Nowoczesne metody leczenia łuszczycy
U zdrowej osoby rozwój komórek skóry, ich dojrzewanie i obumieranie trwa 26-28 dni. U osób z łuszczycą cykl ten jest zaburzony przez układ odpornościowy i trwa tylko 4-6 dni.
W tym czasie tworzą się nowe komórki skóry, ale pozostają stare, które nie zdążyły się złuszczyć. To one tworzą warstwę charakterystycznych łusek.
Przyczyny
Łuszczyca jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy wytwarza przeciwciała atakujące komórki skóry, a u 20 proc. chorych również stawy (łuszczyca stawowa). U większości chorych, zwłaszcza w młodym wieku, choroba ma podłoże dziedziczne. Nie oznacza to jednak, że jeżeli masz w rodzinie przypadki łuszczycy, ty również zachorujesz.
Łuszczyca może rozwinąć się wówczas, gdy pojawi się tzw. czynnik wywołujący: infekcja wirusowa, np. grypa, półpasiec, różyczka, infekcja bakteryjna, np. angina paciorkowcowa, przewlekły stan zapalny zatok, zębów, migdałków, pęcherza, dróg żółciowych, jajników; łuszczycy sprzyjają też cukrzyca i dna moczanowa, silny stres związany np. z ciężką chorobą lub utratą bliskiej osoby, rozwodem, zwolnieniem z pracy, zażywanie leków np. beta-blokerów, antybiotyków z grupy tetracyklin, interferonu, leków hormonalnych, sterydów, preparatów litu.
Rozpoznanie
Jeśli podejrzewasz u siebie łuszczycę, nie zwlekaj z wizytą u lekarza rodzinnego, który skieruje cię do poradni dermatologicznej. Gdy zmiany skórne powodują świąd, ból, obniżenie nastroju, a czas oczekiwania na wizytę u specjalisty okaże się zbyt długi, zgłoś się do prywatnego gabinetu (koszt wizyty 100-150 zł), by szybko uzyskać diagnozę i rozpocząć leczenie. Lekarz dermatolog bez trudu rozpozna łuszczycę. W razie wątpliwości skieruje cię na biopsję.
Leczenie
Łuszczycy nie można wyleczyć (to choroba przewlekła, nawrotowa), jednak terapia daje dużą szansę na cofnięcie się objawów i powrót do normalnego funkcjonowania. W zależności od nasilenia zmian skórnych i ich lokalizacji, w leczeniu łuszczycy dermatolog zastosuje: leki o działaniu miejscowym - maści, kremy, szampony, pianki z kwasem salicylowym, mocznikiem, pochodnymi witaminy D3, witaminy A, kortykosteroidami i dziegciem, leki doustne na bazie pochodnej witaminy A (retinoidy - acytretyna), leki cytostatyczne i immunosupresyjne - doustne lub w zastrzykach (metotreksat, cyklosporyna).
Wyciszają nadmierną aktywność układu odpornościowego i mają silne działanie przeciwzapalne. Dermatolog może je zalecić, gdy preparaty o działaniu miejscowym nie dają poprawy, kiedy powierzchnia zmian skórnych przekracza 10 proc. powierzchni skóry lub zmiany lokalizują się w miejscach istotnych ze względu na codzienne funkcjonowanie chorego (twarz, ręce, paznokcie). Leki stosuje się też, gdy łuszczyca nie jest zaawansowana, ale pacjent jest w złym stanie psychicznym i np. cierpi na lęki czy obniżenie nastroju.
Leki biologiczne
To grupa nowoczesnych leków celowanych, które hamują w organizmie produkcję białek (przeciwciał) odpowiedzialnych za stan zapalny i tworzenie się łusek (ustekinumab, adalimumab, infliksymab). Leczenie trwa minimum rok i jest refundowane przez NFZ u osób z umiarkowaną lub ciężką postacią łuszczycy (u których klasyczne metody leczenia są nieskuteczne lub niewystarczające) w ramach tzw. programów lekowych. Kwalifikacja odbywa się w szpitalu, do którego kieruje lekarz rodzinny lub specjalista mający kontrakt z NFZ. Terapia ta daje dużą szansę na remisję choroby. Nie jest jednak obojętna dla zdrowia i nie każda chora osoba może z nich skorzystać.
Od listopada 2018 roku refundowane są leki biologiczne najnowszej generacji - lepiej tolerowane i bezpieczniejsze (secukinumab, iksekizumab). Dostęp do tego programu lekowego jest jednak ograniczony w czasie - można z niego korzystać maksymalnie 2 lata, z możliwością ponownej terapii w przypadku zaostrzenia choroby.
Kiedy pomoże fototerapia?
Jeśli leczenie farmakologiczne nie przyniesie efektów dermatolog może cię skierować na zabiegi naświetlań w ramach NFZ.
Zmiany łuszczycowe naświetla się lampą emitującą promienie ultrafioletowe z zakresu UVB lub UVC. Zabiegi trwają początkowo 6-7 sekund, a ich czas stopniowo się wydłuża. Najpierw stosuje się 2-3 zabiegi w tygodniu, potem rzadziej (łączna ich liczba może wynosić od 30 do 40).
W fototerapii skuteczne są zwłaszcza lampy Waldmanna o długości fal 311 nanometrów. Pojedynczy zabieg w gabinecie prywatnym kosztuje 15-20 zł.
Ekspert "Życia na gorąco" Piotr Sobolewski, lekarz rezydent dermatologii, Centrum Medyczne CMP w Warszawie
***
#POMAGAMINTERIA
Pięć rodzin, pięć dni i piętnaście wymagających treningów. Obóz Muay Thai, którego pierwsza edycja odbyła się w zeszłym roku, jest szansą dla młodzieży w spektrum autyzmu na poznanie smaku zdrowej rywalizacji, wygranej, a czasem także porażki. Jak mówią organizatorzy: "To, że nasi podopieczni nie utrzymują kontaktu wzrokowego z rozmówcą, nie znaczy, że nie mają nic do powiedzenia. Sport uczy nas szacunku do siebie i każdego rywala. Jeśli tego nie zrozumiesz, oddalasz się od mety". Organizacja tegorocznej edycji wciąż stoi pod znakiem zapytania, jednak dzięki ludziom dobrej woli szanse na wyjazd z każdym dniem rosną. I ty możesz pomóc! Sprawdź szczegóły!