Co zamiast mleka?

W miarę jak przybywa nam lat, coraz gorzej tolerujemy mleko krowie. A wszystko przez niedobór enzymu (laktazy), który trawi laktozę (cukier zawarty w mleku). Wtedy po wypiciu np. kawy z mlekiem czy zjedzeniu płatków na mleku, odczuwamy nieprzyjemne przelewanie, wzdęcia. To typowe objawy nietolerancji laktozy. Mleka krowiego nie mogą też pić niektórzy alergicy, unikają go weganie. Ale można je zastąpić tzw. mlekiem  roślinnym wytwarzanym np. z orzechów, migdałów, kokosa, ryżu, gryki.

Z prawdziwym mlekiem ma ono niewiele wspólnego. Zawiera mniej białka (oprócz mleka sojowego), ale też mniej niezdrowych nasyconych tłuszczów. Da nam witaminy i składniki mineralne, które walczą z wolnymi rodnikami. Można kupić gotowe produkty, ale większość roślinnych napojów mlecznych przygotujesz sama: niektóre trzeba moczyć przez noc (migdały, orzechy, soję) lub ugotować (ryż), inne - suche (wiórki kokosowe, płatki owsiane) zmiksować z wodą i odcedzić. Można dodać do napoju odrobinę cukru waniliowego, ksylitolu, daktyli lub miodu.

Pod względem zawartości białka i wapnia przypomina mleko krowie. Mleko sojowe zawiera ponadto izoflawony - substancje, które łagodzą niektóre objawy menopauzy, a także chronią przed nowotworami, osteoporozą  i miażdżycą. Systematyczne spożywanie  mleka sojowego może powodować obniżenie trójglicerydów we krwi i wpłynąć korzystnie na całkowity poziom cholesterolu. Najlepiej pić nie więcej niż szklankę dziennie. Napoje sojowe mogą uczulać. Soja zawiera także substancje, które negatywnie wpływają na pracę tarczycy. Zbyt częste spożywanie soi może prowadzić  do obniżenia poziomu testosteronu u mężczyzn  i powodować zaburzenia erekcji. Szklanka mle- ka sojowego dostarczy nam 110 kcal i ma indeks glikemiczny IG 30.

Mleko z orzechów laskowych zaleca się nerwusom. Zawiera sporo magnezu i witamin z grupy B. Te zaś korzystnie wpływają na układ nerwowy, poprawiają pamięć, łagodzą objawy stresu i zapobiegają depresji. Warto je polecić osobom żyjącym w ciągłym pośpiechu i stresie. Mleko ma przyjemny  orzechowy smak. Warto dodawać je do dań  na zimno i na ciepło. Jest doskonałe do koktajli, kakao, kawy, a także płatków śniadaniowych, past, kremów, zup, sosów i wypieków. Szklanka tego mleka dostarczy nam 127 kcal, ma indeks glikemiczny IG 40.

Robi się je z gryki, nie zawiera glutenu. Może być więc cennym zamiennikiem mleka krowiego dla osób cierpiących na celiakię oraz nietolerancję glutenu. Jest wyjątkowo bogate w składniki mineralne: dostarczy nam sporo selenu korzystnie wpływającego na pracę tarczycy,  da nam też żelazo, wapń, miedź, mangan, fosfor, bor, kobalt oraz cynk ważny dla odporności. Ma charakterystyczną, lekko brunatną barwę. Szklanka mleka gryczanego dostarczy 127 kcal, ma indeks glikemiczny IG 30.

Ma specyficzny, lekko orzechowy, delikatny smak. Sprawdza się jako baza do owsianek, słodkich wypieków i kawy. Zawiera jednonienasycone kwasy tłuszczowe bardzo zdrowe dla serca. Napój migdałowy wyróżnia wysoka zawartość wit. E, magnezu, potasu i wapnia, które wspomagają pracę serca. Poleca się je osobom zagrożonym zawałem, udarem, diabetykom i dbającym o linię. Szklanka da 85 kcal, ma IG (30).

Wytwarzane jest z brązowego ryżu z dodatkiem olejów roślinnych. Jest bogate w skrobię, dlatego mleko ryżowe ma dużo węglowodanów, na- wet trzy razy więcej niż mleko krowie. Jest też od niego dużo słodsze. Nie zawiera wapnia oraz tłuszczów nasyconych, ma niewiele białka. Warto je polecić osobom, które muszą stosować dietę niskobiałkową (np. cierpiącym na przewlekłą niewydolność nerek), aktywnych fizycznie i trenujących. Uwaga! Lepiej unikać mleka ryżowego przy kłopotach z cukrem, bo ma wysoki indeks glikemiczny IG (85). Szklanka dostarcza 93 kcal.

Napój z kokosa ma niewiele węglowodanów, da nam  sporo miedzi, manganu, selenu, żelaza i fosforu. Łagodzi owrzodzenia błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, zmniejszając ból towarzyszący chorobie wrzodowej. Działa przeciwzapalnie, zmniejsza ryzyko infekcji bakteryjnych i wirusowych. Dzięki kremowej konsystencji świetnie zastąpi śmietanę, np. do zabielania zup i sosów. Zawiera sporo tłuszczów, dlatego łatwo się ubija przyjmując konsystencję bitej śmietany. Szklanka ma 75 kcal i IG 40.