Czy można schudnąć na boczku?
Diety odchudzające, bazujące na drastycznym zmniejszeniu ilości węglowodanów, od lat cieszą się nieustającym powodzeniem. Wysokobiałkowa - Dukana, białkowo-tłuszczowa - Atkinsa oraz ketogeniczna znalazły się w 2016 roku w pierwszej dziesiątce tych najczęściej poszukiwanych w internecie. Popularne nie znaczy jednak zdrowe.
Na posiłki składa się niemal wyłącznie tłuszcz i białko w proporcji 4:1. Polecane są oleje roślinne, rybi tłuszcz i smalec, mięsa - w tym boczek i steki, sery, jajka. Można jeść tylko 20-40 g węglowodanów dziennie w postaci jarzyn, jednak warzywa skrobiowe są zakazane. Założeniem tego modelu odżywiania jest zmuszenie wątroby do produkcji ciał ketonowych w miejsce glukozy.
W efekcie znika ochota na jedzenie i szybko się chudnie. Dla mózgu ciała ketonowe są źródłem energii w okresie głodu węglowodanowego, zwiększają wydajność neuronów. Dieta ketogeniczna jeszcze 80 lat temu była szeroko stosowaną metodą niefarmakologicznego leczenia trudnych przypadków padaczki. Mimo wprowadzenia nowych leków, nadal wykorzystywana jest we wczesnych jej etapach.
Duże ilości tłuszczu są jednak sprzeczne z normami dla makroskładników w żywności AMDR (Acceptable Macronutrient Distribution Ranges). AMDR określa, jaka jest bezpieczna ich granica bez ryzyka choroby. Dla tłuszczu jako źródła energii w pożywieniu AMDR wynosi 20-35 proc. W diecie ketogenicznej może on stanowić 80-90 procent! W dłuższym okresie podwyższona ilość ciał ketonowych zakwasza organizm i bardzo obciąża nerki. Diecie towarzyszy nieprzyjemny zapach potu i z ust.
Aktorka Alyssa Milano, znana z serialu "Czarodziejki" schudła na niej ponad 20 kg. Korzystały z niej Jennifer Aniston i Renée Zellweger. Jednak sam dr Robert Atkins pod koniec życia był otyły i schorowany, mimo stosowania modelu żywienia własnego autorstwa.
Dieta składa się z czterech faz. W pierwszej, 2-tygodniowej: restrykcyjnie ogranicza się węglowodany do 20 g/dobę. W każdym posiłku musi być białko: 1,5 g/kg pożądanej masy ciała. W ciągu dnia zjada się trzy porcje tłuszczu i nieco nieskrobiowych warzyw.
Podczas fazy drugiej, 3-tygodniowej: dawka węglowodanów rośnie do 35 g/dobę, dopuszczalne są jagody, orzechy i nasiona.
Faza trzecia i czwarta pozwala na stopniowe wzbogacanie posiłków. Odchudzanie kończy się po osiągnięciu docelowej wagi. Zalety? Inaczej niż w dietach jednofazowych dieta Atkinsa pomaga stopniowo przechodzić na racjonalny sposób odżywiania, dzięki czemu łatwiej utrzymać szczupłą figurę. Minusem jest pogorszenie nastroju podczas odchudzania. Mała ilość węglowodanów nie zapewnia mózgowi "paliwa", dokucza zmęczenie i zniechęcenie.
Osoby, które często i długo stosują tę dietę muszą się liczyć z ryzykiem dny moczanowej, chorobami krążenia i nerek. Kilka lat temu dietę zmodyfikowano, wprowadzając do niej więcej produktów niskowęglowodanowych.
Jada się chude białko. Pierwsza faza "uderzeniowa" to 5-10 dni. Oprócz chudych mięs i ryb należy się półtorej łyżki otrąb owsianych dziennie. W kolejnej fazie do jadłospisu co drugi dzień dodaje się bezskrobiowe warzywa. Należy też spożywać 2 łyżki otrąb owsianych dziennie. Ten etap obowiązuje do chwili uzyskania upragnionej sylwetki.
Potem dieta staje się liberalniejsza. Dozwolone są owoce, ser, pieczywo pełnoziarniste i skrobiowe warzywa. Jeden dzień w tygodniu spożywa się tylko białko i 2 łyżki otrąb. Raz w tygodniu - ulubiona potrawa.
Ostatni, czwarty etap kontynuować można bez ograniczeń. Jego zasady to: racjonalne odżywianie, jeden białkowy dzień w tygodniu, codziennie 3 łyżki otrąb owsianych, aktywność fizyczna. Plusem diety Dukana jest prostota i szybka utarta wagi. Z sukcesem schudło wiele celebrytek: księżna Cambridge Kate Middleton, supermodelka Giselle Bundchen, aktorka Jeniffer Lopez.
Jednak wielu specjalistów negatywnie ocenia w niej nadmiar białka. Jego ilość sięga 2-3 g/kg masy ciała na dobę. Podczas metabolizmu białka powstaje dużo kwasu moczowego, który odkłada się w stawach, wywołując stany zapalne. Tworzą się związki uszkadzające układ krążenia, nerki i wątrobę.
Za najlepsze dla zdrowia eksperci w tym roku uznali diety:
Dash - zapobiega nadciśnieniu i je leczy. W menu: owoce, warzywa, ziarna, chude białko i nabiał. Bez soli i słodyczy.
Śródziemnomorską - chroni serce i mózg, zapobiega rakowi i cukrzycy. Jej sekret: mało czerwonego mięsa, cukru i tłuszczów nasyconych, dużo orzechów, ryb, owoców morza.
Mind - zmniejsza ryzyko otępienia. Hybryda poprzednich diet. W menu: zielone warzywa liściaste, orzechy, jagody, fasola, ziarna, ryby, drób, oliwa.
***Zobacz materiały o podobnej tematyce***
