Tajemnicza królowa, złoto i setki mumii. “Piszemy historię od nowa, to niesamowite!”
Pod koniec listopada 2022 r. w Sakkarze w prowincji Giza w Egipcie archeolodzy odkryli nową piramidę. Spoczywa w niej tajemnicza królowa, o której milczą staroegipskie źródła. Entuzjaści twierdzą, że to odkrycie zmusi naukowców do napisania podręczników do historii starożytnego Egiptu od nowa. Nim to nastąpi, badacze będą jednak musieli rozwiązać jeszcze wiele innych zagadek związanych ze stanowiskiem archeologicznym w Sakkarze.
Po 100 latach niespotykane odkrycie w Egipcie
Gdy w 1922 r. Howard Carter wiedziony instynktem przekopywał Dolinę Królów, inni badacze byli przekonani, że Brytyjczyk niczego tam nie znajdzie, bo wszystko, co można było tam odkryć — zostało odkryte. Tymczasem Carter odnalazł grób młodego faraona — Tutenchamona. Okazało się, że grobowiec nie został zrabowany, dzięki temu stał się bezcennym źródłem wiedzy o starożytnych Egipcjanach. Sto lat później, w okrągłą rocznicę tego zdarzenia, archeolodzy po raz kolejny ogłosili niecodzienne odkrycie.
Nowa piramida, czy ogromny sarkofag?
Archeolodzy prowadzący badania w Sakkarze natrafili pod koniec listopada 2022 r. na ogromny, kamienny sarkofag, który mógłby uchodzić za małą piramidę. W jego wnętrzu znajdowało się ponad 300 trumien. Największym zaskoczeniem dla naukowców nie była jednak ich liczba, ale zawartość.
Maska z litego złota i “Księga Umarłych"
Zahi Hawass, były minister do spraw starożytności, a obecnie archeolog pracujący na stanowisku w Sakkarze w wypowiedzi dla portalu Live Science opisał trumny jako “piękne". Każda była unikatowa, widniejące na nich twarze miały indywidualne rysy przedstawione z taką drobiazgowością, że bez trudu można było odróżnić wizerunki kobiet od mężczyzn.
Trumny zdobiły imiona zmarłych oraz sceny z “Księgi Umarłych" - zbioru pieśni, zaklęć i porad, które miały pomóc zmarłemu w przejściu do raju. Na wielu trumnach archeolodzy odnaleźli także wizerunki synów Horusa: Hapiego, który miał chronić płuca zmarłego, Imseta sprawującego pieczę nad wątrobą, Duamufeta odpowiedzialnego za opiekę nad żołądkiem i Kebehsenufa, któremu powierzano jelita zmarłego. Mózg nie miał swego bóstwa opiekuńczego, bo starożytni Egipcjanie uważali go za organ zbędny i... wyrzucali.
Choć kunszt, z jakim wykonano trumny, wprawił archeologów w zachwyt, to Zahi Hawass stwierdza: “Najwspanialsza trumna, jaką odnaleźliśmy do tej pory, ma kobiecą maskę, którą wykonano w całości z litego złota".
Oprócz tego w sarkofagu znaleziono wiele artefaktów: od małych figurek i posążków boga Ptaha, przez metalowy topór, aż po jedną z najstarszych gier planszowych świata — senet.
Zobacz również: Poznaj największe zabytki starożytnego Egiptu
Odchylili wieko trumny i nie mogli uwierzyć w to, co zobaczyli
Niektóre znalezione w sarkofagu trumny, miały podwójne wieka i piękne zdobienia, jednak tym, co zaskoczyło archeologów najbardziej, był stan znajdujących się w nich mumii. Okazało się, że pomimo upływu tysięcy lat zachowały się one w doskonałej kondycji. “To pokazuje, że sztuka mumifikacji osiągnęła swój szczyt w okresie Nowego Państwa" - konkluduje dr Hawass.
Napiszą podręczniki do historii od nowa?
Archeologów zafascynowała także jedna z kobiecych trumien. Okazało się, że została w niej złożona tajemnicza królowa. Władczyni, o której milczą źródła historyczne. Kim była? Dlaczego nie ma jej imienia w kronikach? Z tą postacią wiąże się ogrom pytań, na razie naukowcom udało się ustalić, że królowa miała na imię Neith. Przed archeologami i historykami staje nowe zadanie poznania losów tajemniczej królowej, skorygowania dotychczasowej wiedzy i umieszczenia jej imienia wśród innych władców Egiptu.
Piszemy historię od nowa, to niesamowite.
Chcieli być bliżej swojego boga
Zahi Hawass podkreśla, że do tej pory w Sakkarze odkrywano grobowce z okresu Starego Państwa i Epoki Późnej. Natomiast najnowsze odkrycie pochodzi z czasów Nowego Państwa. Łącznie są to 22 szyby z grobami leżące na głębokości 9 - 18 metrów i łączące się ze sobą.
Szyby odnaleziono w pobliżu grobowca faraona Tetiego — założyciela VI dynastii, który jeszcze za życia uznawany był za boga, a jego kult nawet w 1000 lat po śmierci faraona był żywy wśród jego zwolenników. Ludzie chcieli nawet po śmierci znajdować się pod opieką faraona-boga, w którego wierzyli, dlatego decydowali się spocząć w Sakkarze.
Najstarsza piramida
Leżąca 32 kilometry od Kairu Sakkara jest miejscem pochówku faraonów z najstarszych egipskich dynastii okresu Starego Państwa. To tutaj znajduje się słynna schodkowa piramida Dżesera, zaprojektowana przez Imhotepa i zbudowana ok. 2650 p.n.e. Jest to pierwszy na świecie kompleks budowli wzniesiony z ociosanego kamienia i najstarsza egipska piramida. Kunszt projektu, pomysłowość i skala przedsięwzięcia, które zrealizowali starożytni Egipcjanie, dysponujący prostymi (przynajmniej z punktu widzenia współczesnego człowieka) narzędziami, do dziś zadziwiają ludzi na całym świecie i pobudzają wyobraźnię zwolenników teorii o pozaziemskim pochodzeniu piramid.
