Jak czytać cytologię?
Od pewnego czasu wyniki cytologii są opisywane wg systemu Bethesda (nie ma już grup). O co chodzi, wyjaśnia dr n. med. Grzegorz Południewski.
Na czym polegają zmiany?
- Wprowadzono wiele pośrednich etapów rozpoznań, które do tej pory były wrzucone do jednej grupy (była to cytologia III lub IV stopnia). Teraz ocena jest mocno ukierunkowana na rozpoznanie infekcji wirusowych, w tym wirusa HPV, który niesie ryzyko nowotworowe. Jego rozpoznanie daje szansę na leczenie bądź usunięcie zmian i w konsekwencji zmniejszenie ryzyka nowotworowego.
Czy każda cytologia może być oceniona w systemie Bethesda?
- Nie, przede wszystkim musi być pobrana odpowiednia ilość komórek i ich układ. Ważna jest obecność komórek szyjki macicy. Preparat powinien być czysty (np. nie powinien zawierać komórek krwi) i najlepiej, aby był wykonany w pierwszej połowie cyklu. Czysty jest łatwiejszy do oceny, a wynik nie będzie zafałszowany. W systemie Bethesda rozpoznaje się również infekcje, np.: kandydoza pochwy, chlamydia, czy wirusy opryszczki pospolitej (HSV), czego nie było w poprzedniej ocenie cytologii.
Jakie jest postępowanie w poszczególnych wynikach cytologii?
- Zmiany typu ASC-US, czy nawet CIN I, czyli małe zmiany dysplastyczne poddaje się leczeniu zachowawczemu, bez konieczności ingerencji chirurgicznej, ponieważ są one zapalne o różnym stopniu nasilenia. W przypadku zmian o charakterze HSIL, czyli CIN II, CIN III musimy liczyć się z dysplazją dużego stopnia, która powinna być leczona chirurgicznie.
Co oznaczają litery?
FI Wynik prawidłowy, nie stwierdza się cech śródbłonkowej neoplazji ani raka.
ASC-US Nieprawidłowe komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego o nieokreślonym znaczeniu (często zapalenie).
ASC-H Jak wyżej, tylko nie można wykluczyć zmian śródpłaskonabłonkowych dużego stopnia.
LSIL Zmiana śródpłaskonabłonkowa małego stopnia, określana również jako CIN I (często wynik infekcji HPV).
HSIL Zmiana śródpłaskonabłonkowa dużego stopnia, czyli dysplazja w nabłonku wielowarstwowym płaskim.
