Gdy ciało spływa potem
Każdy z nas ma od dwóch do czterech milionów gruczołów potowych. Pot przez nie wydzielany ma chłodzić ciało. Ale czasem ten system działa za dobrze.
Nadpotliwość - czy to naprawdę choroba?
Każdy poci się inaczej i w innym momencie następuje aktywacja jego gruczołów potowych. O nadpotliwości możemy mówić, gdy w tym samym pomieszczeniu jedni czują się komfortowo, a drudzy spływają potem. Albo jeśli na wycieczce rowerowej jednym cyklistom ledwie zwilgotniały pachy, podczas gdy koszulki pozostałych nadają się tylko do wyżęcia. Nadmierne pocenie się w rozmaitych sytuacjach zwykle jest tylko powodem zażenowania. Ale bywa, że sygnalizuje poważne choroby.
Co może wywoływać zwiększone pocenie
Nadmierne pocenie może być symptomem groźnej choroby
Pocimy się, gdy mamy gorączkę oraz podczas wysiłku. W ten sposób pozbywamy się nadmiaru ciepła wytwarzanego przez organizm. Jednak przyczyny pocenia się mogą być zupełnie niezwiązane z temperaturą. To np. pikantne potrawy: pobudzają te same receptory, które odbierają wrażenie ciepła. Więcej pocą się otyli, bo muszą schłodzić większą liczbę kilogramów oraz ci, którzy nie mają kondycji. Z drugiej strony dużo potu wydzielają osoby aktywnie ćwiczące, bo ich organizm wymaga efektywnego chłodzenia. Dużo pocą się też palacze, gdyż nikotyna działa jak acetylocholina, a ta, poza przyspieszaniem tętna i podnoszeniem ciśnienia krwi, pobudza gruczoły potowe. Więcej potu czasami bywa objawem stresu (np. ręce pocą się przed ważnym wydarzeniem). Gdy jednak nie można znaleźć żadnej przyczyny, mówimy o nadpotliwości pierwotnej, wynikającej z nadwrażliwości zakończeń nerwowych odpowiedzialnych za uruchomienie systemu chłodzenia. Taki typ pocenia się często występuje rodzinnie.
Czy pocenie się może być groźne
Nie, pod warunkiem, że uzupełniamy tracone z potem płyny, więc nie grożą nam odwodnienie i udar cieplny. Bywa jednak, że pocenie się jest objawem groźnej choroby. Pojawia się ono np. przy zaostrzeniu choroby wieńcowej, zawale serca i zapaleniu mięśnia sercowego, w nadczynności tarczycy, u diabetyków i alkoholików, a także u cierpiących na chorobę Parkinsona, reumatoidalne zapalenie stawów i u tych po udarze mózgu. Zaś nocne pocenie się może sygnalizować gruźlicę, nowotwór, zakażenie HIV, ale i menopauzę.
Jak można sobie pomóc
Przede wszystkim trzeba wykluczyć chorobowe przyczyny pocenia się. Jeśli diagnostyka nie wykaże nic niepokojącego, w zależności od nasilenia dolegliwości lekarz może zaproponować antyperspiranty, jonoforezę lub leki antycholinergiczne. Przy miejscowej nadpotliwości pach skuteczne są zastrzyki z botoksu (toksyna czasowo wyłącza dopływ impulsów nerwowych pobudzających gruczoły potowe). W tej lokalizacji z sukcesem stosuje się też mikrofale, ultradźwięki i laser. Przy wyjątkowo nasilonych dolegliwościach może być konieczne chirurgiczne usunięcie niektórych gruczołów lub przecięcie nerwów przenoszących impulsy do nich.
