieć
1. Płytka oddziela się od łożyska, matowieje i zmienia zabarwienie (np. na białawe): może to być łuszczyca, toczeń, zespół Raynauda lub schorzenia tarczycy.
2. Paznokcie wysuszone i kruche, łamią się lub rozwarstwiają: to objawy chorób tarczycy lub niedoboru krzemu.
3. Miękkie paznokcie: to efekt niedożywienia (niedobór wapnia i białka), kłopotów hormonalnych lub zapalenia stawów.
4. Zaczerwienienie i obrzęk wału paznokciowego: może to być toczeń rumieniowaty.
