Darowizna pieniężna od babci lub dziadka. Kiedy trzeba zapłacić podatek?
Wsparcie finansowe od dziadków to częsty gest rodzinnej pomocy. Warto jednak wiedzieć, że takie darowizny podlegają określonym przepisom podatkowym. Kluczowe znaczenie ma ich wysokość oraz sposób przekazania pieniędzy - od tego zależy, czy darowizna będzie zwolniona z podatku, czy konieczne będzie jej zgłoszenie do urzędu skarbowego.

Spis treści:
Grupy podatkowe - w której znajduje się wnuk?
Podstawą do ustalenia wysokości podatku od darowizny jest tzw. grupa podatkowa, do której należy nabywca. Zaliczenie do konkretnej grupy zależy od stopnia pokrewieństwa z darczyńcą.
W przypadku wnuka, który otrzymuje darowiznę od babci lub dziadka, zastosowanie ma I grupa podatkowa. Znajdują się w niej m.in. małżonkowie, wstępni (rodzice, dziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierbowie, ojczym, macocha, rodzeństwo oraz teściowie.
W praktyce oznacza to, że wnuk może skorzystać z najwyższej kwoty wolnej od podatku i na najkorzystniejszych zasadach rozliczyć darowiznę pieniężną.
Zobacz również: Najsłynniejsza polska babka z darem. Lgnęli do niej z Ameryki
Kwota wolna od podatku - ile można otrzymać bez zgłoszenia?
Obowiązek podatkowy pojawia się dopiero wówczas, gdy wartość darowizny od jednej osoby przekroczy w ciągu pięciu lat określony limit. Dla osób z I grupy podatkowej kwota ta wynosi 36 120 zł. Jeżeli zatem babcia lub dziadek przekazali wnukowi pieniądze w łącznej wysokości nieprzekraczającej tego progu, nie trzeba ani zgłaszać tego faktu fiskusowi, ani płacić podatku.
Warto pamiętać, że limit liczony jest łącznie - oznacza to, że jeśli w danym roku wnuk otrzyma np. 20 tys. zł, a w kolejnych latach kolejne 20 tys. zł, to suma z pięciu lat zostanie zliczona i w konsekwencji przekroczy kwotę wolną. Wówczas konieczne jest złożenie zeznania i wykazanie wszystkich darowizn z danego okresu.

Zwolnienie z podatku - jakie warunki trzeba spełnić?
Ustawodawca przewidział szczególne zwolnienie dla najbliższej rodziny, do której zaliczają się także dziadkowie i wnuki. Jeżeli przekazana kwota przekroczy 36 120 zł, obdarowany może nadal uniknąć podatku, pod warunkiem że:
- zgłosi darowiznę do urzędu skarbowego - ma na to 6 miesięcy od dnia otrzymania pieniędzy,
- udokumentuje przekazanie środków - np. dowodem przelewu na konto bankowe, wpłatą na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Brak zgłoszenia w terminie lub otrzymanie gotówki "do ręki" bez potwierdzenia transferu oznacza utratę prawa do zwolnienia i konieczność zapłaty podatku.
Warto dodać, że zgłoszenie nie jest wymagane w przypadku, gdy suma darowizn w ciągu pięciu lat nie przekroczyła kwoty wolnej albo gdy darowizna została dokonana w formie aktu notarialnego - wówczas formalności dopełnia notariusz.
Zobacz również: Z polskich miast znikną kontenery PCK. Powodem zmiany w prawie