Miłość geniuszy
Maria Skłodowska-Curie i skandal obyczajowy?
W 1910 roku romans niedawno owdowiałej Marii Curie i Paula Langevina wstrząsnął Francją. Ona - laureatka Nagrody Nobla. On - wybitny fizyk, ale mężczyzna żonaty i ojciec czworga dzieci.
Skandal - podsycany przez nacjonalistyczną prasę, która opublikowała prywatne listy Marii - przerodził się w ogólnonarodową awanturę, stał się przyczyną ulicznych demonstracji i kilku pojedynków. Niektórzy postulowali o wyrzucenie Marii z Francji.
Jean Perrin, świadek i uczestnik tamtych zajść, wspomina po latach minione zdarzenia, a te dają mu podstawę do rozważań o wyjątkowości ludzkich losów i - jakże aktualnej - refleksji o granicach ingerencji opinii publicznej w intymne życie sławnych ludzi.
Powieść Macieja Karpińskiego nie tylko opisuje ten dramatyczny i mało znany epizod z życia sławnej uczonej, ale i opowiada o wielkiej, namiętnej miłości.
Maria Skłodowska-Curie urodziła się 7 listopada 1867 roku w Warszawie - fizyczka, chemiczka, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla.
W 1891 roku wyjechała z Polski do Paryża, by tam kontynuować studia na Sorbonie (na ziemiach polskich w XIX wieku kobiety nie mogły studiować, a i we Francji było to rzadkością); tam też rozwinęła karierę naukową. Była prekursorką nowej gałęzi chemii - radiochemii. Do jej dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości, technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch nowych pierwiastków - radu i polonu. Z jej inicjatywy prowadzono także pierwsze badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości. Dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe, po raz pierwszy w roku 1903 z fizyki wraz z mężem i Henrim Becquerelem za badania nad odkrytym przez Becquerela zjawiskiem promieniotwórczości, po raz drugi w 1911 roku z chemii za wydzielenie czystego radu i badanie właściwości chemicznych pierwiastków promieniotwórczych.
Jest jedyną kobietą, która tę nagrodę otrzymała dwukrotnie, a także jedyną uczoną w historii uhonorowaną Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych.
Zmarła 4 lipca 1934 roku w Passy.
Jest jedyną kobietą, która spoczęła w paryskim Panteonie w dowód uznania zasług na polu naukowym.
"Maria i Paul. Miłość geniuszy"
Maciej Karpiński
Wydawnictwo Marginesy
