Dieta dla zdrowych kości
Samo mleko nie wystarczy. Aby mieć zdrowe i mocne kości, należy zadbać o dietę bogatą w składniki mineralne oraz przyjąć odpowiednie nawyki. Co jeść, a czego unikać, aby mieć zdrowe kości w każdym wieku?
Izabela Grelowska, Styl.pl: W jakie produkty należy wzbogacić dietę, aby zadbać o zdrowie kości np. przy trudno gojących się złamaniach?
Renata Przybyłowicz, dietetyk: - Dieta osób chcących zadbać o zdrowe kości powinna obfitować przede wszystkim w produkty zawierające wapń i witaminę D - niezbędne do budowania kości. Wapń znaleźć można w mleku i jego przetworach, ale także w produktach takich jak szpinak, kapusta, karczochy, sałata, warzywa, suszone owoce, nasiona, migdały, orzechy włoskie oraz produkty rybne.
Czy oprócz wapnia warto zwrócić uwagę na inne składniki?
- Oprócz wapnia i witaminy D dietę należy również wzbogacić o magnez, witaminy C oraz K. Źródłem tych składników w posiłkach mogą być: nasiona maku, mleko i jego przetwory, ryby, kalafior, figi, orzechy laskowe.
Należy natomiast pamiętać, że intensywne ćwiczenia szczególnie u osób w podeszłym wieku, spożywanie produktów o wysokiej zawartości fosforu, nadmiar magnezu oraz cynku zmniejsza obecność witaminy D, a zatem wchłanianie wapnia.
Również alkohol i kawa mają wpływ na zmniejszenie wchłaniania wapnia, natomiast sól i nadmiar białka mogą powodować zwiększone wydalanie wapnia. Trzeba więc mieć na uwadze, że zarówno niedobór jak i nadmiar pewnych składników nie jest dobry dla zdrowia naszych kości. Pamiętajmy natomiast o aktywności fizycznej, regularne ćwiczenia pomagają lepiej przyswoić wapń.
A jak z dietą dla osób borykających się lub zagrożonych osteoporozą? Czy zalecenia będą podobne?
- Utrata masy kostnej ma wiele przyczyn, z których główną jest dieta uboga w wapń i witaminę D, ale także podeszły wiek, a u kobiet brak estrogenów w okresie menopauzy. Inne przyczyny odwapnienia kości to toksyczne nawyki (alkohol, papierosy, kawa), zaburzenia odżywiania, choroby (nadczynność tarczycy, cukrzyca, choroby nerek, nowotwory), zaburzenia wchłaniania jelitowego. U takich osób należy więc przestrzegać diety zawierającej źródła wapnia oraz magnezu.
Spożywanie produktów bogatych w wapń jest głównym sposobem zapobiegania odwapnieniu kości. Należy spożywać dziennie ok. 800mg (wartości te zależą od wieku oraz stanu zdrowia). W przypadku osób z osteoporozą można podawać suplementy wapnia pod ścisłym nadzorem specjalisty.
Jakie produkty warto wyeliminować z diety?
- Należy unikać spożywania żywności z dużą ilością szczawianów (szpinak, buraki, papryka, por, winogrona, słodkie ziemniaki, czekolada) - mówimy o dużych ilościach tych produktów, nie znaczy to, że należy je zupełnie wyeliminować. Ograniczyć należy także spożywanie kawy i alkoholu oraz palenie tytoniu.
A jak z dietą dla dzieci? O czym powinny pamiętać mamy, aby zapewnić dzieciom zdrowe kości?
- By kości dzieci były mocne, mamy muszą pamiętać, że nie wystarczy zapewnienie diety bogatej w wapń. Niezbędny jest ruch, który wspomaga wchłanianie wapnia, ale także hartuje kościec poprzez aktywność - bieganie, skakanie, rzucanie, łapanie, a także upadki. Kolejnym argumentem przemawiającym za ruchem dla zdrowia kości jest synteza skórna - z promieni słonecznych- witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego wchłaniania wapnia. Witaminę D można także dostarczać jedząc produkty zawierające tę witaminę , jak np.: tłuste ryby, tran, olej rybny, żółtka jaj, specjalnie wzbogacone płatki śniadaniowe.
Dietetyk mgr Renata Przybyłowicz (Serwońska) - absolwentka Wydziału Humanistyki i Zdrowia Małopolskiej Wyższej Szkoły w Krakowie oraz Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Uczestniczka licznych kursów i konferencji naukowych dotyczących żywienia. Od 2011 roku pracuje jako dietetyk w Centrach Dietetycznych Naturhouse w Krakowie.