Przedwojenne przepisy na zdrowie dr. Breyera

Potrawy mniej smaczne są zdrowe, bo nie spożywa się ich zbyt wiele - zwykł mawiać krakowski lekarz, specjalista przyrodolecznictwa i humorysta Stanisław Breyer. Zalecał zioła, bezmięsny jadłospis i proste odżywki sporządzane domowymi sposobami. "Dyeta odpowiednia, a w szczególności jarska, bardzo często wystarczy do wyleczenia wielu przewlekłych chorób" - pisał w poradniku "Wielki lekarz domowy".

W Polsce przedwojennej wśród metod ziołoleczniczych największą popularnością cieszyły się właśnie kompozycje Stanisława Breyera. Lekarz założył nawet własną firmę Polherba, produkującą niezliczone mieszanki ziołowe, włącznie z owianym tajemnicą tzw. katalizatorem ziołowym, który miał ponoć pomagać we wszelkich schorzeniach przewlekłych. Uważał, że zioła są dużo skuteczniejsze i bezpieczniejsze niż leki syntetyczne i nie wywołują, tak jak one, skutków ubocznych. Do ulubionych roślin Breyera należał czarny bez i ślaz okrągłolistny. Z suszonych owoców bzu czarnego robił odwary i napary odtruwające organizm, poprawiające odporność oraz trawienie (zagęszczone działają przeciwbólowo). Oto oryginalna recepta Breyera: "pokrajany lub utłuczony drobno ślaz na papkę z mlekiem gotowany jako okład rozmiękcza zbierające wrzody, ból uśmierza i ropienie przyśpiesza. W lewatywach uśmierza wewnętrzne zapalenia i łagodzi boleści w kiszkach. Służy też do płukania gardła i oczu obmywań, liści można użyć na zieleninę zamiast szpinaku".

Berberys i ska W swoich terapiach lubił przepisywać to, co pacjenci mieli w domu pod ręką: wino do sporządzania naparów ziołowych, wodę kolońską do wąchania, mleko i chleb do okładów. Uważał, że każdy może sobie przyrządzić w domu profilaktycznie działające odżywki. Cenił zwłaszcza proszek z suszonych jabłek i jagód berberysu zawierający mnóstwo witamin, zwłaszcza witaminy C, cennej dla osób starszych, osłabionych i przeziębionych: jabłka kroimy w plasterki i rozkładamy na blasze lub wieszamy w wianuszkach. Jagody berberysu suszymy w piekarniku, mielimy w młynku. Osobno mielimy suszone jabłka. Bierzemy porcję proszku z berberysu i 5 porcji proszku z jabłek. Jemy 5-10 łyżek dziennie.

Także herbata z suszonych jabłek ma wiele zalet: łagodzi dolegliwości przewodu pokarmowego i ze strony układu krążenia, działa uspokajająco: łyżkę suszonych jabłek parzymy w szklance wrzątku 5 minut. Dr Breyer doceniał też właściwości lecznicze ciepła i przebywania w jasnym świetle, śmiechu i łez. Radził, by w chorobie pozwalać sobie na płacz, bo"łzy to zmaterializowane cierpienie. Gdy spłyną, lżej się robi na sercu." Zajmował się metodami psychicznego uzdrawiania - od magnetyzmu po hipnozę. Więcej przepisów w poradnikach Stanisława Breyera -"Lekarzu domowym" i "Wielkim Lekarzu domowym", oraz w książce "Kuracje najsławniejszych zielarzy i naturalistów".

Mięśni: Utrzyj duży korzeń chrzanu i zalej szklanką wódki. Odstaw na dobę pod przykryciem. Nacieraj obolałe miejsca dwa razy dziennie.

Migrena: 15-20 g owoców bzu czarnego zalej szklanką wody i gotuj 20 minut. Przecedź, pij dwa razy dziennie. Odwar łagodzi też bóle neuralgiczne, zapalenie nerwu trójdzielnego i rwę kulszową.

Reumatyzm: 1 łyżkę liści borówek czarnych gotuj 5 minut w szklance wody. Pij szklankę odwaru 2 razy dziennie. 1 łyżkę ziaren soczewicy utrzyj w młynku, zalej 10 łyżkami koniaku. Postaw w ciepłym miejscu, przefiltruj po 2 tygodniach. Codziennie zażywaj po 4 krople na łyżeczce cukru.

Spokojny sen: Gotuj 5 minut łyżkę kwiatów, liści i nasion kopru włoskiego w szklance czerwonego wina. Przecedź, wypij na godzinę przed snem.

Mocne nerwy: Do litra białego wina wlej kieliszek spirytusu, dodaj 5 łyżeczek suszonych kłączy tataraku. Zatkaj, trzymaj w szafce przez 10-14 dni. Pij łyżkę pół godziny przed i po posiłku.

Przeciw stanom lękowym: Skrop twarz zimną wodą, otwórz butelkę z wodą kolońską i powąchaj. Dwa razy dziennie pij napar z lipy (łyżeczka na szklankę wrzątku).

Jęczmień na powiece. Przygotuj odwar ze ślazu: gotuj 15 g ziół w litrze wody 10 minut. Trzy razy dziennie obmywaj powieki ciepłym odwarem. Przyłóż na powieki okład z utartego jabłka lub chleba namoczonego w mleku. Zmęczenie wzroku. Zakreślaj wzrokiem szerokie koła albo ósemki, spójrz wysoko w górę, potem - najdalej jak możesz - w lewą i w prawą stronę. Spójrz nisko w dół.

Dieta dla jelit. Warzywa, owoce, mleko, maślanka, chleb śrutowy z masłem i miodem przeciwdziałają zaparciom. Rano wypij szklankę zimnej wody z łyżeczką cukru, po południu - szklankę kompotu z suszonych śliwek. Płaski brzuch. Zrób delikatny masaż brzucha ciepłą oliwą, wykonując ruchy okrężne zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara. Pij trzy razy dziennie herbatkę z kozłka, mięty lub rumianku (łyżeczka ziół na szklankę wrzątku). Zażywaj dwa razy dziennie szczyptę proszku z nasion anyżu i cukru utartych w równych ilościach. Na świeży oddech. Przez tydzień pij raz dziennie herbatkę z krwawnika lub podbiału.

Kapusta Okłady ze świeżych liści leczą oparzenia, stłuczenia, odmrożenia. Przed zabiegiem wytnij z liścia główną żyłę i rozmagluj go wałkiem do ciasta tak, aby puścił sok. Ziemniaki Utarta papka z tych mączystych bulw przyłożona na skórę zmniejsza opuchlizny. Ocet winny W proporcji pół na pół z wodą likwiduje stan zapalny jamy ustnej. Płucz codziennie. Wódka z solą Do dwóch szklanek wódki dodaj szklankę soli, wymieszaj. Po 2 dniach zlej do czystej butelki. Smarowanie łagodzi bóle stawów i kości. Gliceryna Przełóż glicerynę do słoiczka, dodaj łyżeczkę wódki, wymieszaj. Używaj jako kremu do rąk.