Osteoporoza każdego może złamać
To już choroba cywilizacyjna. Choć dotyka głównie kobiety, dotyczy także mężczyzn. Nie chcesz, by i Ciebie dopadła? Zobacz, jak się bronić.
Myślisz, że może się pojawić dopiero po 60.? Błąd. To, że choroba nie daje objawów, nie oznacza, że wszystko jest w porządku.
Jej pierwszym sygnałem może być złamanie, które właściwie nie powinno się zdarzyć, na przykład przy zwykłym potknięciu. Ale jeśli tak się stanie, trzeba sprawdzić stan kości, zwłaszcza gdy jesteś w okresie pomenopauzalnym. Kości robią się dziurawe Osteoporoza albo inaczej zrzeszotnienie kości, to choroba, która prowadzi do zmniejszenia masy kości.
W wyniku tego częściej przytrafiają nam się złamania. Najczęściej są to urazy kręgosłupa, biodra oraz nadgarstka. Każdy człowiek około 30. roku życia osiąga tak zwaną masę szczytową kości. Po tym okresie kościec ani nie zwiększa swojej masy, ani jej nie traci (jak to się dzieje po 40. roku życia). Jednak po przekroczeniu 45. roku życia zaczynamy systematycznie "tracić" kości - jest to proces zupełnie naturalny i nie ma w tym nic niepokojącego, o ile utrata ta utrzymuje się na prawidłowym poziomie (ok. 0,5 proc. do 1 proc. masy kostnej rocznie).
Osteoporoza występuje zwykle u kobiet po menopauzie (na skutek spadku poziomu estrogenów, czyli hormonów produkowanych przez jajniki) i u mężczyzn w podeszłym wieku. Bardziej na nią są narażeni ludzie szczupli niż otyli. Ryzyko wystąpienia osteoporozy zwiększają także obciążenie genetyczne, stosowanie używek (np. papierosów i alkoholu), przyjmowanie leków (np. sterydów, leków na padaczkę i leków przeciwzakrzepowych), występowanie niektórych chorób (np. cukrzycy) oraz brak ruchu.
Na rozwój choroby może mieć też wpływ wypijanie dużych ilości kawy (więcej niż trzech filiżanek dziennie) lub innych produktów bogatych w kofeinę, bo ta powoduje zwiększone wydalanie wapnia z moczem. Innym "wrogiem" tego pierwiastka są fosforany stosowane jako konserwanty w przemyśle spożywczym. Zjedzenie produktu, w którego skład wchodzą substancje określane jako E338, E339, E340, E341 i E350, będzie powodować przejściowe zaburzenia wchłaniania wapnia.
Czas zbadać gęstość mineralną kości (BMD)
Badanie densytometryczne musi zlecić Ci lekarz. Jego koszt jest w 100% refundowany przez NFZ. Densytometrię możesz również wykonać odpłatnie w prywatnych placówkach medycznych. Badanie w jednym punkcie to koszt ok. 30-50 zł, a w dwóch punktach: kości szyjki udowej i odcinka kręgosłupa - ok. 50-70 zł. Badanie densytometryczne jest szybkie i bezbolesne. Przy pomocy lampy rentgenowskiej małej mocy skanuje się wybrane, najważniejsze fragmenty kośćca. Najczęściej jest to odcinek lędźwiowy kręgosłupa, kość szyjki udowej i przedramię.
Ale jeśli potwierdzi się osteoporoza w dwóch punktach - w kręgosłupie lędźwiowym i kości szyjki udowej, to zwykle oznacza, że dotknięty jest nią cały system kostny pacjenta. Około 40. roku życia badanie powinien wykonać każdy, u kogo w rodzinie występowała osteoporoza. Poza tym profilaktycznie powinny go wykonać kobiety ok. 50. roku życia oraz mężczyźni ok. 60. roku życia.
To powinno być na talerzu
Jedz produkty z wysoką zawartością wapnia. Właściwa dawka to ok. 1200 mg dziennie. To równowartość: np. czterech szklanek mleka czy pięciu sardynek. Gdzie znajdziesz wapń? Oto produkty, z których możesz go czerpać: mleko i jego przetwory - są uznawane za najlepsze źródła wapnia. Jednak ze względu na nietolerancję laktozy, nie każdy może być ich fanem. warzywa strączkowe, np. fasola czy groszek, ryby, zwłaszcza szprotki i sardynki. Najlepiej jeść je razem z ośćmi, bo tam jest najwięcej wapnia. suszone owoce - figi, morele, a także migdały i orzechy. Odpowiednią dawkę wapnia możesz także dostarczyć organizmowi, łykając suplementy diety.
Ruch wzmacnia kości
Odpowiednia aktywność fizyczna zwiększa gęstość kości. Regularne ćwiczenia, zwłaszcza obciążeniowe, przy których pracuje się z ciężarem własnego ciała bądź podnosi dodatkowe ciężary, najlepiej pozwalają utrzymać kości w zdrowiu (np. chodzenie, jogging, wchodzenie po schodach czy aerobik). Osoby starsze nie powinny zapominać o długich przechadzkach. Jeśli już chorujesz na osteoporozę, to postaw na ćwiczenia rozciągające czy nordic walking. Kijki pobudzają mięśnie kręgosłupa, często nieużywane podczas tradycyjnego chodu, a także zapewniają optymalne napięcie mięśni. Jednak najlepiej skonsultuj z lekarzem rodzaj aktywności.
IK