By pęcherzyk żółciowy nie sprawiał kłopotów
Odpowiada za magazynowanie żółci – produkowanego przez wątrobę soku trawiennego, ułatwiającego trawienie tłuszczów. W czasie jedzenia ściana pęcherzyka odruchowo kurczy się, co powoduje wyrzut żółci do przewodu pęcherzykowego. Stąd przesuwa się ona do przewodu żółciowego wspólnego i dalej jest wydalana do jelita cienkiego.
Ze wszystkich substancji tworzących żółć najważniejsze są kwasy żółciowe i cholesterol. 80 proc. kamieni powstaje, gdy produkowany przez wątrobę w nadmiarze cholesterol krystalizuje się. Pozostałe 20 proc. to skutek wytrącania się soli wapnia i bilirubiny. Może powstać jeden kamień lub wiele. Różne są także ich rozmiary. Objawy zależą od tego, gdzie zatykają się drogi żółciowe. Najczęściej, po zjedzeniu tłustej potrawy, jest to ostry ból (tzw. kolka) prawej (pod żebrami) lub środkowej części brzucha, który niekiedy promieniuje pod łopatkę. Mogą pojawić się wymioty, wzdęcia.
Kamienie cholesterolowe często dają się rozpuścić odpowiednimi lekami. Gdy napady kolki żółciowej powtarzają się często, konieczna jest operacja. Podczas niej usuwa się cały pęcherzyk, pozostawiając przewód żółciowy. Operować można klasycznie, wykonując cholecystektomię (rozcinając powłoki brzuszne) lub laparoskopowo.
Brak pęcherzyka można poczuć szczególnie po zjedzeniu tłustego posiłku. Gwałtownie rośnie wtedy zapotrzebowanie na żółć, niezbędną do jego strawienia. Brak narządu magazynującego żółć uniemożliwia to zadanie. Nie jest to sytuacja groźna. Wystarczy po operacji stosować właściwy sposób odżywiania i lekkostrawną dietę.
Zapalenie pęcherzyka to powikłanie kamicy, gdy odpływ żółci zostaje zatkany kamieniem i jej nadmiar uszkadza błony pęcherzyka. Dotyka to ok. 20 proc. chorych. Zmianom zapalnym towarzyszy kilkugodzinny ostry ból, podwyższona tempera tura, nudności, przyspieszone bicie serca, wymioty. Gdy tym objawom towarzyszą dreszcze, osłabienie, spadek ciśnienia i wzrost temperatury, oznacza to, że mogło dojść do przedziurawienia pęcherzyka i wylania się jego zawartości do jamy brzusznej.
Taki stan wymaga jak najszybszej operacji. Jeśli nie jest ona możliwa, podaje się antybiotyki, aby opanować stan zapalny. Na pojawienie się kamieni największy wpływ ma dieta, obfitująca w tłuszcze zwierzęce. Liczy się także wysoki poziom cholesterolu i otyłość. Ważne są uwarunkowania genetyczne i towarzyszące choroby. Głównie cukrzyca i schorzenia wątroby. Niebezpieczna jest szybka utrata wagi i stosowanie głodówek, a także przyjmowanie niektórych leków.
Co i jak jeść?
Przy kłopotach z pęcherzykiem żółciowym jedz regularnie, najlepiej co 2-3 godziny. Długie przerwy między posiłkami sprzyjają zastojowi żółci. Absolutnie nie możesz pominąć śniadania. Na czczo w pęcherzyku jest bardzo mało kwasów żółciowych, a gęsta, zalegająca żółć sprzyja tworzeniu się kamieni. Posiłki przygotowuj bezpośrednio przed jedzeniem. Nie przechowuj ich i nie odgrzewaj.
Nie jedz dań ani gorących, ani zbyt zimnych. Na stół powinny trafiać wyłącznie potrawy gotowane (w wodzie lub na parze) lub pieczone w folii albo specjalnym rękawie. Niedozwolone jest ich smażenie lub duszenie.
Wzbogać dietę o produkty zawierające błonnik. Pamiętaj, że wysokoresztkowa i niskotłuszczowa dieta pomaga w utrzymaniu cholesterolu w żółci w stanie rozpuszczonym. Jednakże nie eliminuj tłuszczów całkowicie - ich niedostateczna ilość w jelitach również sprzyja powstawaniu kamieni. Znacznie zmniejszysz to ryzyko, spożywając 2 łyżki oliwy dziennie.
Na pojawienie się kamieni największy wpływ ma dieta, obfitująca w tłuszcze zwierzęce. Liczy się także wysoki poziom cholesterolu i otyłość. Ważne są uwarunkowania genetyczne i towarzyszące choroby. Głównie cukrzyca i schorzenia wątroby. Niebezpieczna jest szybka utrata wagi i stosowanie głodówek, a także przyjmowanie niektórych leków.
