Skąd ten skurcz
Najczęściej „łapie” sportowców i kobiety w ciąży. Może jednak przytrafić się każdemu. Kiedy skurcze powinny niepokoić i jak ich uniknąć?
Skurcz to efekt błędnego sygnału wysłanego do mięśnia. Jego praca jest odpowiedzią na bodźce elektryczne pochodzące z układu nerwowego. Za prawidłowe przewodzenie sygnałów odpowiadają płyny oraz minerały: sód, magnez, potas. To ich niedobory są najczęstszą, ale nie jedyną przyczyną skurczu. O czym jeszcze świadczy przypadłość?
Choć dieta ma kluczowe znaczenie, liczy się też nasza aktywność fizyczna. Przetrenowanie, odwodnienie i zapominanie o rozciąganiu i rozluźnieniu mięśni po treningu może prowadzić do skurczów. Z drugiej strony, siedzący tryb życia i długi bezruch, a także zakładanie nogi na nogę, także są częstymi przyczynami dolegliwości.
Skurcze mogą też świadczyć o poważniejszych dolegliwościach. Poza sprawdzeniem poziomu minerałów, warto też upewnić się, że nerki funkcjonują prawidłowo. Skurcze bardzo często wskazują na zaburzenia pracy żył: mogą pojawiać się zarówno jeśli cierpisz na miażdżycę czy żylaki, jak i przy cukrzycy, która może przyczyniać się do uszkodzenia żył tętniczych.
Kolejne schorzenie, które zwiększa prawdopodobieństwo dolegliwości, to nadciśnienie.
Zaburzenia neurologiczne i hormonalne także mogą objawiać się bolesnymi skurczami.
Osoby podatne na stres dużo częściej doznają skurczów. Dzieje się tak dlatego, że w nerwowych sytuacjach organizm wytraca magnez. A brak magnezu prowadzi do bolesnych skurczów. Jeśli pijesz dużo kawy (wypłukuje magnez) i palisz papierosy (co powoduje niedotlenienie mięśni), musisz liczyć się, że dopadnie cię ta przykra dolegliwość.
Dlaczego dopadają nas w nocy? Długotrwałe leżenie w jednej pozycji, z nogami ugiętymi w kolanach, może przyczynić się do nagłej, bolesnej pobudki. Wieczorem warto zrobić kilka ćwiczeń rozluźniających i rozciągających mięśnie. Kiedy do lekarza? Incydentalne skurcze mogą świadczyć o zmęczeniu mięśni. Często pojawiają się w nocy po całym dniu spędzonym na wysokich obcasach lub po bardzo intensywnym treningu.
W takich sytuacjach nie ma powodu do obaw, warto jedynie zmienić nawyki. Jeśli jednak skurcze pojawiają się częściej niż raz w miesiącu i nie można ich powiązać z konkretną sytuacją, warto zgłosić się na konsultację i badania.
Co zrobić, gdy złapie
Rozciągnij mięsień. Rozciąganie musi być łagodne i statyczne. Chodzi o wykonanie ruchu przeciwnego do kierunku skurczu. Przy skurczu łydki wyprostuj nogę i podwiń do góry palce stopy, najlepiej przytrzymując je dłonią. Siedź w takiej pozycji, aż poczujesz, że napięty mięsień się rozluźnia.
Zrób masaż. Oprzyj nogę na pięcie i unieś palce ku górze. Dłońmi energicznie rozcieraj mięsień w kierunku przeciwnym do skurczu. Następnie wymasuj nogę zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Pomoże też uciskanie napiętego mięśnia. Lekki ból po skurczu może utrzymywać się do kilkunastu godzin. Masaż możesz więc powtarzać.
Zrób okład. Ulgę przyniesie wilgotny, ciepły okład lub ciepły prysznic. Warto też wypić szklankę wody z elektrolitami i unikać niewygodnych butów.
Ćwiczenia, które zapobiegają skurczom
Rozgrzewka - Jest szczególnie ważna, jeśli zamierzasz intensywnie trenować, np. biegać czy jeździć na rowerze. Jednak także przed rozciąganiem ma kluczowe znaczenie: ciepłe mięśnie są bardziej elastyczne i mniej podatne na urazy.
Rozgrzewkę najlepiej zacząć od delikatnych, nie siłowych, wymachów kończyn w przód i w tył oraz na boki. Następnie rozgrzej stawy, wykonując ich krążenia. Kilka pajacyków lub wysokich podskoków dopełnią rozgrzewkę.
Rozciąganie - Wykonaj je po treningu lub (jeśli nie zamierzasz wykonać innych ćwiczeń) bezpośrednio po rozgrzewce. Żeby nie wychłodzić mięśni, załóż długie legginsy. Jedną nogę lekko ugnij w kolanie, a drugą wyprostuj przed sobą i oprzyj na stopie.
Kiedy poczujesz napięcie, delikatnie przytrzymaj i policz do 15. Uklęknij na jednym kolanie, a drugą nogę wyprostuj przed sobą i wykonaj skłon. Wytrzymaj 15 sekund. Jeśli czujesz ból, zmniejsz skłon.
Rozluźnianie - To kolejny bardzo ważny element profilaktyki. Jeśli chcesz uniknąć skurczów, połóż się na plecach, a nogi unieś w górę i oprzyj o ścianę lub łóżko. Poleż w tej pozycji kilka minut. Następnie, leżąc na plecach, zegnij nogi w kolanach, stopy mają opierać się o podłogę.
Delikatnie poruszaj nogami na boki, tak aby wprawić łydki w ruch. Na koniec połóż się z wyprostowanymi nogami i zamknij oczy. Zrób kilka głębokich oddechów i rozluźnij się.
Wzbogać swoją dietę
Pestki dyni. Warto po nie sięgnąć, kiedy masz gorszy nastrój. Są na szczycie listy produktów, które go poprawiają. A dzięki magnezowi zapobiegają skurczom.
Otręby pszenne. Produkty zbożowe zawierają duże ilości potasu, a to jego braki często są przyczyną powstawania skurczów. Miseczka płatków na śniadanie czy garść dodana do koktajlu lub jogurtu na pewno pomogą.
Kasza gryczana. Kolejny bogaty w potas produkt zbożowy. Dodatkowo kasza gryczana pomaga obniżać ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.
Gorzka czekolada. Podobnie jak kakao, z którego jest wyrabiana, dostarcza organizmowi sporą porcję magnezu i potasu. Mleczna nie działa tak samo!
Kakao. Jest bogatym źródłem magnezu, ale i potasu. Najlepiej spożywać ziarna kakaowca. Rozpuszczalne kakao nie jest tak cenne.
Mak. Jest niedocenianym źródłem wapnia, fosforu, cynku, żelaza i magnezu. Zawiera także witaminy A, C, D i E.
SHOW 18/2017
